BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI: TARİH YAZIMINDA CEPHE VE KİMLİK

Birinci Dünya Savaşı bugün hala tartışılan bir konu olma özelliğini koruyan önemli tarihi olaylarından biridir. Toplumlar hala büyük bir merak ile bu savaşı önemsemekte ve niteliğini, bıraktığı mirasları tartışmaktadır. Bundan dolayı savaşa ilişkin incelemelerin sayısı dünyada ve Türkiye'de hızla artmaktadır. 1. Dünya Savaşının insanlık tarihinde günümüze kadar devam eden siyasi ve askeri etkileri üzerinde yoğunlaşan bu çalışmalar da göz ardı edilen çok önemli bir alan vardır. Bu alan, cephede veya cephe gerisinde yaşayan insanın durumudur. Günlük hayatının olağan akışı içinden keskin bir biçimde kopan ve cephede askeri, cephe gerisinde siyasi olarak yepyeni bir durumla karşılaşan insan, genelde tarih yazımında göz ardı edilen bir varlık olmuştur. Oysaki Birinci Dünya Savaşı özelinde insanın askeri olarak kazandığı kimlik ve anlatılar arasında ilişki kurmak tarih yazımında yer alması gereken önemli bir başlık olmalıdır. Çünkü bireyin savaş sırasında ve sonrasında yaşadıkları, toplumlar ile devletlerin şekillenmesinde, kimlik dönüşümünde antlaşmalar kadar önemli rol oynamıştır. Çalışmada Osmanlı İmparatorluğu'nun yer aldığı Çanakkale Cephesinde savaş alanında yer almış iki askerin hatıratı üzerinden askeri kimlik, anlatı ve durum analizi yapılacaktır. Bu hatıratlar, İngiltere Deniz Kuvvetlerinde görevli mühendis John Monaghan ve Osmanlı İmparatorluğu Kara ordusunda görevli Üsteğmen Hasan Cevdet Bey'inkiler olacaktır. Böylece Birinci Dünya Savaşı'nın siyasi ve askeri yönleri dışında cephedeki insan üzerinde etkileri ve kimlik dönüşümünde etkisi analiz edilecektir. Çalışma ile tarih yazımında eksik kalan insani ve toplumsal yönlere vurgu yapılarak, metodolojik olarak tarihsel olaylara bakışı çeşitlendirmek amaçlanmaktadır

WORLD WAR I: FRONTS AND IDENTITIES IN HISTORIOGRAPHY

World War I is an important historical event that is still a topic of lively argument. Many societies are curious and care about this war, and its nature and legacy is still a topic of discussion and controversy. The number of studies on the war is steadily increasing both in Turkey and in other parts of the world. Many of these studies focus on the political and military significance and continuing effects of the war in terms of world history, but there is a very important topic that fails to receive the attention it deserves: the human condition on the front and on the home front. Abruptly cut off from the ordinary flow of daily life, and face to face with a novel military situation on the front and a novel political situation on the home front, people are usually neglected by historiography. This study will provide a situation analysis and an analysis of the military identities and narrations of two soldiers who served in the Gallipoli Front, using their memoirs. These memoirs belong to Engineer John Monaghan of the British Royal Navy and First Lieutenant Hasan Cevdet Bey of the Ottoman Army. This study will thus provide an analysis of the effects of the First World War on people at the front, and how it transformed their identities, apart from the military and political aspects of the war. The study aims to underline the human and social aspects of events, which are relatively neglected in historiography, and contribute to methodological diversity in history

___