GİZLİ ANILARDA SAKLI KÜLTÜRLER; HAYAT VE HATIRATIM'DA SİNOP
Arap dilinde karşılığı hatıra olan anı türü, pek çok edebi tür gibi Tanzimat sonrası Türk Edebiyatının kazanımlarındandır. Tarihi gelişimi itibariyle düşünüldüğünde, edebi yönünün dışında tarih alanına meyleden ve tarihin hizmetinde olan edebi türlerdendir. Bu çalışma geniş kapsamlı bir anı-hatırat örneği olan Doktor Rıza Nur'un kaleme aldığı "Hayat ve Hatıratım" adlı eser ekseninde gerçekleştirilmiştir. Anı türünde yazılmış bir eserden hareketle Cumhuriyet öncesi Sinop'un kültürel ve sosyal hayatına dair bazı ipuçlarının yakalanması hedeflenmektedir. Tarihsel süreç içerisinde fiziksel ve kültürel bağlamda birçok değişikliklerin yaşandığı Sinop, ticari ve askeri bir Osmanlı kenti olması ile dikkat çeker. Sinop iline has kültürel ve sosyal hayatın görüntüleri ve Sinop'un korunamayan değerleri, Rıza Nur'un eserinden hareketle tespit edilecektir. Edebi eseri, sosyal hayatın yansıması olarak kabul eden bir görüşle "Hayat ve Hatıratım" adlı eser incelecektir. Bu çalışmanın amacı Rıza Nur'u siyasi görüşlerinin ve kavgalarının dışında kültür tarihi açısından değerlendirmek ve bu bakış açısıyla yorumlamaya çalışmaktır. Eserde savunulan değerler ve doğrular, Doktor Rıza Nur'un değerleri ve doğrularıdır. Ancak, bireyin toplumdan ayrı düşünülemeyeceği, bireyin içinde bulunduğu toplumun gerçeklerini yansıtacağı fikrinden hareketle eser, Cumhuriyet öncesi Sinop'taki yaşamı sınırlı bir bakış açısıyla da olsa yansıtmaktadır denilebilir. Edebi eserin kendi dışında bir amaca hizmet etmesi anlamına da gelebilecek olan bu tür çalışmalar şehir monografilerine kaynak teşkil etmesi açısından önemlidir.
HIDDEN MEMORIES STORED IN CULTURES; LIFE AND MY MEMORIES IN THE SINOP
" Cities with two longitudinal, transverse is half a kilometer." In the Arabic language, meaning that memories of the memoir genre, like many genres of Turkish literature will gain Tanzimat. When considered in terms of historical development, which tends to date fields outside the literary aspects and history in the service of one of the literary type. This study, which is a comprehensive example of a memoir penned by Doctor Riza Nur "Life and My Memoirs" was performed on the axis of his work. Starting from a work written in the memoir genre, before the Republic of Sinop on the cultural and social life is expected to capture some of these tips. In the historical process of physical and cultural context where there are a lot of changes in Sinop, commercial and military with an Ottoman city that attracts attention. Displays the unique cultural and social life of the province of Sinop, Sinop values can not be maintained, Riza Nur movement will be determined from the work. Literary work, considered as a reflection of social life with a view to "Life and My Memoirs" will be examined his work. The aim of this study Riza Nur fight outside of political opinion and evaluate in terms of cultural history, and this perspective is to try to interpret. Author and verifies the values defended, Dr. Riza Nur, and the values are correct. However, an individual can not be considered apart from society, individual reflect the realities of the society in which work Departing from the idea that, before the Republic of living in Sinop, albeit with a limited perspective reflects could be called. Literary work to serve a purpose other than your own, which may mean that such studies to provide resources for the city monograph is important.
___
- ALTIKULAÇ, Ali- GÖKKAYA, A. Kürşat (2014). "Tarih Öğretiminde Hatıratların Kullanımının Tarihsel Empati Becerisine Etkisi"/" The Effect On Hıstorıcal Empathy Skıll Usıng Of Memoırs In Hıstory Teachıng", TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 9/1 Winter 2014, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6504, p. 21-35.
- BİRİNCİ, Ali, "Rıza Nur", TDV İslam Ansiklopedisi, C.35.
- DEVELLİOĞLU, Ferit (1990), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara:Aydın Kitabevi Yayıncılık.
- EREN, Metin(2013). "Halk İnancı" Kavramının Sınırları Ve Sınırlılıkları Üzerine Bir İnceleme/ A Study On The Boundary And Limitations Of The Conceptualization Of Folk Beliefs",
- TURKISH STUDIES - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308-2140, Volume 8 Issue 13, Fall 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5478, p. 857-865.
- ERSOY, Tolga (1997), Sinop'un Hanı, İstanbul: Sorun Yayınları.
- FIRAT, Hatice (2013) "Çocuk Oyunları-Eğitim İlişkisi: Bezirgan Başı Örneği "/ Chıld's GamesEducatıon Relatıonship: Example Of Bezirgan Başı",TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 8/13 Fall 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5809 p. 885-896.
- GÖKALP, Ziya (1970), Türkçülüğün Esasları, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- KARATAŞ, Ömer Faruk (2013). "Hilmi Yavuz'un Doğu Şiirleri'ne Toplumcu Gercekci Bir Yaklaşım"/ (A Socialist Realism Approach To Hilmi Yavuz's Doğu Şiirleri", TURKISH
- STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 8 Issue 13, Fall 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5797, p. 1157-1173.
- KARPAT, Kemal (1962), Türk Edebiyatında Sosyal Konular, İstanbul: Varlık Yayınları.
- KAPLAN, Ramazan (1997), Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Köy, Ankara: Akçağ Yayınevi.
- Mehmed Said (1338/1922), Türkiye'nin Sıhhi-i İçtimai Coğrafyası: Sinob Sancağı, Ankara: Öğüd Matbaası.
- NUR, Rıza (1967), Hayat ve Hatıratım I-II, İstanbul : Altındağ Yayınevi.
- NUR, Rıza (1967), Hayat ve Hatıratım III, İstanbul : Altındağ Yayınevi.
- NUR, Rıza (1967), Hayat ve Hatıratım IV, İstanbul : Altındağ Yayınevi.
- OLGUN, İbrahim (1972), "Anı Türü ve Türk Edebiyatında Anı" Türk Dili Anı Özel Sayısı, Y.21,C.15,S.246.
- ÖZDEMİR, Emin (1972), "Anı ve Anı Dilimiz Üzerine", Türk Dili Anı Özel Sayısı, Y.21,C.15,S.246.
- ÖZÖN, Mustafa Nihat (1934), Metinlerle Muasır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul:Devlet Matbaası.
- ÜLKEN, Hilmi Ziya (1992), Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi, İstanbul
- NOT: Bu makale 15-18 Mayıs 2013 tarihleri arasında Sinop Üniversitesi tarafından Sinop'ta düzenlenen Sinop İli Değerleri Sempozyumu'nda sunulan yayınlanmamış bildiriden esinlenerek hazırlanmıştır.