BOŞANMIŞ BABALARIN ÇOCUKLARIYLA İLİŞKİLERİ VE BUNA ETKİ EDEN FAKTÖRLER

Amerika ve İngiltere’deki çocukların %30-%50’si boşanmış ailelerde büyümektedir (Richards ve Dyson, 1982). Bu durum ülkemizde de giderek yaygınlaşmaktadır. Boşanma süreci, boşanmadan sonra çocukların ve kadınların yaşamı ve stres kaynakları sık sık araştırılan konulardan olmuştur. Fakat ülkemizde boşanmadan sonra babaların yaşadığı sorunlar ve babaların çocuklarıyla olan ilişkilerini inceleyen hiçbir araştırmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle, bu literatür taraması bu konuda ki boşluğu doldurmayı amaçlamaktadır. Bizim ülkemizde de boşanma büyük oranlarda artış göstermiştir ve bu nedenle de babalarını görmeyen ve göremeyen çocuk sayısı çok fazladır. Yurt dışında yapılan gerek küçük çapta ve gerekse ulusal düzeydeki araştırmalar boşanmadan sonra babaların çok azının çocuklarıyla ilişkilerini sürdürebildiğini göstermiştir. Bunun da birçok sosyal ve kişisel nedenli vardır. Aslında babalarda çocuklarıyla ilgilidir ve ilgilenmek istemektedirler ancak yaşadıkları bazı olumsuzluklar onları çocuklarından uzaklaştırmakta ve istemeyerekten olsa ilişkilerini kesmek zorunda kalmaktadırlar. Babaların yaşadıkları bu sorunlarda pek fazla kişinin dikkatini çekmemiştir. Bu yazının amacı da boşanmadan sonra bile baba çocuk ilişkisinin önemine dikkat çekmektir. Bu alanda yazılmış, klasik sayılabilecek makaleler taranmış, bir konu bütünlüğü oluşturacak şekilde, boşanmış babaların çocuklarıyla ilişkileri ve buna etki eden faktörler derlenmiştir.

DIVORCED FATHERS' RELATIONSHIP WITH THIER CHILDREN AND EFECTING FACTORS

In America and England around 30 % to 50 % of children grow up in divorced families (Richards ve Dyson, 1982). A similar situation is also observed in Turkey. Divorce process, children and women problems and stress after divorce are most commonly investigated topics. However, after the divorce the fathers’ problems and their relationship with their children ignored and did not receive any attention. Therefore, the purpose of this study is to fill the gap in literature and explore the topic further. The divorce rate is also high in our country. Thus, there is a good number of fathers who are not able to see their children after divorce. Local and national-wide research shows that very few fathers are able to continue their relationships with their offspring. There are some social and personal factors that hinder father-child relations. In fact, fathers are also interested in their children live and would like to involve with their children’s live, but there are some factors that negatively effects this relationships and they involuntarily have to cut off their relationships. The problems that fathers goes through did not draw attention from social sciences. Thus, the purpose of this literature review is to focus on the issue of father-child relations after divorce. This articles aims at to investigate and explore possible problems that effect father-child relations. Related articles are collected and integrated in this literature review that may help school counselor or people involve in court mediation system in divorce cases.

PDF

___

Akyol, S. U. (2013). Boşanmış ve boşanmamış aileye sahip ergenlerin yalnızlık, yaşam doyumu, sosyal destek ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
Altunbulak, C. Ve Aydoğan, İ. (2015). İlköğretim ikinci kademedeki boşanmış ve tam aileye sahip öğrencilerin okul başarıları ve okulda karşılaştıkları ve okulda karşılaştıkları problemlerin incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 76-102.
Amato, P. R. Ve Rezac, S. J. (1994). Contact with nonresident parents, interparental conflicts, and children's behavior. Journal of Family Issues, 15(2), 191-207.
Arendell, T. (1995). Fathers and divorce. Newbury Park, CA: Sage.
Bailey, C. E. (1988). An outcome study of a program for on-custodial fathers: Program impact on child supports payments, visitation, and the co-parenting relationship. Dissertation Abstract International. UMI Number: 9939311.
Baoth, A.ve Amato, P. (1991). Divorce and psychological stress. Journal of Health and Social Behavior, 32, 396-407.
Blanchard, R. W. ve Biller, H. B. (1971). Father ability and academic performance among third grade boys. Developmental Psychology, 4(3), 301-305.
Braver, S., ve O’Connel, D. (1998). Divorced dads. Shattering the myths. New York, NY: Tarchner/Putnam.
Braver, S. L., Ellman, I. M., ve Fabiricius, W. V. (2003). Relocation of children after divorce and children's best interests: New evidence and legal considerations. Journal of Family Psychology,17(2), 206-219. http://dx.doi.org/10.1037/0893-3200.17.2.206
Bulut, S. & Gündüz, S. (2016). Boşanmış babaların yaşamış oldukları psiko-sosyal sorunlar. (Psycho-social problems of divorced fathers). Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, 8(32), 369-381.
Bulut-Serin, N. ve Öztürk, S. (2007). Anne-babası boşanmış 9-13 yaşlarındaki çocuklar ile aynı yaş grubundaki anne-babası boşanmış çocukların benlik saygısı ve kaygı düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 117-128.
Camara, K. A., ve Resnick, G. (1989). Styles of conflict resolution and cooperation between divorced parents: Effects on child behavior and adjustment. American Journal of Orthopsychiatry, 59(4), 560-575. http://dx.doi.org/10.1111/j.1939-0025.1989.tb02747.x
Cooney, T. M (1985). Parental divorce in young adulthood. Implications for the parent-child relationship. Unpublished master’s thesis, Pennsylvania State University.
Coney, T. M ve Uhlenberg, P. (1990). The role of divorce in men’s relations with their adult children after mid-life. Journal of Marriage and the Family, 52, 677-688.
Cooney, T. M., Hutchinson, K., ve Leather, D. M. (1995). Surviving the breakup? Predictors of parent-adult child relations after parental divorce. Family Relations, 44 (2), 153-161. National Council on Family Relations. DOI: 10.2307/584802
Emery, R. E. (1994). Psychological research on children, parents, and divorce. Renegotiating family relationships. Divorce, child custody, and mediation (pp. 194-217). New York: Guilford.
Fiyakalı, N. C. (2008). Anne-babası boşanmış ve boşanmamış lise öğrencilerinin sürekli öfke düzeyleri ve öfke ifade tarzlarının bazı değişkenler açısından karşılaştırılması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
Furstenberg, F.F., Nord, C.W., Peterson, J. L. ve Zill, N. (1983). The life course of children of divorce: Marital disruption and parental consent. American Sociological Review, 48,656- 668.
Furstenberg, F. F. ve Nord, C. W. (1985). Parenting apart: Patterns of childbearing after marital disruption. Journal of Marriage and the Family, 47, 893-904.
Gündüz, S., Bulut, S, Yıldırım, R. ve Rayimbekova (2015a). Kazak erkeklerin boşanmaya bakışı. Turkish Studies. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,10(10), 493-504. DOI:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8627
Gündüz, S., Bulut, S, Yıldırım, R. ve Rayimbekova (2015b). Kazak kadınların tek eveveynli aileye bakışı. Turkish Studies. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(14), 387-398 DOI:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8680
Hetherington, E. M., Cox, M. Ve Cox, R. (1976). Divorced Fathers. The Family Cooddinator,25 (4),417-428.
Heterington, E. M. (1979). Divorce: A child’s perspective, American Psychologist,34(10), 851-858. Hetherington, E. M., Stanley-Hagan, M. ve Anderson, E. R. (1989). Marital transitions: A child’s perspective. American Psychologist, 44, 303-312.
Hetherington, E.M., ve Kelly, J. (2002). For better or worse. New York: Norton.
Hughes, M. (1989). Parenthood and psychological well-being among the formerly married: Are children the primary source of psychological distress?. Journal of Family Issues, 10, 463- 481.
Hodges, W. F. (1986). Intervention for children of divorce: Custody, access, and psychotherapy. New York: Wiley.
King, V. (1994). Nonresident father involvement and child well-being. Journal of Family Issues, 15, 78-96.
Kenny, M. C. (2000). Working with children of divorce and their families. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 37(3), 228-239. http://dx.doi.org/10.1037/h0087667
Lee, M. (1997). Post-divorce interparental conflict, children's contact with both parents, children's emotional processes, and children's behavioral adjustment. Journal of Divorce and Remarriage, 27(3-4), 61-82.
Lund, M. (1987). The non-custodial father: Common challenges in parenting after divorce. In, Lewis, C. ve O’Brien, M. (Eds.). Reassessing Fatherhood. London: Sage, pp.212-224.
Mağden, D. ve Temel, Z. F. (1991). Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan 7-9 yaş çocuklarının okul başarıları arasındaki farkların incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36-42
Öngider, N. (2013). Boşanmanın çocuk üzerindeki etkileri. Psikiatride Güncel Yaklaşımlar, 5(2), 140-161.
Özdal, F.ve Aral, N. (2005). Baba yoksunu olan ve anne-babası ile yaşayan çocukların kaygı düzeylerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 255- 267.
Richards, M. P. M. ve Dyson, M. (1982). Separation, Divorce, and the Development of Children: A Review, London: Department of Health and Social Security.
Schwartz, L. L., ve Kaslow, F. W. (1997). Painful partings: Divorce and its aftermath. Wiley series in couples and family dynamics and treatment. Hoboken, NJ, US: John Wiley & Sons Inc.
Scott, E. S. (1992). Pluralism, parental pluralism, and child custody. California Law Review, 80,615- 672.
Seltzer, J. A. (1991). Relationships between father and children who lives apart: The father’s role after separation. Journal of Marriage and the Family, 53, 79-101.
Shapiro, A. ve Lambert, J. D. (1999). Longitudinal effect of divorce on the quality of the father-child relationship and on fathers’ psychological well-being. Journal of Marriage and the Family, 61, 397-408.
Stone, G. (2002). Nonresidential father postdivorce well-being: The role of social supports. Journal of Divorce & Remarriage, 36(3-4), 139-150. DOI: 10.1300/J087v36n03_08
Thompson, R. A. (1994).The role of the father after divorce. Children and Divorce, 4 (1), 210-230.
Uhlenberg, P ve Myers, M. A. P. (1981). Divorce and elderly. Gerontologist, 21, 276-282.
US. Department of Commerce, Bureau of the Census. Population Characteristics, Series, P-20. Washington U.S. Government Printing Office, 1975.
Uzun, Ç. (2013). Anne-babası boşanmış ve boşanmamış çocuklarda depresyon ve sosyal becerilerin değerlendirilmesi. İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
Wallerstien, J. ve Kelly, J. (1980). Surviving the breakup. London: Grant McIntyre. Weitzman, L. J. (1985). The divorce revolution: The unexpected social and economic consequences for women and children in America. New York: Free Press.