7. SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDA YER ALAN METİNLERİN METİNSELLİK ÖLÇÜTLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ
Bu çalışmanın amacı, Türkçe 7. sınıf ders kitabında yer alan, öğretici ve kurgusal metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunluğu açısından değerlendirmektir. Bu amaçla çalışmada 7. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan metinlerin, İşeri (2011)'nin önerdiği ölçeğe göre metinsellik ölçütleriyle uyumluluğu incelenmiştir. Doküman analizinin kullanıldığı bu çalışmada, Antalya ilinde 7. sınıf öğrencilerince kullanılan Türkçe ders kitabında yer alan öğretici metinler, kurgusal metinler ve şiirler veri kaynağı olarak kullanılmıştır. Çalışmanın problem cümlesi "Ortaokul 7. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan metinler, metinsellik ölçütleri açısından uygun mudur?" olarak belirlenmiştir. Bu çalışma için, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları (2012), İlköğretim Türkçe 7. sınıf ders kitabı içerisinde yer alan her temadan ikişer metin örneklem olarak alınmıştır. Araştırma ortaokul 7. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunluğuyla ilgili tespitlerde bulunduğu için önemlidir. Araştırma sonucuna göre ortaokul 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan kurgusal ve öğretici metinler, okunabilirlik durumları hariç, genel itibariyle metinsellik ölçütlerine uygundur. Okunabilirlik durumlarına bakıldığında ise metinlerin genel itibariyle 7. sınıf öğrenci okunabilirlik seviyesi olan "Bağımsız Okuma" olmadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre getirilebilecek öneriler; metinlerin okunabilirlik durumları öğrenci seviyesine uygun olmalı, metin seçiminde bu husus da göz önünde bulundurulmalı, ders kitaplarına alınan metinlerin anlaşılabilirlik düzeyleri de mutlaka kontrol edilmeli, metin seçiminde buna da dikkat edilmelidir
EVALUATION THE TEXTS IN 7TH LEVEL TURKISH COURSEBOOKS ACCORDING TO THE TEXTUALITY CRITERIA
The purpose of this study is to evaluate the accordance of informative and fictional texts in 7th level Turkish coursebook in the sense of textuality criteria. For this purpose, accordance of textuality criteria of the texts in 7th level Turkish coursebook are evaluated according to the scale that Iseri (2011) suggested. In this study which document analysis is used, informative and fictional texts and poems in Turkish coursebook used by 7th grade students in Antalya are used as data source. Statement of problem of this study is defined as follows: "Are texts in 7th level Turkish coursebook appropriate in terms of textuality criteria?" Two texts from each theme in Ministry of Education Publishing (2012) and Elementary Turkish 7th level coursebook is defined as a sample. This study is counted significant because it determines the accordance of the texts in 7th secondary level Turkish coursebooks according to textuality criteria. In the findings of the study, informative and fictional texts in 7th secondary level Turkish coursebook are generally appropriate for textuality criteria except for readability status. When looking at readability status, texts are generally not "Independent Reading" which is the standard readability level for a 7th level student. Suggestions that can be made according to the results of the study are that readability status of the texts should match with the level of the students, that this reason should be taken into consideration while selecting texts, that understandability level of the texts which take place in the coursebooks should absolutely be checked and while selecting texts attention should be taken
___
- AKSAN, M. & AKSAN, Y. (1991). Metin kavramı ve tanımlar, Dilbilim Araştırmaları, 90-104. Ankara: Hitit Yayınevi.
- AYDIN, İ. S. & YANGİL, M. K. (2013). Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin Edimsel Sınıflandırılması. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(1):829-841.
- AYDIN, İ. & TORUSDAĞ, G. (2013). Lamartine’in Göl ‘le Lac’ Şiirine Metindilbilimsel Bir Yaklaşım. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,8(10):105-114.
- BEAUGRANDE, R. A. D. & DRESSİER W. (1981). Introduction to text linguistics. London: Longman Group Company.
- COŞKUN, E. (2005). İlköğretim öğrencilerinin Kurgusal anlatımlarında bağdaşıklık, tutarlılık ve metin elementleri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- COŞKUN, E. (2007). Yazma becerisi. İlköğretimde Türkçe öğretimi. (Editorler: A. Kırkkılıç, H. Akyol). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- COŞKUN, E. (2011). Türk ve göçmen öğrencilerin yazılı anlatımlarında metin bağdaşıklığı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2): 881-889.
- ÇETİNKAYA. G. (2010). Türkçe metinlerin okunabilirlik düzeylerinin tanımlanması ve sınıflandırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dilbilim Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Anabilim Dalı.
- DEMİR, T. (2012). İlköğretim sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarındaki hikâye metinlerinde yer alan değer unsurlarının eşdizimsel örüntülemeler açısından görünümleri. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,7(2):1063- 1078.
- GÜNAY, D. (2013). Metin bilgisi. İstanbul. Papatya Yayınları.
- İŞERİ, K. (2011). “Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik özellikleri”. Editör: Hakan Ülper. Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeler (s.91-113) (2. Basım) . içinde.Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- MERT, E. L. (2011). 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları, Dil Dergisi, 153: 7-23.
- MEB (2012), İlköğretim 7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, Ankara. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- MİLES, M. B. & HUBERMAN, M. A. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: Sage Publication.
- ONAN, B. ve ARISOY, M.A. (2013). Türkçe öğretiminde epistemolojik bir yaklaşım. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 77-91.
- SEARLE, J. R. (2000). Söz Edimleri. (Çev. Levent Aysever) Ankara: Ayraç Yayınları.
- Türk Dil Kurumu (2011). Türkçe sözlük. On birinci basım. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- YILMAZ, E. & JAHİÇ, N. (2008). “Vire” hikâyesi üzerine metindilbilimsel bir inceleme. SAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, S:15, 30-41.
- YILMAZ, E. & TOPAL, Z. (2010). Türkçe öğretiminde metinbilimsel çözümleme yönteminin uygulanması. Türklük Bilimi Arastirmalari Dergisi, 15(27).
- YILMAZ, Ö.; KEKLİK, S. (2013). 11. sınıf öğrencilerine ait Öyküleyici metinlerin bağdaşıklık ve tutarlılık açısından incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6/4, 139-157