ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLİMSEL ARAŞTIRMALARI RAPORLAYABİLME YETERLİLİKLERİNİN İNCELENMESİ
Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaları inceleyebilmeleri, eleştirebilmeleri, özgün çalışmalar yapabilmeleri mesleki gelişimleri açısından oldukça önemlidir. Bu araştırma ile ilk kez araştırma önerisi yazma ödevi hazırlayan üniversite öğrencilerinin bilimsel araştırma sürecinde yer alan kaynak tarama ve raporlaştırmadaki bilgi ve beceri düzeylerinin betimlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda; bilimsel araştırma yöntemleri ile kaynak tarama ve rapor yazma dersini almış olan öğrencilerin ders ödevi olarak hazırladıkları araştırma raporları betimsel model kullanılarak incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, bir vakıf üniversitesinin eğitim fakültesinde 2017-2018 eğitim-öğretim yılında, lisans programına kayıtlı toplam 22 Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümü ve 30 Okul Öncesi Öğretmenliği bölümü öğrencileri oluşturmuştur. Çalışma grubu oluşturulurken uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Öğrencilerin araştırma raporları, araştırmacılar tarafından belirlenen kapsamlara göre oluşturulan sınıflama formu dikkate alınarak incelenmiştir. Araştırma raporları analiz edilirken betimsel analiz sürecinden geçilmiştir. Formun geçerliği sağlanırken öğretim üyelerinin görüşü alınmıştır. Formdaki başlıklar doğrultusunda ödevler incelenerek temalar oluşturulmuştur. Temalara göre oluşturulan kategoriler “cinsel istismar, psikolojik uyum, kişisel rehberlik, mesleki rehberlik, eğitsel rehberlik, destek hizmetleri, sosyal medyadır. Araştırmacıların birbirlerinden bağımsız olarak yaptıkları analiz sonunda güvenirliğin hesaplanması için kullanılan araştırmacıları arası uyum yüzdesi indeksi .94 bulunarak araştırmanın güvenirliği yüksek düzeyde sağlanmıştır. Sonuç olarak; raporların büyük çoğunluğunun APA6 standartlarına uygun olarak yazıldığı bulguları elde edilmiştir. Derslerde kuramsal bilgilerden sonra örneklerin verilmesi, öğrencilerin belirledikleri araştırma konuları hakkında her hafta ilgili bölümü yazmaları ve dönem sonunda bir araştırma raporu teslim etmeleri şeklinde yürütülen derslerin olumlu sonuçları olduğu söylenebilir.
EXAMINATION OF PRE-SERVICE TEACHERS’ PROFICIENCIES IN REPORTING SCIENTIFIC RESEARCHES
It is very important for pre-service teachers to analyze and review scientific research and carry out original research for their professional developments. It was aimed to reveal out the level of knowledge and skill of reviewing literature and reporting a research of students who write a research report for the first time in a course. In accordance with this purpose, research reports of students who took the course of “Scientific Research Methods” and “Literature Review and Report Writing” were examined by using descriptive model. 22 Guidance and Psychological Counseling and 30 Early Childhood Education Program students at a foundation university at 2017-2018 school year created the study group of research. Appropriate sampling was used while creating the study group. Research reports of students were examined by the researchers using a classification form. Research reports were analized by using descriptive analysis. The validity of the form was obtained from the lecturers. In line with the titles in the form, homeworks were examined and themes were created. The categories created according to themes are “sexual abuse, psychological adjustment, personal guidance, vocational guidance, educational guidance, support services, social media”. At the end of the analysis process which was conducted independently by the researchers, percentage of conformity between researchers calculated as %94, so the reliability of research wa interpreted as high. Consequently, the results revealed that most of reports were written in accordance with APA6 standards. It can be considered as positive outcomes of conducting lessons by giving examples after theoretical parts of courses, writing related part of research subjects in every week, and deliver a research proposal to the instructor at the end of term.
___
- Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler (8. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Binbaşıoğlu, C. (1982). Eğitim psikolojisi (5. Basım). Ankara: Binbaşıoğlu Yayınevi.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. & Demirel, F (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 7. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
- Can, Ş. & Şendil, A. (2015). Eğitim bilimleri enstitüsü lisansüstü öğrencilerinin bilimsel rapor yazma ve yayınlama konusundaki görüşleri (Muğla ili örneği). Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 35: 43-53.
- Coon, D. (1982). Introduction to psychology. St. Paul, Minnesota: West Publishing.
- Coşkun, H. (2011). Topluma hizmet uygulamaları (2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Çalık, T. & Sezgin, F. (2005). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13 (1), 55-66.
- Demirtaş, A. (1989). Üniversite öğrencilerinin yazılı kaynakları tarama ve rapor yazma bilgi ve becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4, 51-71.Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları (2018, Temmuz). http://www.yok.gov.tr/documents/10279/49665/rehberlik_psikolojik.pdf/417fa2f0-1361-44aeb06a-2b866f27156c adresinden elde edilmiştir.
- Ekiz, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Erbaş, A. A, Karaduman B., G. & Yavuz, G. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının bilişötesi farkındalık düzeyleri, yaratıcılık düzeyleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies, 13(4), 551-568.
- Ersoy, E. & İncebacak, B. B. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya bakışları. Qualitative Studies (NWSAQS), 11 (4), 67-77.
- Garret, H.E. (1963). Psikolojiye giriş (Çev. Feyzi Ertem, Remzi Öncül). İstanbul: MEB Basımevi.
- Güven, M. & Aslan, M. A. (2018). Psikolojik Danışma ve Rehberlik Alanında Türkiye’deki Bilimsel Dergilerde Yayınlanan Makaleler Üzerine Bir İnceleme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (55).
- Izgar, G. (2017). Araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımına ilişkin üniversite öğrencilerinin görüşleri: Örnek olay incelemesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Aralık, 740-764.
- İftar, G. K. & Tekin, E. (1997). Tek denekli araştırma yöntemleri. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
- İlhan, A., Çelik, H. C. & Aslan, A. (2016). Üniversite öğrencilerinin bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 141-156.
- İpek, A. C., Tekbıyık, A. & Ursavaş, Ö. F. (2010). Lisansüstü öğrencilerinin araştırma öz-yeterlik inançları ve bilgisayar tutumları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1), 127-145.
- Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri.11.Baskı. Ankara: Tek Işık Web Ofset.
- Kara, N., Demir, K., Arcagök, S. & Şahin, Ç. (2018). Sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişimleri açısından sınıf eğitimi lisans programının yeterliliği. Turkish Studies Educational Sciences, 13 (19), 1061-1082.
- Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi (18. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Karasar, N. (2015). Araştırmalarda rapor hazırlama. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Klinger, J. K., Scanlon, D. & Pressley, M. (2005). How to publish in scholarly journals. Educational Researcher, 34, 14-20.
- Konokman, G. Y., Tanrıseven, İ. & Karasolak, k. (2013). Öğretmen adaylarının eğitim araştırmalarına ilişkin tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (1), 141-158.
- Korkmaz, Ö., Şahin, A. & Yeşil, R.(2011). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya yönelik tutumları. İlköğretim Online, 10 (3), 1169-1194.
- Kozan, S. (2007). Yansıtıcı düşünme becerisinin kaynak tarama ve rapor yazma derslerindeki etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Kurt, A.A., İzmirli, Ö.Ş., Fırat, M. & İzmirli, S. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri dersine ilişkin bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 19-28.
- Küçükoğlu, A., Taşgın, A. & Çelik, N. (2013). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırma sürecine ilişkin görüşleri üzerine bir inceleme (Eğitim bilimleri bölümü örneği). Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17, 3.
- Ozan, C. & Köse, E. (2014). Eğitim Programları ve Öğretim Alanındaki Araştırma Eğilimleri. Sakarya University Journal of Education, 4(1), 116-136.
- Polat, M. (2014). Eğitim fakültesi öğrencilerinin bilimsel araştırmaya yönelik tutumları. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 77-90.
- Seçer, İ, Ay, İ., Ozan, C. & Yılmaz Y. B. (2014). Rehberlik ve Psikolojik Danışma Alanındaki Araştırma Eğilimleri: Bir İçerik Analizi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(41), 49-60.
- Siyez, D. M. (2016). PDR’de kaynak tarama ve rapor yazma (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Tuncer, M. & Yılmaz, Ö. (2016). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırma özyeterliği ve üstbiliş düşünme becerilerine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies, 11(3), 2243-2260.
- Taşdemir, M. & Taşdemir, A. (2011). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaları inceleme yeterlikleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 343-353.
- Turan, S. & Yılmaz, D. (2013). Araştırmanın desenlenmesi ve örneklem seçimi. İçinde S. Turan (Çev. Ed.), Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (55-82). 3. Basımdan Çeviri. Ankara: Nobel Yayıncılık. (Orijinal eser 2009’da basılmıştır).
- Yenilmez, K. & Ata, A. (2012). Matematik öğretmeni adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarının incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitim Kongresi’nde sunulan sözel bildiri. Niğde Üniversitesi, Niğde.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 8. Baskı. Ankara: Seçkin Yayınevi.