İlkokul ve Ortaokulda Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel İkiyüzlülük Algıları ile Örgütsel Bağlılık Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yapılan araştırmanın temel hedefi, Rize il merkezindeki resmi ilkokul ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel bağlılık davranışları arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmaktır. İlişkisel tarama modelinde tasarlanan bu araştırmanın evrenini Rize il merkezinde bulunan resmi ilkokul ve ortaokullarda çalışmakta olan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise ilkokul ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerden tesadüfi örnekleme yoluyla seçilmiştir. Araştırmanın verileri 2018-2019 eğitim-öğretim yılında toplanmıştır. Bu doğrultuda araştırma 536 öğretmenin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Örgütsel İkiyüzlülük Ölçeği ve Öğretmenler İçin Örgütsel Bağlılık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik, frekans testi ile ortalama ve standart sapma değerleri alınmıştır. Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ve örgütsel bağlılık davranışlarının demografik değişkenler açısından farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için homojenliğin sağlandığı koşullarda parametrik testlerden olan t-testi, tek yönlü varyans analizi (one-way ANOVA) testi yapılmıştır. Homojenliğin olmadığı durumlarda farklılığa neden olan grubun belirlenmesinde ise parametrik olmayan testlerden Mann Whitney U-Testi, Kruskal Wallis H-Testi kullanılmıştır. Örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel bağlılık davranışları ilişkisinin analizinde Pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algılarının düşük; örgütsel bağlılık algılarının ise orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel bağlılık davranışları arasında negatif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişkinin olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca örgütsel ikiyüzlülük algılarının öğretmenlerin örgütsel bağlılık davranışlarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Examining of the Relationship Between Organizational Hypocrisy Perception and Organizational Commitment Behaviour of Teachers Working in Primary and Secondary Schools

The primary purpose of this research was to identify the relationship between the perceived organizational hypocrisy and organizational commitment of the teachers who worked in the state primary and secondary schools in the city center of Rize province. The population of the study, which was designed as relational screening model, consisted of the teachers who worked in the city center of Rize province. The sample of the research was determined through random sampling among the teachers working in primary and secondary schools. The data of the research were collected in the 2018-2019 academic year.Accordingly, the study was carried out with the participation of 536 teachers. Personal Information Form, Organizational Hypocrisy Scale and Teachers’ Organization Commitment Scale were used as data collection tools. In the analysis of the data, descriptive statistics, frequency, mean, and standard deviation were calculated. In order to determine whether the organizational hypocrisy perceptions and organizational commitment behaviors of the teachers varied in terms of demographic variables, t-test and one-way ANOVA parametric tests were performed in conditions where the homogeneity of the group was ensured. When the homogeneity was not provided, in order to identifythe group which caused the differentiation, non-parametric tests of Mann Whitney, U-Test, and Kruskal Wallis H-Test were employed. Pearson correlation analysis was performed in order to analyze the correlation between organizational hypocrisy perceptions and organizational commitment behaviors. As a result of the research, the teachers were found to have low organizational hypocrisy perceptions and moderate organizational commitment. It was also revealed that there was a negative and moderate relationship between the teachers’ organizational hypocrisy perceptions and organizational commitment behaviors. In addition, it was concluded that the teachers’ organizational hypocrisy perceptions were a significant predictor of their organizational commitment behaviors.

PDF

___

Alcan, E. E. (2018). Öğretmenlerin örgütsel destek, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.https://doi.org/10.26466/opus.418335
Atik, S., & Üstüner, M. (2014). İlköğretim okullarının örgüt tipi ile öğretmenlerin örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 133- 154.https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.49440-541193
Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Balçık, E. (2018). Örgüt kültürü, psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiler (Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi açık erişim arşivi adresinden edinilmiştir. https://doi.org/10.19171/uefad.459546
Başyiğit, A. (2006). Örgütsel iletişimin örgütsel bağlılık üzerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
Bayram, N. (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş amos uygulamaları. Ezgi Kitabevi, İstanbul.
Brewer, A. M. (1996). Developing commitment between managers and employees. Journal of Managerial Psychology, 11(4), 24–34.https://doi.org/10.1108/02683949610117599
Brunsson, N. (1989). The organization of hypocrisy: Talk, decisions and actions in organizations. New York: John Wiley and Sons.
Buluç, B. (2009). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(57), 5- 34.https://doi.org/10.14527/kuey.2014.006
Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., & Köklü, N. ( 2011). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: Pegem Akademi.https://doi.org/10.14527/9789756802335
Candan, H. (2014). Çalışanların örgütsel adalet ve örgütsel güven algılamalarının örgütsel bağlılığa etkisi: Bir kamu kurumu üzerinde araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(4), 889-917.https://doi.org/10.29131/uiibd.358527
Cha, S., & Edmondson, A. (2006). When values backfire: Leadership, attribution, and disenchantment in a values-driven organization. Leadership Quarterly, 17, 57- 78.https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2005.10.006
Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196- 205.https://doi.org/10.26559/mersinsbd.543459
Durna, U., & Eren, V. (2005). Üç bağlılık unsuru ekseninde örgütsel bağlılık. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 210-219.https://doi.org/10.31671/dogus.2019.273
Erdaş, Y. (2009). Denizli il merkezinde çalışan ilköğretim öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
Girgin, S., & Demir, T. (2018). Meslek lisesi öğretmenlerinin örgütsel bağlılığa ilişkin algıları. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 12-24.https://doi.org/10.21733/ibad.2161
Güldiken, A. (2018). Örgütsel bağlılık ve örgütsel tükenmişlik ilişkisi ile ilgili kamu kurumu çalışanları üzerinde bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir. https://doi.org/10.18394/iid.532018
Gören, T. (2012). İlköğretim kurumlarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Hirschmann, G. (2012). Peacebuilding in UN peacekeeping exitstrategies: Organized hypocrisy and institutional reform. International Peacekeeping, 19(2), 170-185. https://doi.org/10.1080/13533312.2012.665686
İhtiyaroğlu, N. (2018). Analysis of relationship between teachers’ coping styles with stress and the level of organizational commitment. International Online Journal of Educational Sciences, 10(2), 192-206. DOI: https://doi.org/10.15345/iojes.2018.02.013.
Kalay, F., Oğrak, A., & Nişancı, Z. N. (2014). Mobbing, örgütsel sessizlik ve örgütsel sinizm ilişkisi: Örnek bir uygulama. Kastamonu University Journal of Economics & Administrative Sciences Faculty, 4(2), 127-143.https://doi.org/10.26449/sssj.843
Karacaoğlu, K., & İnce, F. (2012). Brandes, Dharwadkar ve Dean’in (1999) örgütsel sinizm ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması: Kayseri organize sanayi bölgesi örneği. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 3(3), 77-92. https://doi.org/10.11611/yead.545638
Kaya, F. Polat, F., & K, S. (2014). Resmi ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin görüşleri: Elazığ ili örneği. Milli Eğitim, 202, 59-75. https://doi.org/10.17679/iuefd.99916
Kılıçoğlu, G. (2010). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Algılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.610798
Kılıçoğlu, G. (2017). Örgütsel ikiyüzlülük ve bütünlüğün Türkiye bağlamında incelenmesi: Teorik bir çözümleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(3), 465-504. https://doi.org/10.14527/kuey.2014.005
Kılıçoğlu, G., Yılmaz-Kılıçoğlu, D. ve Karadağ, E. (2019). Do schools fail to “walk their talk”? Development and validation of a scale measuring organizational hypocrisy. Leadership and Policy in Schools, 18(1), 52-82.https://doi.org/10.1080/15700763.2017.1371762
Kline, R., B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling, (3th ed.), The Guildfor Press, New York, London.
Konan, N., & Taşdemir, A. (2019). Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel mutluluk düzeyleri arasındaki ilişki. Bilimsel Eğitim Araştırmaları, 3(2), 132-152. https://doi.org/10.31798/ses.655939
Kömürcüoğlu, H. (2003). Belirsizlik ortamında iş tatmini ve işe bağlılık. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, E-Dergi, 5(1). 12.10.2018, http://www.isguc.org/?p=article&id=36&cilt=5&sayi=1&yil=2003.
Köse, E. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. R. Y. Kıncal, (Ed.), Bilimsel araştırma modelleri. (99-122).Ankara: Pegem Akademi.https://doi.org/10.14527/9786052419649.02
Mahmutoğlu, A. (2007). Milli eğitim bakanlığı merkez örgütünde iş doyumu ve örgütsel bağlılık (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Mathieu, J. E., & Zajac, D. M. (1990). A review and meta-analysis of the antecedents, corralates and consequences of organizational commitment. Physcological Bulletin, 108(2), 171-194. https://doi.org/10.1037/0033-2909.108.2.171
McClurg, L. N. (1999). Organizational commitment in the temporary-help service industry. Journal of Applied Management Studies, 8(1), 5-26.
Nacar, D. & Demirtaş, Z. (2017). Lise öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 547-558. https://doi.org/10.26466/opus.469281
Özkan, Y. (2005). Örgütsel sosyalleşme sürecinin öğretmenlerin örgüte bağlılıklarına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Özkaya, M. O., Kocakoç, İ. D. & Kara, E. (2006). Yöneticilerin örgütsel bağlılıkları ve demografik özellikleri arasındaki ilişkileri incelemeye yönelik bir alan çalışması. Celal Bayar Üniversitesi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 13(2), 77- 96. https://doi.org/10.18657/yecbu.04098
Özsoy, A. S. (2004). Bir yüksekokul çalışanlarının kuruma bağlılık durumlarının incelenmesi. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 6(2), 13-19.
Öztürk, H. (2014). Ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin sessizlik ile örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi).https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir. https://doi.org/10.12780/uusbd.62827
Perez, L. F., & Robson, K. (1999). Ritual legitimation, de-coupling and the budgetary process: managing organizational hypocrisies in a multinational company. Management Accounting Research, 10, 383-407.https://doi.org/10.1006/mare.1999.0114
Phillippe, T. W., & Koehler, J. W. (2005). A factor analytical study of perceived organizational hypocrisy. SAM Advanced Management Journal, 70(2), 13-20.
Ponnu, C.H., & Chuah, C. C. (2010). Organizational commitment, organizational justice and employee turnover in Malaysia. University of Malaya, Kuala Lumpur, Malaysia, 4(13), 2676-2692.
Rossi, B. (2018). The Commitment account of hypocrisy. Ethical Theory and Moral Practic, 21(3), 553-567. doi:10.1007/s10677-018-9917-3.
Sezer, F. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin sergiledikleri liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Şanlı, Ö., &Arabacı, İ.B. (2016). Liselerde çalışan öğretmenlerin örgütsel kimlik ve örgütsel imaj algılarının örgütsel bağlılıklarına etkisi. Education Sciences (NWSAES), 11(3), 126-152. https://doi.org/10.12739/nwsa.2016.11.3.1c0658
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston, Pearson.
Tan, S. (2017). Öğretmen Algılarına Göre Örgütsel Sağlık ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.https://doi.org/10.11611/jmer299
Uğraşoğlu, İ. K., & Çağanağa, Ç. K. (2017). Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of News Trends in Arts Sports & Science Education, 6(4), 10-38.
Üstüner, M. (2009). Teachers’ organizational commitment scale: A validity and reliability study. Inonu Unıversıty Journal of The Faculty of Educatıon, 10(1), 1-17.
Yalçın, A., & İplik F. N. (2005). Beş yıldızlı otellerde çalışanların demografik özellikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma: Adana ili örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 395-412. https://doi.org/10.18037/ausbd.632111
Yanık, O., & Naktiyok, A. (2017). Etik (ahlaki) liderliğin çalışanların iş tatminine, örgütsel bağlılığına ve işten ayrılma niyetine etkisinde örgütsel güven ve örgütsel adalet algısının aracı rolü. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 8(15), 297-324. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.486680
Zeyrek, A. O. (2008). Milli eğitim bakanlığı 2005 öğretmenlik kariyer basamakları yükselme sınavında öğretmenlerin başarı durumları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.https://doi.org/10.17755/esosder.263221

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ