BELEDİYE PERSONELİNİN ÖRGÜTSEL ADALET ALGILARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: KONYA ÖRNEĞİ
Adalet kavramı, farklı disiplinlerde çeşitli anlamlar yüklenmiş olmakla birlikle genel itibariyle; insan haklarına saygı göstermek, herkesi eşit tutmak ve haklarını vermek anlamlarına gelir. Bu çerçevede örgütsel adalet kavramı, işgörenlerin kendi çıktılarına ilişkin bireysel değerlendirme dereceleriyle, adaletin örgüt içerisinde paylaştırılması ve karar vericilerin çıktıların paylaştırılmasında doğru süreçleri izlemesini içermektedir. Bu çalışma, belediye personelinin örgütsel adalet ile ilgili algılarının belirlenmesi ve çeşitli değişkenlere göre algı düzeylerini belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Tarama modelindeki araştırmanın örneklemini tesadüfi olarak seçilen 353 belediye çalışanı oluşturmaktadır. Araştırma verileri 20 madde ve dört alt boyuttan oluşan Örgütsel Adalet Algısı Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 16.0 paket programından yararlanılarak Indepent samples t-test ve one way Anova analizleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre katılımcıların; örgütsel adalet algılarının yüksek seviyede olduğu, ayrıca "Bilgisel Adalet" boyutunun X=3,76 oranıyla ilk sırada yer aldığı, cinsiyet değişkenine göre "Kişilerarası Adalet" ve "İşlemsel Adalet" boyutlarında erkek çalışanların, "Dağıtım Adaleti" boyutunda kadın çalışanların daha yüksek ortalamaya sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca örgütsel adalet ölçeğinin tüm alt boyutlarında evli personelin bekar personelden daha yüksek algı düzeyine sahip olduğu görülürken, "Dağıtım Adaleti" boyutunda memur olarak çalışan personel lehine, "Kişilerarası Adalet" boyutunda ise işçi çalışan personel lehine anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Ayrıca "Kişilerarası Adalet" ve "Bilgisel Adalet" alt boyutlarında eğitim durumu yükseldikçe adalet algılamasının düştüğü belirlenmiştir
A STUDY ON MUNICIPALITY STAFFS’ PERCEPTION ON ORGANIZATIONAL JUSTICE: CASE OF KONYA
The concept of justice has some different meanings in some different disciplines, but in general it means: To respect the human rights, to see everybody equal, and to give their rights. In this margin, the concept of organizational justice includes the share of the justice between workers regarding to their own personal evaluation of themselves and the pursuit of right processes in the division of decision-makers outputs. This study has been carried out to determine the perceptions of municipality staffs and the level of their perceptions in terms of various variables. 353 municipality staffs chosen coincidentally consist samples of research in screening model. Data has been collected by Organizational Justice Perception Scale formed of 20 articles and four sub dimensions. For analyze of the data, SPSS 16.0 packet program has been used and Indepent samples t-test and one way Anova analyses have used. According to the data collected, it has been understood that participants have high level of organizational justice perception, also Informational Justice dimension is at the first rank with X=3,76 , and male staffs have higher average in terms of “Interpersonal Justice” and “Operative Justice” while female ones have higher average in terms of “Distributive Justice”. Besides, it has been seen that married staffs have higher perception level in terms of all sub dimensions of organizational justice scale than single ones and there is a meaningful difference in favor of civil servants in terms of “Distributive Justice” while there is a meaningful difference in favor of labors in terms of “Interpersonal Justice”. Moreover, it has been determined that as the educational level gets higher in “Interpersonal Justice” and “Informational Justice” sub dimensions, the perception of justice gets lower
___
- AKYEL Y. (2014). Örgütsel Adalet Ve Örgütsel Güven İlişkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- ALTINKURT Y, YILMAZ K. (2010). “Değerlere Göre Yönetim Ve Örgütsel Adalet İlişkisinin Ortaöğretim Okulu Öğretmenlerinin Algılarına Göre İncelenmesi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(4): 463-484.
- CİHANGİROĞLU N., ŞAHİN B. ve NAKTİYOK A. (2010). “Hekimlerin Örgütsel Adalet Algıları Üzerine Bir Araştırma”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (12): 67–82.
- CROPANZANO R.,PREHAR C. A., ve CHEN P. Y. (2002). “Using social exchange theory to distinguish procedural from interactional justice”, Group & Organization Management, 27 (3): 324-351.
- ÇAKMAK Ö, K. (2005). Performans Değerlendirme Sistemlerinde Örgütsel Adalet Algısı ve Bir Örnek Olay Çalışması, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- DEMİREL Y. SEÇKİN Z (2001). “Örgütsel Adaletin Bilgi Paylaşımı Üzerine Etkisi: İlaç Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma”, Bilig, Sayı 56: 99- 119.
- DEMİRKIRAN M, YARDAN E, YORULMAZ M. (2013). “İl Sağlık Müdürlüğü Çalışanlarının Örgütsel Adalet Algılamalarının İletişim Doyumlarına Olan Etkisi”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(2): 322-334.
- FOLGER, R. CROPANZANO, R. (1998). Organizational justice and human resource management, USA: Sage Publication Inc.
- GREENBERG, J.A. (1990). “Organizational justice: yesterday, today and tomorrow”, Journal of Management, 16(2): 389-412.
- GREENBERG, J.A (1987). “Taxonomy of organizational justice theories”, The Academy of Management Review, 12 (1): 9-22.
- GÜLTEKİN, V. (1983). Hayat Ansiklopedisi. İstanbul: Doğan Kardeş Yayınevi.
- İŞBAŞI, J. Ö. (2000). Çalışanların Yöneticilerine Duydukları Güvenin ve Örgütsel Adalete İlişkin Algılamalarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışın Oluşumundaki Rolü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- İŞCAN, Ö, NAKTİYOK, A. (2004). “Çalışanların Örgütsel Bağdaşımlarının Belirleyicileri Olarak Örgütsel Bağlılık Ve Örgütsel Adalet Algıları”, Ankara Üniversitesi S.B.F. Dergisi, 59 (1): 182-201.
- ÖNDEROĞLU S. (2010). Örgütsel Adalet Algısı, İş Aile Çatışması Ve Algılanan Örgütsel Destek Arasındaki Bağlantılar (Yayımlanmamış Yükseklisans Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- ÖZDEVECİOĞLU, M., (2003). “Algılanan Örgütsel Adaletin Bireylerarası Saldırgan Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Erciyes Üniversitesi. İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı: 21,Temmuz-Aralık; 77-96.
- ÖZEN, J. (2002). “Adalet Kuramlarının Gelişimi Ve Örgütsel Adalet Türleri”, Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arşivi, Haziran (5): 107-117.
- ÖZMEN Ö. N. T, ARBAK Y, ÖZER P.S. (2007). “Adalete Verilen Değerin Adalet Algıları Üzerindeki Etkisinin Sorgulanmasına İlişkin Bir Araştırma”, Ege Academic Review, 7 (1): 17-33.
- PİLLAİ, R. CHESTER A. S.,ERİC S. W. (1999). Fairness perceptions and trust as mediators for transformational and transactional leadership: a two-sample study, Journal of Management, 25 (6): 882-905.
- POLAT, S., CELEP, C. (2008). “Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet, Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 14(54), 307–331.
- PÜSKÜLLÜOĞLU, A. (1999). Türkçe Sözlük. İstanbul: Doğan Kitap.
- SCHAPPE SP. (1996). “Bridging the gap between procedural knowledge and positive employee attitudes”, Group & Organization Management, 21 (3): 56-72.
- TAYLOR, R. G. (1989). “The Role Of Trust In Labor-Management Relations”, Organization Development Journal, 7:85-89.
- TETİK S. (2012). “Kamu İşletmelerinde Çalışanların Örgütsel Adalet Algılarının Bazı Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi”, Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 4, Sayı 1: 239-249.
- TOPALOĞLU IG. (2010). İşgörenlerin Adalet ve Etik Algıları Açısından Örgütsel Güven İle Örgütsel Bağlılık İlişkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- UYSAL, H.T. ve AYDEMİR, S. (2014). “Örgütsel İklimin Çalışma Psikolojisine Etkisi: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 9/2 Winter 2014, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6495, p. 1557-1574.
- YAVUZ E. (2010). “Kamu Ve Özel Sektör Çalışanlarının Örgütsel Adalet Algılamaları Üzerine Bir Karşılaştırma Çalışması”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(2): 302-312.
- YAVUZ, M. (2012). “Özel Dershanelerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algıları” TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 7/2 Spring 2012, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3272, p.1147-1160.
- YAZICIOĞLU İ, TOPALOĞLU I.G. (2009). “Örgütsel Adalet Ve Bağlılık İlişkisi: Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 1(1): 3-16.
- YENİÇERİ, Ö., DEMİREL, Y., SEÇKİN, Z., (2009). “Örgütsel Adalet ile Duygusal Tükenmişlik Arasında İlişki: İmalat Sanayi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”, KMU İİBF Dergisi, Yıl.11, Sayı.16: 83-99.
- YILDIRIM, F. (2007). “İş Doyumu ile Adalet İlişkisi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(1): 270-279.
- YILDIZ, K. (2013). “Örgütsel Bağlılık İle Örgütsel Sinizm Ve Örgütsel Muhalefet Arasındaki İlişki”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 8/6 Spring 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4544, p. 853-879
- YILMAZ K. (2010). “Devlet Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algıları”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10 (1): 579–616.