ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATINDA “GERİ DÖNÜŞ” TEMASI

1961 yılından sonra kısa sürede çok para kazanmak amacıyla Almanya'ya göç eden Türk işçileri varışlarından itibaren amaçladıkları parayı kazanıp vatanlarına geri dönmek istemişlerdir. Çocukları ise yaşadıkları ülkeye iyi kötü uyum sağlamış hatta çoğu çocuk sadece tatillerden tanıdıkları ülke olan Türkiye'ye dönme fikrine çok soğuk bakmıştır. Bunun sebebi bahsi geçen çocukların küçük yaşta Almanya'ya gelmiş olmaları ya da orada doğup büyümeleridir. Onların vatanları anne ve babalarının vatanlarından farklıdır. Görüldüğü üzere onların geri dönüş ile ilgili düşünceleri aile büyükleri ile uyuşmamaktadır ve bu durum beraberinde yeni sorunları da doğurmaktadır. Günümüzde hala güncelliğini koruyan bu durum Çocuk ve Gençlik Edebiyatına da konu olmuştur. Bahsi geçen çocukların Almanya'dan Türkiye'ye dönerken geçirdikleri son günleri ve belki de hiç tanımadıkları yeni vatanlarına varışlarından itibaren karşılaştıkları sorunlar edebiyatın en önemli konuları arasına girmiştir. Annelies Schwarz'ın 'Hamide Hamide'yi Oynuyor', Taylan, König ve Straube'nin 'Oya. Türkiye: Yabancı Vatan' ile Gülten Dayıoğlu'nun 'Geriye Dönenler' adlı eserleri dönemin toplumsal yapısından hareketle, o dönem insanına ait genel bir imge ortaya koymaktadır. Bu bağlamda eserlerden Türk gençlerinin Alman toplumu ile evdeki Türk kültürü arasında sıkışmışlığı ve özellikle de Türk kız çocuklarının hangi sorunlarla yüz yüze geldiği yazarların bakış açıları göz önünde bulundurularak örneklendirilmeye çalışılmıştır

THE SUBJECT REMIGRATION IN CHILDREN AND YOUTH LITERATURE

After 1961, Turkish workers who immigrated to Germany in order to save a lot of a Money in a short span of time, wanted to go back to their homeland even soon after their arrival upon saving the amount that they targeted. Yet their children; in a way, accustomed to the country that they were living in, and even most of them were really distant to the idea of returning back to Turkey, the country that they knew only from their holidays. The reason is these children came to germany at their very early ages or they were born and grew up there. Their homeland is different from their parents’ homelands. As can be seen, their ideas about returning are not in accordance with their parents’ ideas and this creates a new trouble. This trouble which is stil current, has been a subject in Children and Youth literature. The last days of theır return from Germany to Turkey and the problems that they met in their new homeland upon their arrival, the counrty that perhaps they even did not know has been main subjects. The works such as Annelies Schwarz’s 'Hamide Hamide’yi oynuyor', Taylan, König ve Straube’s 'Oya, Türkiye: Yabancı Vatan' and Gülten Dayıoğlu’s 'Geriye dönenler' reveals a general image of mankind of this era moving from the social structure of those times. In this context, how Turkish youth got stuck between German society and Turkish culture at home and especially the problems that Turkish female children faced are tried to exemplified considering the writers’ point of view in these works.

PDF

___

BÜKER, Petra (2003). Das Fremde und Andere. Interpretationen und didaktische Analysen zeitgenössischer Kinder – und Jugendbücher. München: Juventa Verlag
DAYIOĞLU, Gülten (2007). Geriye Dönenler. Ġstanbul: Altın Kitaplar yayınevi.
KÖNĠG,Karin; STRAUBE, Hanne; TAYLAN, Kamil (1988). Oya Fremde Heimat Türkei. München: Deutscher Taschenbuch Verlag.
ORALĠġ, Meral (2001). Gurbeti Vatan Edenler (Gurbeti Vatan Edenler). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
ÖZYER, Nuran (2001). Türk Yazarlarının Alman Çocuk ve Gençlik Edebiyatına Katkısı (Gurbeti Vatan Edenler). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
PAZARKAYA, Yüksel (2011). Az zamanda çok işler başardık. 50 Jahre türkische Arbeitsmigration in Deutschland. Göttingen: V&R Unipress Verlag.
RESĠER, Philumena (2006). Interkulturalität in der Kinder – und Jugendliteratur. Möglichkeiten und Grenzen des interkulturellen Dialogs. Marburg: Tectum Verlag.
RÖPCKE, Dirk (2000). Wider die problematischen Exoten. Ünerlegungen von interkulturell ambitionierter Kinder – und Jugendliteratur. Hamburg: VSB Verlag.
RÖSCH, Heidi (2006). Migration in der deutschsprachigen Kinder- und Jugendliteratur. (Literatur und Migration) München: Edition Text + Kritik in Richard Boorberg Verlag.
SCHWARZ, Annelies (1996). Hamide spielt Hamide. Ein türkisches Mädchen in Deutschland. München: Deutscher Taschenbuch Verlag.
ŞEN, Faruk; GOLDBERG, Andreas (1994). Türken in Deutschland. München: Verlag C.H.Beck.
YAŞAR, Aydın (2011). Rükkehrer oder Transmigranten? Erste Erlebnisse einer empirischen Analyse zur Lebenswelt der Deutsch – Türken in Istanbul. 50 Jahre türkische Arbeitsmigration in Deutschland. Göttingen: V&R Unipress Verlag.
ZIELKE-NADKARNI, Andrea (1993). Migrantenliteratur im Unterricht: der Beitrag der Migrantenliteratur zum Kulturdialog zwischen deutschen und ausländischen Schülern.Hamburg: Varlag Dr.Kovac.