NİTEL BİR ARAŞTIRMA: TÜRKÇE DERSİNDE BECERİ EĞİTİMİ
Bu çalışmanın amacı, Türkçe öğretmenlerinin Türkçe dersinde temel becerilerin kazandırılmasına yönelik görüşlerini ortaya koymaktır. Bu bağlamda çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış, veriler yarı yapılandırılmış görüşme formlarıyla toplanmıştır. Basit seçkisiz örneklemenin kullanıldığı bu araştırmada araştırmanın katılımcılarını 2013-2014 eğitim öğretim yılında Çanakkale merkez ilçeye bağlı ortaokullarda görev yapmakta olup 5, 6, 7 ve 8. sınıflarda Türkçe derslerine giren Türkçe öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmada Türkçe kazandırılmasına yönelik görüşlerini belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan dokuz açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular 1. Öğretmenlerin temel becerileri önem derecesine göre sıralamaları, 2. Öğretmenlerin Türkçe ders kitapları aracılığıyla en çok kazandırılan beş temel beceriyi tahmin etmeleri, 3. Öğretmenlerin Türkçe ders kitapları aracılığıyla en az kazandırılan beş temel beceriyi tahmin etmeleri, 4. Öğretmenlerin Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin temel becerileri kazandırmaya uygunluğuna yönelik düşünceleri, 5. Öğretmenlerin Türkçe ders kitaplarında temel becerilere yer verilme düzeyinin sınıflara göre farklılığına yönelik düşünceleri, 6. Öğretmenlerin Türkçe ders kitaplarında temel becerilere yer verilme düzeyinin yayınevlerine göre farklılığına yönelik düşünceleri, 7. Öğretmenlerin Türkçe dersinde temel becerileri kazandırmada karşılaştıkları sorunlar, 8. Öğretmenlerin Türkçe dersinde temel becerileri kazandırmada karşılaştıkları sorunları gidermek amacıyla getirdikleri öneriler ve 9. Öğretmenlerin Türkçe dersinde temel becerilerin öğrencilere daha iyi kazandırılabilmesi için getirdikleri öneriler temaları altında yorumlanmıştır. Öğretmenlerin görüşlerini daha etkili bir şekilde verebilmek amacıyla doğrudan alıntılara yer verilmiştir. (15 kişi), bilgi teknolojilerini kullanma becerisi (13 kişi) ve eleştirel düşünme becerisi (10 kişi) olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte öğretmenlerin % 45'i ders kitaplarındaki etkinliklerin temel becerileri kazandırmaya uygun olduğunu, % 55'i ise uygun olmadığını düşünmektedir.
A QUALITATIVE STUDY: TRAINING OF SKILLS IN THE TURKISH LANGUAGE COURSE
The purpose of this study is to manifest Turkish Language teachers' opinions on having the students gain the basic skills in the Turkish Language course. Within this context, qualitative research method was used in the study and data were collected through semistructured interview forms. In the study where simple random sampling was employed, the participants consisted of the Turkish Language teachers that attended Turkish Language courses in the 5th, 6th, 7th and 8th grades in the secondary schools in Canakkale central district within the 2013-2014 school year. In order to determine the participating Turkish Language teachers' opinions on having the students gain the basic skills in the Turkish Language course, a semistructured interview form consisting of nine open ended questions prepared by the researcher was used. The findings obtained at the end of the study were interpreted within the themes of 1. How teachers rank basic skills in terms of their level of importance, 2. Teachers' prediction on the five basic skills that are brought in the most through Turkish Language textbooks, 3. Teachers' prediction on the five basic skills that are brought in the least through Turkish Language textbooks, 4. Teachers' opinions on the suitability of the activities provided in Turkish Language textbooks in terms of bringing in basic skills, 5. Teachers' opinions concerning how the basic skills provided in Turkish Language textbooks vary between the different grades, 6. Teachers' opinions concerning how the basic skills provided in Turkish Language textbooks vary between the books of different publishers, 7. The problems teachers experience in having the students gain the basic skills in Turkish Language course, 8. The suggestions teachers make in order to overcome the problems they experience in having the students gain the basic skills in Turkish Language course and 9. The suggestions teachers make in order to bring in basic skills in Turkish Language course to the students in a better way. In order to be able to manifest teachers' opinions more effectively, direct quotations were made. According to the results of the study, while the top five basic skills that are introduced the most were determined to be the skills of using Turkish in the correct, proper and effective way (16 people), research skills (14 people), communication skills (13 people), creative thinking skills (12 people) and intertextual reading skills (11 people), those that were determined to be brought in the least were determined to be entrepreneurial skills (17 people), problem solving skills (15 people), decision making skills (15 people), skills to utilize information technologies (13 people) and critical thinking skills (10 people). In addition, while 45% of the teachers consider that the activities in textbooks are suitable for introducing basic skills, the remaining 55% do not consider them to be suitable for this purpose.
___
- ANILAN, H.; ÇALIŞIR, F.; GENÇ, B.; OKKİRMAN, U. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin Türkçe Dersinin Uygulama Aşamasında Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Bildiri Kitabı, Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 2-4 Mayıs 2008, 783-788.
- ASLAN, R. (2007). Öğretmen Görüşlerine Göre İlköğretim Birinci Basamaktaki Öğrencilerin Temel Bilgi, Beceri ve Değerleri Kazanma Düzeyleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- BAYDAR, P. (2009). İlköğretim Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Programında Belirlenen Değerlerin Kazanım Düzeyleri ve Bu Süreçte Yaşanılan Soruların Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- BÜYÜKÖZTÜRK, Ş.; KILIÇ ÇAKMAK, E.; AKGÜN, Ö. E.; KARADENİZ, Ş.; DEMİREL, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
- COŞKUN KESKİN, S. ve SÖYLEMEZ, H. (2012). Değer Eğitimine Dair: Okul Aile İşbirliğinde Veliler Eğitimin Neresinde?, II. Uluslararası Değerler ve Eğitimi Sempozyumu, İstanbul: 16- 18 Kasım 2012.
- ÇAKMAK, G. (2010). İlköğretim Birinci Kademe Türkçe Öğretim Programının Öğrencilerin Yaratıcı Düşünmelerini Geliştirmeye Etkisine Yönelik Öğretmen Görüşleri (Tokat İli Örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- EKİNCİ ÇELİKPAZU, Esra; AKTAŞ, Elif (2011). "MEB 6, 7 ve 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Değer İletimi Açısından İncelenmesi/Examination of Texts at MEB 6, 7 and 8. Grade Turkish Course Textbooks According to Value Transmission", TURKISH STUDIES - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 6/2, Spring 2011, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.2274 p. 413-424.
- KARACA, N. H. ve OCAK, G. (2011). Hayat Bilgisi Ders Kitaplarının Becerilere Uygunluk Düzeyinin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Afyonkarahisar İli Örneklemi). Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4 (1), 108-125.
- KARACA, N. H. ve OCAK, G. (2011). Hayat Bilgisi Ders Kitaplarının Becerilere Uygunluk Düzeyinin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Afyonkarahisar İli Örneklemi). Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4 (1), 108-125.
- KARAKOÇ ÖZTÜRK, B. (2008). İlköğretim Altıncı Sınıf Türkçe Dersi Öğretim Programı Okuma Alanının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- KARASAR, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi (15. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- KÖSTERELİOĞLU, İlker; BAYAR, Adem; Akın Kösterelioğlu, Meltem (2014). "Öğretmen Eğitiminde Etkinlik Temelli Öğrenme Süreci: Bir Durum Araştırması/Activity-Based Learning Process on Teacher Education: A Case Study", TURKISH STUDIES - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 9/2, Winter 2014, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6406 p. 1035-1047.
- KURU, A. (2008). İlköğretim Beşinci Sınıf Türkçe Dersi Öğretim Programında Yer Alan Görsel Okuma ve Görsel Sunu Becerilerinin Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda İncelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- KUYUBAŞIOĞLU, B. (2009). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Kazandırılması ile İlgili Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
- MUTLUER, Celal (2013). "Sosyal Bilgiler Programlarında Yer Alan Beceriler Hakkında Sosyal Bilgiler Öğretmen Görüşleri (İzmir Menemen Örneği)/The Views of Social Studies Teachers about the Skills Contained in Social Studies (The Example of Izmir Menemen)", TURKISH STUDIES - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 8/7, Summer 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5236 p. 355-362.
- ÖRGE YAŞAR, F. (2013). Ortaokul (5, 6, 7 ve 8. Sınıf) Türkçe Ders Kitaplarının Temel Beceriler Açısından İncelenmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
- PATTON, M. Q. (1987). How to use Qualitative Methods in Evaluation. Newbury Park, CA: Sage.
- SUSAR KIRMIZI, F. ve AKKAYA, N. (2007). Branş Öğretmenlerinin Yeni Türkçe Dersi Öğretim Programı Uygulamasında Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Nitel Bir Araştırma. XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Tokat, 5-7 Eylül 2007.
- SUSAR, F. (2001). Türkçe Öğretiminde Öğretmen Boyutunda Karşılaşılan Sorunlar ve Bunun Öğretmen Performansına Etkileri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10.
- VURAL, C. T. (2008). Sosyal Bilgiler Eğitiminde Yaratıcı Düşünme: Yeni İlköğretim Programı Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretiminde Kullanılan Etkinliklerin Yaratıcılığı Geliştirmesi Açısından Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yararlanılan İnternet Sayfaları
- http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&view=gts; 24.04.2014