Zekâ Oyunlarına Yönelik Tutum Ölçeğinin (ZOTÖ) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Bu çalışmada zekâ oyunları tutum ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Literatür taraması ve uzman görüşleri doğrultusunda beşli likert tipinde 36 maddelik taslak form oluşturulmuştur. Bu form farklı eğitim kademelerinde görev yapan 332 öğretmene uygulanmıştır. Öncelikle ölçeğin yapı geçerliliği için Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve ardından Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) uygulanmıştır. AFA sonucuna göre ölçeğin yapısal olarak üç faktörlü ve 22 maddeli olduğu tespit edilmiştir. Birinci alt faktör 11 madde ile toplam varyansın %31.98’ini, ikinci alt faktör 6 madde ile %13.41’ini, üçüncü alt faktör 5 madde ile %7.96’sını açıklamaktadır. Üç faktörlü olarak ortaya çıkan yapı toplam varyansın %53.35’ini açıklamaktadır. Faktörler olumlu tutum, olumsuz tutum ve davranışsal öge şeklinde isimlendirilmiştir. Madde geçerliğine kanıt olması için madde test korelasyonları hesaplanmıştır. Buna göre madde korelasyonlarının 0.50 ile 0.82 arasında değişiklik gösterdiği belirlenmiştir. AFA ile ulaşılan yapının geçerliği DFA ile doğrulanmıştır. Ölçeğin güvenirliği için Cronbach Alfa güvenirlik katsayıları incelenerek ölçeğin tamamının Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı .89 olarak bulunmuştur. Alt faktörlerin Cronbach Alfa güvenirlik katsayılarının .81 ile .89 arası değiştiği görülmüştür. Test-tekrar test kararlılığını ölçmek için 37 öğretmene ölçek tekrar uygulanmış ve Pearson korelasyon analizi sonucunda r=.62, n=37, p

Developing The Scale of Attitude Towards Intelligence Games (SAIG): Validity and Reliability Study

In this study, it was aimed to develop the intelligence games attitude scale. A draft form consisting of 36 items in five-point Likert type was created in line with literature research and expert opinions. This form was applied to 332 teachers working at different educational levels. First, Exploratory Factor Analysis (EFA) and then Confirmatory Factor Analysis (CFA) were applied for the construct validity of the scale. According to the EFA results, the scale was found to have three factors and 22 items structurally. The first sub-factor explains 31.98% of the total variance with 11 items, the second subfactor explains 13.41% with 6 items, and the third sub-factor explains 7.96% with 5 items. The structure with three factors explains 53.35% of the total variance. The factors were named as positive attitude, negative attitude and behavioral item. Item test correlations were calculated to provide evidence for item validity. Accordingly, it was determined that item correlations varied between 0.50 and 0.82. The validity of the structure reached with EFA was verified by DFA. Cronbach Alpha reliability coefficients were examined for the reliability of the scale, and the Cronbach Alpha reliability coefficient of the whole scale was found to be .89. Cronbach's Alpha reliability coefficients of the sub-factors were found to vary between .81 and .89. In order to measure the test-retest stability, the scale was re-applied to 37 teachers and as a result of the Pearson correlation analysis, the values of r =.62, n =37, p

PDF

___

Alkan, A., & Mertol, H. (2017). Üstün yetenekli öğrenci velilerinim akıl-zekâ oyunları ile ilgili düşünceleri. Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi,1(1), 57-62.
Aksoy, A. B., & Çiftçi, H. D. (2019). Erken çocukluk döneminde oyun. PegemA Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9786053648574
Aksu, G., Eser, M. T., & Güzeller, C. O. (2017). Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile yapısal eşitlik modeli uygulamaları. Detay Yayınları.
Aral, N. & Durualp, E. (2014). Oyunun gelişimi ve türleri. A. B. Aksoy (Ed.), Okul öncesi eğitimde oyun içinde (231-254). Hedef Yayıncılık.
Aydın Üniversitesi (2019). Zekâ ve akıl oyunları eğitici eğitimi kursu https://www.aydin.edu.tr/tr-tr/arastirma/arastirmamerkezleri/sem/psikolojiegitimleri/Pages/Zekâ-ve-Ak%C4%B1l-Oyunlar%C4%B1-E%C4%9Fitimi.aspx.
Ateş, S. (Ed.). (2019). Bilimsel muhakeme (akıl yürütme). Palme Yayıncılık.
Başaran, M., & Öğretı̇r Özçelı̇k, A. (2020). Rural Children’s Perceptions of Happiness: What is Happiness? How Do They Make You Happy? How Can They Be Happy?. Cukurova University Faculty of Education Journal, 49(1), 400-429.
Bottino, R. M., & Ott, M. (2006). Mind games, reasoning skills, and the primary school curriculum. Learning, Media And Technology, 31(4), 359-375. https://doi.org/10.1080/17439880601022981
Brown, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. (2th ed.). Guilford Press.
Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. PegemA Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9789756802748
Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis. Lawrence Erlbaum Associates.
Devellis, F. R. (2014). Ölçek geliştirmede kuram ve uygulamalar. (T. Totan, Çev.). (3.Baskı). Nobel Yayıncılık.
Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme-I: Temel kavramlar ve işlemler. PegemA Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9786053643111
Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS (2nd ed.). Sage.
Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. Sage.
Gobet, F., Voogt, A.D., & Retschitzki, J. (2004). Moves in mind: the psychology of board games. Psychology Press.
Jöreskog, K. G. (1993). Lisrel 8: Scructural equation modeling with simplis command language. Scientific Software International.
Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). Yeni insan ve insanlar. Evrim Yayıncılık.
Kaiser, H. F. (1974). An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39, 31-36. https://doi.org/10.1007/BF02291575
Kaplan D. (2000). Evaluating and modifying structural equation models. structural equation modeling: foundations and extensions. 1st ed. Thousand Oaks, CA: Sage. p.107. https://doi.org/10.4135/9781452226576.n6
Kara, Y. (2018). Zekâ oyunları eğitiminin fen bilimleri öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri üzerine etkisi. Uluslararası Kültür ve Bilim Kongresi, Ufuk Üniversitesi.
Karadağ, Z., & Devecioğlu, Y. (2016). Amaç, beklenti ve öneriler bağlamında zekâ oyunları dersinin değerlendirilmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 41-61.
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Nobel Yayıncılık.
Kass, R. A., & Tinsley, H. E. A. (1979). Factor analysis. Journal of Leisure Research, 11(2), 120-138
Kline, R. B. (2010). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford Publications.
Kraaijenbrink, E., Gils, F. V., Cheng, Q., Herk, R. V., & Hoven, E. V. D. (2009). Balancing skills to optimize fun in interactive board games. T. Gross et al. (Eds.): INTERACT 2009, Part I, LNCS 5726, pp. 301-313. https://doi.org/10.1007/978-3-642-03655-2_35
Millî Eğitim Bakanlığı. (2013a). Okul öncesi eğitim programı. MEB Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2013b). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu zekâ oyunları dersi (5,6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. MEB Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2016). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu 5., 6., 7. ve 8. sınıflar için zekâ oyunları. MEB Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2017). Geleneksel oyunlar ve zekâ oyunları zekâ oyunları öğreticiliği kurs programı. https://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kurslar/GelenekselOyunlar.pdf
Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Güçlü yarınlar için 2023 eğitim vizyonu. MEB Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2019a). Zekâ oyunları (Çalışma Kitabı). MEB Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2019b). Satranç öğretim programı (Okul öncesi). MEB Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2019c). Satranç öğretim programı (İlkokul). MEB Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2019d). Satranç öğretim programı (Ortaokul). MEB Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2019e). 2019 yılı öğretmenlerin hizmet içi eğitim planı. 02.11.2020 tarihinde http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_02/13170757_2019_Ogretmenlerin_Hi zmetici_Egitim_Plani.pdf adresinden erişilmiştir.
Necmettin Erbakan Üniversitesi (2019). Uzaktan eğitim zekâ oyunları eğitmen eğitimi sertifika programı.https://www.erbakan.edu.tr/konsem/duyuru/8877/zekâ-oyunlari-egitmenegitimi-sertifika-programi.
Nunnally, J. C. (1978). Psychometric testing. McGraw Hill Education.
Özdamar, K. (2016). Ölçek ve test geliştirme yapısal eşitlik modellemesi. Nisan Kitapevi.
Özüdoğru, H. Y., Kan, A., Yaman, E., & Uslu, L. (2018). Yerel halkın Suriyelilere yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18(40/2), 115- 140. https://doi.org/10.21560/spcd.v18i39974.446546
Pallant, J. (2016). SPSS survival manual. McGraw Hill Education.
Pett, M. A., Lackey, N. R., & Sullivan, J. J. (2003). Making sense of factor analysis: The use of factor analysis for instrument development in health care research. Sage. https://doi.org/10.4135/9781412984898
Rigdon, E. E. (1996). CFI versus RMSEA: A comparison of two fit indexes for structural equation modeling. Structural Equation Modeling: A Multi disciplinary Journal,3(4), 369-379. https://doi.org/10.1080/10705519609540052
Sakarya Üniversitesi (2019). Zekâ oyunları eğitici eğitimi kursu. https://sausem.sakarya.edu.tr/3/2114/Egitim/Zekâ-Oyunlari-Egitici-Egitimi-Kursu- (Uzaktan-Egitim)
Savaş, M. A. (2019). Zekâ oyunları eğitiminin fen bilimleri öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerileri üzerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Selçuk Üniversitesi (2019). Zekâ oyunları ve satranç eğitmenliği kursu. https://selcuksem.selcuk.edu.tr/ders/akilzekâoyunlarivesatrancegitmenligionline/156.ht ml
Schlieder, C., Kiefer, F., & Matya, S. (2005). Geogames: a conceptual framework and tool for the design of location-based games fromclassic board games. M. Maybury et al. (Eds.): Intention 2005, LNAI 3814, pp. 164 – 173. https://doi.org/10.1007/11590323_17
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Pearson.
Tavşancıl, E. (2018). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. (6. Baskı). Nobel Yayıncılık.
Taylor, S. E., Peplau, L. A., & Sears, D. O. (2007). Sosyal Psikoloji. (Çev. Ali Dönmez). İmge Yayınevi.
Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. American Psychological Association.
Thurstone, L. L. (1931). The measurement of social attitudes. The Journal of Abnormal and Social Psychology, 26(3), 249-269. https://doi.org/10.1037/h0070363
Tutum. (t.y.). Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü (TÜBA) içinde.14.09.2020 tarihinde http://www.tubaterim.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
Tüm Üstün Zekâlılar Derneği (TÜZDER), (2019). https://tuzder.org/egitimler/zekâ-ve-akiloyunlari-egitmenligi-egitimi/ Yannakakis, G. N., & Togelius, J. (2018). Artificial ıntelligence and games. Springer.
Yeditepe Üniversitesi (2019). Zekâ ve akıl oyunları eğitici eğitimi sertifika programı. http://sem.yeditepe.edu.tr/kisisel-gelisim/zekâ-ve-akil-oyunlari-egitmenligi-sertifikaprogrami.
Yıldız Teknik Üniversitesi (2019). Uzaktan eğitim zekâ oyunları eğitici eğitimi kursu http://sem.yildiz.edu.tr/uzaktan-egitim-uzem/zekâ-ve-akil-oyunlari-egitici-egitimiuzaktan-egitim.html.
Yüksel, İ., Savaş, M. A., Demirci, T., Atağ, C., Duman, E. Z., & Adalar, H. (2017). Fen bilgisi öğretmenliği programındaki öğrenciler ile bazı lisans programlarındaki öğrencilere geometrik-mekanik oyunlar uygulama örnekleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(4), 1-10.

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ