Çocuk YouTuberlar ve Paylaştıkları Videolar Üzerine Bir Doküman Analizi

Günümüzde teknoloji hızla gelişmekte ve sosyal medya artık hayatın bir parçası hâline gelmektedir. YouTube en popüler sosyal paylaşım ağlarından bir tanesidir. YouTube üzerinden para kazanılabiliyor olması önce YouTuber daha sonra da çocuk YouTuber kavramlarını gündeme getirmiştir. Çok küçük yaşlardan itibaren, çocuklar artık saatlerce çocuk YouTuber videoları seyrederek vakit geçirmektedirler. Bu nitel araştırmada çocuk YouTuber kanallarındaki videoların içeriklerinin araştırılması amaçlamaktadır. Bu sebeple Doküman Analizi yöntemi benimsenmiştir. Popüler (çok izlenen) çocuk kanallarından 15 YouTube kanalı belirlenmiş ve bu kanallarda yer alan ve izlenme sayısı yüksek olan 100 adet video metinden çıkarılan kodlarla analiz edilmiş ve çocuk YouTuber kanallarının çerikleri ve sundukları mesajlar özetlenmiştir. Daha sonra analiz edilen bu 100 video arasından farklı farklı kanallarda ve farklı konularda olacak şekilde 15 video belirlenmiş ve Çok Yönlü Etkileşim Analizi yöntemi kullanılarak bu videoların mikro analizi yapılmış. Bu analizler sonucunda videoların içeriklerinde geçen şu altı kategori belirlenmiştir: Olumsuz davranışlar içeren, reklam ve tanıtım içeren, özel hayatın gizliliğine aykırı, korkutucu içeriğe sahip olan, tüketime özendiren ve olumlu sosyal mesaj içeren videolar. Analizlerin sonucunda çocukların bilinçsiz bir şekilde YouTube’daki medya içeriklerinin şu anki haliyle baş başa bırakılmaması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Çocuklara daha uygun medya içerikleri sunmak için yazının sonunda ailelere, öğretmenlere, medya yapımcılarına ve hükümet yetkililerine bazı önerilerde bulunulmuştur.

A Document Analysis on Kid YouTubers and Videos They Share

In todays world, technology develops rapidly and social media becomes a part of life. YouTube is one of the most popular social networks. The fact that money can be made on YouTube has brought the concepts of YouTuber first, and then kid YouTuber to the agenda. Starting very early ages, children now spend hours by just watching videos of kid YouTubers. This qualitative research aimed to investigate the content of videos in kid YouTuber channels. Document Analysis method was adopted in this qualitative research. 15 kid YouTube channels were selected among the popular (the most viewed) ones, and 100 videos from these channels with a high number of views were analyzed with emerging codes, and the types of content on kid YouTuber channels and the messages they provide were outlined. Then, 15 videos from different channels and on different topics were determined and micro-analysis of these videos was performed using the Multimodal Interaction Analysis method. Based on these analysis, the following six categories in the content of the videos were determined: Videos containing negative behaviors, videos containing advertisement / promotion, videos against privacy of private life, videos with scary content, videos encouraged for consumption, and videos with a positive social message. As a result of the analysis, it was concluded that children should not be left alone with the current form of media contents on YouTube unconsciously. To offer children more appropriate media contents, some suggestions to families, teachers, media producers and government officials were made at the end of the paper

___

  • Akıncı Vural, B., & Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine yönelik bir araştırma. Journal of Yaşar University, 20(5), 3349-3382. https://doi.org/10.29228/turkishstudies.30220
  • Altun, A. (2008). Türkiye'de medya okuryazarlığı. İlköğretmen Eğitimci Dergisi, 16, 30-34.
  • Aufderheide, P. (1993). Media literacy: A report of the National Leadership Conference on media literacy (s. 44). Aspen Institute.
  • Baştürk Akca, E., Sayımer, İ., Balaban Sarı, J., & Ergün Başak, B. (2014). Okul siber zorbalığın nedenleri, türleri ve medya okuryazarlığı eğitiminin önleyici çalışmalardaki yeri. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi, 2, 17-30. https://doi.org/10.14527/9786052416303.17
  • BBC. (2018). Oğlunun fotoğraflarını izinsiz sosyal medyada paylaşan anne suçlu bulundu. 24 Aralık 2019 tarihinde, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-42604622
  • BBC. (2019). YouTube's top earners: Eight-year-old Ryan tops list with $26m. 05 Kasım 2020 tarihinde, https://www.bbc.com/news/technology-50835222
  • Burgess, J., & Joshue, G. (2010). YouTube: Online video and participatory culture. Polity Press. Graham, M. W. (2013). Web 2.0. Encyclopedia of public relations, 970.
  • Gündüz Kalan, Ö. (n.d.). Medya okuryazarlığı ve okul öncesi çocuk: Ebeveynlerin medya okuryazarliği bilinci zerine bir araştırma. İletişim Fakültesi Dergisi, 59-73. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.454544
  • Kargın, T. (2018). "Kids don’t make money, and that is a kids game": Children's critical actions against the commercial design of club penguin. Başkent University Journal of Education, 5(2), 146-155.
  • Lister, M., Dovey, J., Giddings, S., Grant, I., & Kelly, K. (2009). New media: A critical introduction. Routledge.
  • MEB. (2018). Medya okuryazarlığı dersi öğretim programı. 08 Şubat 2020 tarihinde, http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=410
  • Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
  • Norris, S. (2013). Multimodal (inter)action analysis. P. Albers, T. Holbrook ve A. S. Flint (Ed.), New Methods of Literacy Research (ss. 70-84). Routledge.
  • Oktik, N. (2013). I. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi Bildiriler Kitabı. Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Özkan, U. B. (2019). Eğitim Bilimleri Araştırmaları İçin Döküman İnceleme Yöntemi. Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786052417232
  • RTÜK. (2016, 10 11). Medya Okuryazarlığı Nedir? 30 Ocak 2020 tarihinde, https://www.medyaokuryazarligi.gov.tr/menu_goster.php?Guid=B7AA7732-1593-4B32- BDE5-D76E64C2A5FA&MenuId=2
  • Samuel, A. (2015, Kasım 4). Parents: Reject technology shame. The Atlantic. http://www.theatlantic.com/technology/archive/2015/11/why-parents-shouldnt-feeltechnology-shame/414163/?utm_source=SFTwitter
  • Sekmen, M. (2019). Çocuk YouTuberlerde sorunlu bir alan: Tüketim ile mahremiyetin yitimi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(4), 3567-3584. https://doi.org/10.33206/mjss.509628
  • Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z., & Demir, M. (2013). İnternet ve dosyal medya kullanımı üzerine bir uygulama. Selçuk İletişim, 24-32.
  • Summak, M. E. (2019). Sosyal ağlarda siber mağduriyet deneyimleri ve sosyal kaygı ilişkisi üzerine bir araştırma. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(16), 851-869. https://doi.org/10.33692/avrasyad.543709
  • Şirin, M. R., Altun, A., & Çakmak, E. (2016). Çocuk ve Medya Hareketi. RTÜK.
  • TUİK. (2020). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması. 05 Kasım 2020 tarihinde, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-KullanimArastirmasi-2020-33679. https://doi.org/10.18074/cnuiibf.395
  • Uludüz, D. (2020). Sosyal medya bizi hem yalnız hem depresif yapıyor! Mutsuzsanız uzaklaşın... Ama nasıl? 08 Şubat 2020 tarihinde, Habertürk: https://www.haberturk.com/sosyal-medya-bizihem-yalniz-hem-depresif-yapiyor-mutsuzsaniz-uzaklasin-ama-nasil-2558980
  • We Are Social. (2020). Digital in 2020 (report). https://wearesocial.com/digital-2020
  • Yeşilyurt, F. (2020). Okul psikolojik danışmanlarının gözünden sosyal medya, siber zorbalık ve bilgisayar oyunlarıyla ilgili nitel bir çalışma. Turkish Studies - Education, 15(2), 1349-1365. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.40070
  • Yıldırım, M. (2018). Yeni medyada ürün yerleştirme: Youtube kanalları ve Youtuber'lar. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı Eğlence ve Ürün Yerleştirme, (s. 149- 154). https://doi.org/10.18094/josc.596283
  • Yılmazer, Y., Şahinöz, A., Sucaklı, İ. A., & Akkuş, S. Y. (2015). 3-60 ay arası çocukların televizyon izleme alışkanlıklarının incelenmesi. Uluslararası Katılımlı III. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongresi “Erken Müdahale” (s. 351-360). Hacettepe University Faculty of Healt Sciences Journal.
  • YouTube. (2020a). YouTube'da Çocuk Güvenliği. 08 Ağustos 2020 tarihinde, https://support.google.com/youtube/answer/2801999
  • YouTube. (2020b). YouTube Kids'de Reklam Yayınlama. 10 Ekim 2020 tarihinde, https://support.google.com/youtube/answer/6168681?hl=tr
Turkish Studies - Educational Sciences-Cover
  • ISSN: 2667-5609
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ