Madde Bağımlısı Bireylerin Kendine Yardım Gruplarına Katılımı Sonrasında Toplumsal Yaşama Uyum Süreçleri Üzerine Nitel Bir Araştırma: Adsız Narkotik Grupları Örneği*

Bir bağımlıya diğer bir bağımlının yardım edebileceği inancıyla ortaya çıkan 12 basamaklı kendine yardım grupları, bağımlılık yapan maddeleri kullanan kişilerin tedavi ve değişim süreçlerinde önemli rol oynayan sosyal destek unsurlarından biridir. Bu araştırma 12 basamaklı kendine yardım gruplarından olan Adsız Narkotik (NA) gruplarının bağımlı bireylerin iyileşme ve değişim süreçlerindeki işlevini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma deseninin kullanıldığı bu araştırma kapsamında İstanbul ilindeki NA gruplarına katılım sağlayan ve en az bir yıldır madde kullanmayan 15 NA üyesi ile derinlemesine görüşmeler yapılarak farklı NA gruplarının dokuz açık oturum toplantısında katılımlı gözlem yapılmıştır. Saha araştırmasından elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle ele alınarak yorumlanmıştır. Bu veriler “Adsız Narkotik’e Katılma ve Devam Etme Gerekçeleri”, “Adsız Narkotik’in İyileştirici Unsurları”, “Toplumsal Uyum Sürecinde Adsız Narkotik” şeklinde temalandırılarak sunulmuştur. Araştırma sonucunda; NA programının ilke ve öğretilerini hayata geçirmenin, adsızlık ilkesinin korunmasının, rehber- sponsee arasında kurulan ilişkinin, grup içerisinde sorumluluk alarak hizmet etmenin ve NA’nın mesajını diğer bağımlılara taşımanın bu programın iyileştirici unsurları olarak ön plana çıktığı görülmüştür. Ayrıca bireylerin aile ve sosyal ilişkilerinin, kariyer gelişimlerinin, sosyo-ekonomik statülerinin ve benlik gelişimlerinin olumlu yönde değiştiği tespit edilmiştir. Türkçe alanyazında NA gruplarına yönelik yürütülen bir çalışmanın olmadığı görülmüş olup bu çalışmanın madde bağımlılığı literatürüne önemli katkılar sağlayacağı ve konuya ilişkin yürütülecek çalışmalar için özgün bir kaynak olacağı düşünülmektedir.

Evaluation of Adaptation Processes to Social Life After the Participation in Self-Help Groups of Individuals Who Are Substance Abusers: Example of Narcotics Anonymous Groups

12-step self-help groups, developed with the belief that one addict can help another addict, are one of the social support elements that play an important role in the treatment and change processes of people using addictive substances. This study aims to evaluate the effect of the Narcotics Anonymous (NA) group using the 12-step approach on the recovery of addicts and their change in various aspects. Research is done through in-depth interviews with 15 NA members who participated in NA groups in Istanbul and quitted drug using for at least one year. Also, the participant observation method was used at the meeting of 9 NA open sessions. The data obtained from the field study was themed as “Participation in Narcotics Anonymous and the Reasons for the Continuation", "Healing Elements of Narcotics Anonymous", "Narcotics Anonymous in the Social Harmonization Process". The findings suggest that the practice principles of NA groups, the protection of anonymity, the quality of the relationship between sponsor and sponsee, taking responsibility to serve the NA groups, and carrying NA’s message to other addicts may have an impact on recovery. In addition to this, it has been observed that participating in NA groups may have a positive impact on family and social relations, career development, socio-economic status, and self-development. It has been observed that there is no study conducted for NA groups in the Turkish literature, and it is thought that this study will make significant contributions to the literature on substance addiction and will be an original source for research on this topic.

PDF

___

AA World Services. (1994). Oniki basamak ve oniki gelenek. AA World Services.
Aslan Yılmaz, H. (2016). Bir derleme: Benlik kavramına ilişkin bazı yaklaşımlar ve tanımlamalar. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 48, 79-89.
Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. Ed: S. B. Demir). Eğiten Kitap.
Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. (Çev. Ed: S. B. Demir ve M. Bütün). Siyasal Kitabevi.
Çam O., Ayakdaş Dağlı D., Alkol bağımlılarında içselleştirilmiş damgalama, suçluluk ve utanç duyguları, Bağımlılık Dergisi, 2017; 18 (4):145-151.
Çiftci Gökçearslan E., G. Polat Uluocak. (2011). Alkol ve madde bağımlısı ergenler ve aileleri: Güçlendirme yaklaşımı temelinde sosyal hizmet müdahalesi, Y. Özkan (Ed.), Sosyal dışlanma ve aile: Sosyal hizmet müdahalelerinde güçlendirme yaklaşımı içinde (s. 89-106). Maya Kitabevi.
Coşkunol, H. (1998). Madde kullanım bozuklukları: Tedaviye yönlendirme ve tedavi. N. Dilbaz (Ed.), Alkol ve alkol dışı madde bağımlılığı içinde (s. 63-74). Ankara Numune Hastanesi Yayınları.
DeLucia, C., Bergman, B. G., Beitra, D., Howrey, H. L., Seibert, S., Ellis, A. E., Mizrachi, J. (2015). Beyond abstinence: An examination of psychological well-being in members of Narcotics Anonymous. Journal of Happiness Studies, 17, 817-832. https://doi.org/10.1007/s10902-014-9609-1
DiClemente, C. (2016). Bağımlılık ve değişim. (Çev Ed: Şahin M.). Nobel.
Frydrych, L.M., Greene, B.J., Blondell, R.D. ve Purdy, C.H. (2009). Self-help program components and linkage to aftercare following inpatient detoxification. National Institutes of Health, 28, 21-27. https://doi.org/10.1080/10550880802544799
Gövebakan, R., & Duyan, V. (2015). Madde bağımlılığı ve aile. Yeni İnsan.
Green L.L, Fullilove M.T, Fullilove R.E. (2005). Remembering the lizard: Reconstructing sexuality in the rooms of Narcotics Anonymous, The Journal of Sex Research, 42, 28-34. https://doi.org/10.1080/00224490509552254
Humphreys, K. ve ark. (2004). Self-help organizations for alcohol and drug problems: Toward evidence-based practice and policy. Journal of Substance Abuse Treatment, 26, 151-158. https://doi.org/10.1016/S0740-5472(03)00212-5
Jalali R., Moradi A., Dehghan F., Merzai S., Alikhani M. (2019). The exploration of dactors related to treatment retention in Narcotics Anonymous members: A qualitative study, Substance Abuse Treatment, Prevention, and Policy, 14, 1-9. https://doi.org/10.1186/s13011-019- 0205-6
Kelly, J.F. ve Moos, R. (2003). Dropout from 12-step self-help groups: Prevalence, predictor and counteracting treatment influences. Journal of Substance Abuse Treatment, 24, 241–250. https://doi.org/10.1016/S0740-5472(03)00021-7
Kelly, J.F. ve Yeterian, J.D. (2011). The role of mutual help groups in extending the framework of treatment. Alcohol Research & Health, 33, 350-355.
Kleiman M., Hawdon J. (2017). Encylopedia of Drug Policy: https://books.google.com.tr/books?id=dkjYue46hIC&pg=PA550&dq=Narcotics+Anonym ous&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwjA94GivePiAhVO0aYKHf5KDFUQ6AEIPjAD#v=one page&q=Narcotics%20Anonymous&f=false [17.10.2019].
Köknel, Ö. (1998). Bağımlılık. Altın Kitaplar.
Köroğlu, E. (2016). Bağımlılıktan kurtuluş. Hakem.
Küçükşen, K., Şener, M.M., Tekin, H. (2016). Madde bağımlısı bireylerde aile işlevselliği ve sosyal destek algısı. The Journal of Academic Social Sciences Studies, 53, 199-212. https://doi.org/10.9761/JASSS3808
Kümbetoğlu, B. (2019). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. Bağlam.
Laudet, A.B., (2003). Attitudes and beliefs about 12-step groups among addiction treatment clients and clinicians: Toward identifying obstacles to participation. National Institutes of Health, 38, 2017-2047. https://doi.org/10.1081/JA-120025124
Moos, R., ve Timko, C. (2008). Outcome research on twelve-step and other self-help programs. In M. Galanter, & H. O. Kleber (Eds.). Textbook of substance abuse treatment. American Psychiatric Press.
NA World Services, Inc. (1993). It works how and why: http://dev.coastalcarolinaarea.org/wp- content/uploads/2016/08/h_w.pdf [15.12.2019].
NA World Services, (2008). Narcotics anonymous. NA World Services.
NA World Services. (2010). In times of ilness: https://na.org/admin/include/spaw2/uploads/pdf/litfiles/us_english/Booklet/In%20Times% 20of%20Illness.pdf [10.11.2019].
NA World Services. (2012). Adsız narkotike giriş klavuzu: https://na.org/admin/include/spaw2/uploads/pdf/ips/tu/tu1200.pdf [15.11.201].
NA World Services. (2014). An introduction to NA meetings: https://www.na.org/admin/include/spaw2/uploads/files/EN3129.pdf [12.11.2019].
NA World Services. (2016). Narcotics anonymous and persons receiving medication-assisted treatment: https://www.na.org/admin/include/spaw2/uploads/pdf/pr/2306_NA_PRMAT_1021.pdf [02.12.2019].
NIDA, (2018). Principles of drug addiction treatment: A research-based guide: https://www.drugabuse.gov/node/pdf/675/principles-of-drug-addiction-treatment-a- research-based-guide-third-edition [29.11.2019].
NIDA, (2019). Treatment approaches for drug addiction: https://d14rmgtrwzf5a.cloudfront.net/sites/default/files/drugfacts-treatmentapproaches.pdf [13.11.2019].
Ögel, K., Taner, S., Eke, C. (2006). Onuncu sınıf öğrencileri arasında tütün, alkol ve madde kullanım yaygınlığı: İstanbul örneklemi. Bağımlılık Dergisi, 7, 18-23.
Polat, G. (2012). Madde bağımlısı ergenlerin tedavi sonrası toplumla yeniden bütünleşme deneyimleri ve sosyal sermaye yaklaşımı temelince sosyal hizmet müdahalesi, Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hacettepe Üniversitesi.
Riessman, F. (1965). The "helper" therapy principle. Social Work, 10, 27-32.
Segal, S. ve Silverman, C. (2002). Determinants of client outcomes in self-help agencies. Psychıatric Services, 53, 304-309. https://doi.org/10.1176/appi.ps.53.3.304
Sevin, C., Erbay, E. (2008). Madde bağımlılarının tedavi sonrası sosyal yaşama uyumları ve sosyal hizmet uygulamaları. Bağımlılık Dergisi, 9, 1-11.
Stevens, E.B. ve Jason, L.A. (2015). Evaluating alcoholics anonymous sponsor attributes using conjoint analysis. Addictive Behaviors, 51, 12–17. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2015.06.043
Toumbourou J.W, Hamilton M, U'Ren A, Stevens Jones P, Storey G. (2002). Narcotics Anonymous participation and changes in substance use and social support, Journal of Substance Abuse Treatment, 23, 61-66. https://doi.org/10.1016/S0740-5472(02)00243-X
Tajalli, F.B., Kheiri L., (2010). Locus of control in substance relateb and NA. Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 1414–1417. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.298
T.C. Sağlık Bakanlığı, (2011). Ulusal ruh sağlığı eylem planı (2011-2023): http://ahmetsaltik.net/arsiv/2014/07/ULUSAL_RUH_SAGLIGI_EYLEM_PLANI_2011- 2023.pdf [12.05.2020].
Tarhan, N., S. Nurmedov. (2018). Bağımlılık. Timaş.
Türkiye Yeşilay Cemiyeti. (2018). 101 soruda bağımlılık. Yeşilay.
UNODC, (2019). World drug report 2019. United Nations: https://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/WDR19_Booklet_1_EXECUTIVE_ SUMMARY.pdf [16.11.2019].
Uzbay, T. (2018). Hazdan bağımlılığa. Destek.
Vederhus, J. Ve Kristensen, O. (2006). High effectiveness of self-help programs after drug addiction therapy. BMC Psychiatry, 6, 1-6. https://doi.org/10.1186/1471-244X-6-35
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
Wells, B. (1997). Narcotics anonymous (NA): The phenomenal growth of an important resource, British Journal of Addiction, 82,581-582. https://doi.org/10.1111/j.1360- 0443.1987.tb01518.x
White, W., Budnick, C. & Pickard, B. (2011). Narcotics anonymous: A chronology of the scientific and professional literature: http://www.williamwhitepapers.com/pr/2014%20Professional%20Scientific%20Literature %20on%20NA.pdf [18.11.2019].
Zastrow, C., & Kirst-Ashman, K. K. (2016). İnsan davranışı ve sosyal çevre 1 (Çev. A. Aydın, Ç. Karaca, F. Çoban, M. A. Foça ve E. Türközü). Nika.
Zemore, S.E., Kaskutas, L.A. ve Ammon L.N. (2004). In 12-step groups, helping helps the helper. Addiction, 99, 1015-1023. https://doi.org/10.1111/j.1360-0443.2004.00782.x

Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover

ISSN: 2667-5625
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ