Cumhuriyet ve Ulus gazetelerinde Saadâbad Paktı’nın imzalanmasının yansımaları

Kuruluşundan itibaren Mustafa Kemal’in önderliğindeki Türkiye Cumhuriyeti’nin önceliklerinden biri yeni kurulmuş olan devletin devamlılığını ve güvenliğini sağlamak olur. Yeni Türk devleti, bu amaçla, kuruluşundan itibaren bütün dünya devletleri ile barış ve dostluk ilişkileri kurma ve güvenliğini sağlama yoluna giderek, yabancı devletlerle ikili ilişkilerini geliştirir, onlarla dostluk ve işbirliği antlaşmaları imzalar ve bölgesel ittifaklar oluşturma politikası izler. Bu politikanın ilk adımı, Balkan devletleriyle yoğun bir diplomasi trafiğinin ardından imzalanan 9 Şubat 1934 tarihli Balkan Antantı’dır. Balkan Antantı ile Batı sınırını güvence altına alan Türkiye Cumhuriyeti, doğudaki sınırlarını güvence altına almak ve bu bölgede de barış ve dostluk ilişkilerini geliştirmek amacıyla bir Doğu paktı oluşturma yoluna gider. Balkan Antantı’nın imzalanmasından önce olduğu gibi, Doğu paktının oluşturulması için de yoğun bir diplomasi trafiği yaşanır ve 8 Temmuz 1937 tarihinde Saadâbad Paktı imzalanır. Bu çalışma ile Türkiye Cumhuriyeti’nin iki önemli gazetesi olan Ulus ve Cumhuriyet gazetelerinde bu süreçle ilgili yansımaların tespit edilmesi ve ortaya koyulması amaçlanmaktadır. Bu iki gazetede konuyla ilgili yayınlanan haberler, mevcut ikinci el kaynaklarla işlenmekte ve yabancı basından da alıntılar yapılmaktadır.

Reflections of the Saadabad Pact in Cumhurıyet and Ulus Newspapers

After her establishment under the leadership of Mustafa Kemal, one of the preferential aims of new Turkish Republic is securing continuity and safety of the new established state. For this purpose, the new Turkish state after her establishment follows the way of setting up peace and friendship relations with all states of the world, developing her mutual relations with foreign states and signing friendship and cooperation agreements with them. In this frame, she follows a policy to set up regional alliances. The first step of this policy was the Balkan Entente dated 9 February 1934 which is signed after an intense diplomacy. After securing the west borders with Balkan Entente, Turkish Republic changes her route to East to set up peace and friendship relations there in order to secure Eastern borders. Such as the intense diplomacy followed before the Balkan Entente, before the Saadâbad Pact (Eastern Pact) dated 9 July 1937 a solid diplomacy had been followed. With this work, it is aimed to determine and display reflections of this process to two important Turkish Newspapers named Ulus and Cumhuriyet. News about this subject processed with secondary hand resources and also some quotations have been made from foreign press.

PDF

___

“4 Devleti Birleştiren Misak”, Cumhuriyet, 4 Temmuz 1937, s. 1, 3.
“4 Devletin Mutabık Kaldıkları Siyasî ve Askerî Hükümler”, Cumhuriyet, 10 Temmuz 1937, s. 1, 6.
“A Stronger Turkish Air Force”, The Times, 15 Ocak 1938, s. 9.
“Asya Paktı İmzalandı”, Ulus, 10 Temmuz 1937, s. 1.
“Asya Paktının İmzası”, Ulus, 9 Temmuz 1937, s. 1, 4.
“Atatürk’le Efgan Kralı Zahir Han Arasında”, Cumhuriyet, 17 Temmuz 1937, s. 1.
“Atatürk’le Irak Kralı Arasında”, Ulus, 12 Temmuz 1937, s. 1, 4.
“Atatürk’le Şehinşah Hazretleri Arasında Samimî Telgraflar”, Ulus, 11 Temmuz 1937, s. 1.
“Atatürk’ün İran Prenseslerine Hediyeleri”, Cumhuriyet, 2 Temmuz 1937, s. 1.
“B. Tevfik Rüştü Aras Tahran’da”, Ulus, 29 Haziran 1937, s. 1.
“Doğu Paktı”, Cumhuriyet, 8 Temmuz 1937, s. 3.
“Doktor Aras’tan Sonra Irak Hariciye Nazırı da Tahran’a Gitti”, Ulus, 4 Temmuz 1937, s. 1.
“Dost Irak Hariciye Veziri Dün Şehrimizi Şereflendirdi”, Ulus, 27 Nisan 1937, s. 1, 5.
“Dostluk ve Kardeşlik Tezahüratı”, Cumhuriyet, 12 Temmuz 1937, s. 1, 3.
“Dr. Aras in Iraq”, The Times, 22 Temmuz 1937, s. 15.
“Dr. Aras İran Meclisi Reisini Ziyaret Etti”, Cumhuriyet, 7 Temmuz 1937, s. 1.
“Dr. Aras Tahran’da”, Cumhuriyet, 7 Mayıs 1937, s. 1.
“Dr. Aras’ın Mühim Bir Nutku: Biz Milletler Cemiyeti Azasından Bitaraf Bir Grubu Teşkil Ediyoruz”, Ulus, 12 Temmuz 1937, s. 1, 4.
“Dr. Aras’ın Tahran Yolculuğu”, Ulus, 5 Mayıs 1937, s. 1.
“Dr. Aras’la Mısır Hariciye Nazırı Arasında”, Ulus, 20 Haziran 1937, s. 1, 5.
“Dr. Rüştü Aras ve Celal Bayar Dün Irak’a Vardılar”, Cumhuriyet, 22 Haziran 1937, s. 1, 6.
“Dr. T. Rüştü Aras Bağdad’dan Ayrıldı”, Ulus, 26 Haziran 1937, s. 1.
“Dünkü Kamutay Toplantısında Dr. Aras Irak’la Yapılan Mukaveleyi İzah Etti”, Ulus, 29 Nisan 1937, s. 1, 5.
“Egypt and Middle Eastern Pact”, The Times, 1 Şubat 1938, s. 13.
“Hariciye Vekilimiz Tahran Yolunda”, Cumhuriyet, 27 Haziran 1937, s. 3.
“Irak Hariciye Veziri İstanbul’da”, Ulus, 1 Mayıs 1937, s. 1, 7.
“Iran and Iraq”, The Times, 6 Temmuz 1937, s. 15.
“İran Şahinşahı Dış İşler Bakanımız Dr. Aras’ı Kabul Buyurdular”, Ulus, 30 Haziran 1937, s. 1.
“İran’la Münasebatımız Gittikçe Kuvvetleniyor”, Cumhuriyet, 3 Nisan 1937, s. 1.
“İran’la Münasebatımız Gittikçe Kuvvetleniyor”, Cumhuriyet, 3 Nisan 1937, s. 1. “Kardeş Yurda Sevgi”, Cumhuriyet, 29 Nisan 1937, s. 1, 7.
“Middle-Eastern Pact”, The Times, 10 Temmuz 1937, s. 11.
“Politik Seyahatler”, Ulus, 9 Nisan 1937, s. 1, 5.
“R. Aras ve Celal Bayar Bağdad’da”, Cumhuriyet, 23 Haziran 1937, s. 1, 3.
“Saadâbâd Paktı ve İran”, Cumhuriyet, 8 Haziran 1937, s.7.
“Saadâbad Paktı’nın İmzalanmasından Sonra”, Cumhuriyet, 11 Temmuz 1937, s. 1,8.
“Saadâbad Paktı”, Cumhuriyet, 13 Temmuz 1937, s. 7.
“Saadâbad Paktı”, Cumhuriyet, 8 Haziran 1954, s. 3.
“Sadabat Paktı”, Ulus, 11 Temmuz 1937, s. 1, 5.
“Setback For Papen”, The Times, 29 Aralık 1942, s. 4.
“Şark Misakı İmzalanıyor”, Cumhuriyet, 30 Haziran 1937, s. 1, 3.
“Şark Misakına Verilen Ehemmiyet”, Cumhuriyet, 5 Temmuz 1937, s. 3.
“Şark Misakının İmzası Arifesinde”, Cumhuriyet, 6 Temmuz 1937, s. 1, 3.
“Tahran Konuşmalarının Neticeleri”, Ulus, 6 Temmuz 1937, s. 1, 6.