ELEŞTİREL OKUMA ÖZ YETERLİK ALGI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Bu araştırmanın temel amacı, öğretmen adaylarının ve öğretmenlerin eleştirel okuma öz-yeterlik algı düzeyini ölçmeyi amaçlayan bir ölçek geliştirmektir. Eleştirel okuma becerisi ile özyeterlik algısına yönelik kaynaklardan yararlanılarak yeni bir ölçek geliştirme çalışması yapılmıştır. Hazırlanan bu ölçekte 58 madde yer almıştır. Ölçek maddeleri; beşli likert tipinde düzenlenmiştir. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışması için Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi' nin çeşitli ana bilimdalarının ve bölümlerinin birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıfında öğrenim gören 650 öğretmen adayından veriler toplanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği faktör analizi ile ortaya konmuştur. Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek amacıyla faktör yükü .40' ın altında olan maddeler atılmış ve geriye 41 madde kalmıştır. Geçerlik çalışmaları kapsamında açımlayıcı faktör analizi ile ölçek üç faktöre indirgenmiş, doğrulayıcı faktör analizi ile de üç faktörlü yapı sınanmıştır. Ölçek, "değerlendirme, araştırma-inceleme ve görsel" olmak üzere üç faktörden oluşmaktadır. Bu faktörlerin faktör yükleri sırasıyla .68 ile .44.; .68 ile .45; 75 ile .48; arasında değişmektedir. Cronbach alfa iç tutarlılık katsayıları sırasıyla, .69, .78 ve .91 iken, ölçeğin bütünü için .91'dir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin iyi uyum değerlerine sahip olduğu görülmüştür. Ölçeğin güvenirliği için madde analizi, Cronbach Alfa güvenirlik katsayıları, maddeler ve alt ölçekler arasındaki korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Güvenirlik ve geçerlik çalışmaları, ölçeğin kullanılabilir özelliklere sahip olduğunu göstermektedir

THE DEVELOPMENT OF CRITICAL READING SELF-EFFICACY PERCEPTION SCALE

The main objective of this study is to develop a scale for measuring the self-efficacy perception levels of teachers and pre-service teachers about critical reading. A study about developing a new scale was conducted by making use of resources about critical reading skill and self-efficacy perception. This new scale consisted of 58 items. The items of the scale were designed as fivefold likert type. The validity and reliability of the scale were tested with the data collected from 650 preservice teachers studying at the first- second, third and fourth grades of various departments of Çukurova University Faculty of Education. The construct validity of the scale was revealed by factor analysis. So as to define the construct validity of the scale, the items the factor loads of which were below .40 were excluded and 41 items remained in the scale. In the scope of validity tests, the scale was reduced to three factors through exploratory factor analysis and the three-factor structure was tested by confirmatory factor analysis. The scale consists of three factors which are “evaluation, investigation-exploration and visual”. The loads of these factors range between .68 and .44; .68 and sub-scales were calculated. The studies of validity and reliability showed that the scale has the necessary characteristics to be used.

PDF

___

BALCI, A. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: PegemA Yayınevi
BANDURA, A. (1986). Social Foundations of Thought and Action:A Social Cognitive Theory, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
BANDURA, A. (1997). Self-efficacy: The Exercise of Control. New York: W.H. Freeman and Company.
BANDURA, A. (2006). Adolescent Development from an Agentic Perspective. Adolescence and Education, Volume V (Editör: Frank Pajares ve Tim Urdan), Greenwich: Published by Information Age Publishing.
BARKER, K. & BROWN, A.L. (1984). Metacognitive Skills and Reading. New York: Longman.
BROOKFIELD, S. D. (1987). Developing Critical Thinking. San Francisco: Jossey- Bass.
BÜYÜKÖZTÜRK, ġ. (2002). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: PegemA Yayınevi
ÇAM, B. (2006). İlköğretim Öğrencilerinin görsel okuma düzeyleri ile okuduğunu anlama ve Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). EskiĢehir: Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
ÇOKLUK, Ö.; ġEKERCĠOĞLU, G. ve BÜYÜKÖZTÜRK, ġ. (2010). Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: PegemA Yayınevi.
DEVINE, T.G. (1986). Teaching Reading Comprehension. Boston: Allyn & Bacon.
GARNER, R. (1987). Metacognition and Reading Comprehension. Norwood, NJ: Ablex.
KALAYCI, ġ. (Editör) (2009). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayınevi
KAYIŞ, A. (2009). Güvenirlik Analizi. ġ. KALAYCI (Ed.), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (s.403-419). Ankara: Asil Yayınevi
KLINE, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. NY: Guilford Publications, Inc.
KÜÇÜKOĞLU, H. (2008). İngilizce öğretmen adaylarının eleştirel okumaya yönelik özyeterlik algıları (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
PARIS, S.G.; LIPSON, M.Y. & WIXSON, K.K. (1983). Becoming a strategic reader. Contemporary Educational Psychology, 8, 293-316.
SENEMOĞLU, N. (2007). Gelişim Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Gönül Yayıncılık.
ŞENCAN, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçmelerde Güvenirlik ve Geçerlik. Ankara: Seçkin Yayınları.
TAVŞANCIL, E. (2005). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile VeriAnalizi. Ankara: Nobel Yayınevi
ÜNAL, E. (2006). İlköğretim öğrencilerinin eleştirel okuma becerileri ile okuduğunu anlama ve okumaya ilişkin tutumları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). EskiĢehir: Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
ZUSHO, A.,& PINTRICH, P.R. (2003). Skill and will: The role of motivation and cognition in the learning of collage chemistry. International Journal of Science Education, 25(9), 1081- 1094.