Kamu Üniversitelerinde E-İç Kontrol Sistemlerinin Kullanımı Üzerine Bir Araştırma

İç kontrol sistemi, bir kurumdaki faaliyetlerin; ekonomik olmasını, verimli ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağlayan bir süreçtir. Ayrıca kurumsal hedefler doğrultusunda kurulmuş, kurumsal yapılara, metotlara, prosedürlere ve iç denetime önem veren mali ve diğer kontrol sistemlerinin bütünüdür. İç kontrol sisteminin etkin kurulabilmesi amacıyla Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği yayınlanmıştır. Bu tebliğde, kamu idarelerindeki iç kontrol sistemini standartlara uyumlaştırılması için gerekli çalışmaların belirlenerek, bu çalışmalar için eylem planı çıkarılması, ilgili düzenlemelerin hazırlanması ve iç kontrolün tüm bileşenleri ile kurulması gerektiği kurumlara zorunluluk olarak iletilmiştir. Elektronik veri aktarımının ve kullanımının hız kazandığı günümüzde, iç kontrol sisteminin; iç kontrol standartlarının beş bileşeninin elektronik ortamlarda yürütülmesini sağlayan e- iç kontrol sistemlerine geçiş başlamış ve araştırmaya uygun bir alan oluşturmuştur. 2019 yılında yapılan bu araştırmanın amacı; iç kontrol sisteminin elektronik ortamdaki uygulama alanının, kamu üniversitelerinde yaygınlığının ve kullanılabilirliğinin kullanıcılar açısından değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda, Türkiye’de faaliyet gösteren kamu üniversitelerinde iç kontrol sistemini kurmaktan ve denetlemekten sorumlu personelin görüşüne başvurulmuş ve sistemin etkinliğini değerlendirmeleri istenmiştir. Araştırma sonucunda e-iç kontrol kullanımının henüz yaygın olmadığı anlaşılmış, kullanan idarelerdeki Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı ve İç Denetim Birimi personelinin e-iç kontrol sistemini kullanışlı buldukları ve iç kontrol standartları algısının bu iki birime göre farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır

A Study on the Use of E-Internal Control Systems in Public Universities

Internal control system, activities in an institution; It is a process that ensures that it is economical, efficient and effective. In addition, it is the entire financial and other control systems, including corporate structure, methods, procedures and internal audit, established within the framework of corporate objectives. Public Internal Control Standards Communiqué was issued in order to establish an effective internal control system. In this communiqué, in order to ensure the compliance of the internal control system in public administrations with the standards; It has been communicated to the institutions as a necessity that all components of internal control should be established in order to determine the works that need to be done, to create an action plan for these studies, to prepare the relevant regulations and to determine whether the internal control system is carried out in accordance with the legislation. In today's world, where electronic data transfer and usage gain speed, the internal control system; the transition to e-internal control systems, which enables the execution of the five components of internal control standards in electronic environments, has begun and has created an area suitable for research. Purpose of the research that cunducted in 2019 is to evaluate the application area of the internal control system in electronic environment, its prevalence and usability in public universities in terms of users. For this purpose, the opinions of the personnel responsible for establishing and supervising the internal control system at public universities operating in Turkey were sought and asked to evaluate the effectiveness of the system. As a result of the research, it was understood that the use of e-internal control was not widespread yet, and it was concluded that the Strategy Development Department and Internal Audit Unit personnel in the administrations using the e-internal control system found the e-internal control system useful and the perception of internal control standards did not differ according to these two units.

PDF

___

Abu Naser, S. S., Al Shobaki, M. J., & Ammar, T. M. (2017). Impact of communication and ınformation on the ınternal control environment in Palestinian Universities. http://dx.doi.org/10.14257/ijhit.2017.10.11.05
Akyel, R. (2010a). Günümüzde iç kontrol anlayışı ve Türkiye’ye yansıması. Amme İdaresi Dergisi, 43(4), 167-191.
Akyel, R. (2010b). Türkiye’de iç kontrol kavramı, unsurları ve etkinliğinin değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F.Dergisi, 17(1), 83-97.
Alkaabi, A. K. A. S., Adaikalam, J., Karim, A. M., Hock, O. Y., & Hossain, M. I. (2020). Influence on ınternal control through digitalization of assets: a study on ministry of ınterior, UAE.
International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 10(1), 13-24. http://dx.doi.org/10.6007/IJARAFMS/v10-i1/6989
Altunişik, R. Coşkun, R. & Bayraktaroğlu, S. ve Yildirim, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya Kitabevi.
Arslan, A. (2004). 5018 sayılı kamu mali yönetimi ve kontrol kanunu ile kamu harcama sisteminde yapılan düzenlemeler. Maliye Dergisi, 145(1), 1-44.
Avrupa Topluluğu Komisyonu (2021). Revision of the Internal Control Standards and Underlying Framework https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/about_the_european_commission/eu_budget/int ernal-control-standards-revision-sec-2007-1341_2007_en.pdf
Bierstaker, J., Janvrin, D., & Lowe, D. J. (2007). An examination of factors associated with the type and number of internal control documentation formats. Advances in Accounting, 23, 31-48. https://doi.org/10.1016/S0882-6110(07)23002-0
COSO (1992). Internal control integrated framework. https://www.coso.org/Pages/ic.aspx
COSO (2021). Internal control integrated framework. https://www.coso.org/Documents/Blockchainand-Internal-Control-The-COSO-Perspective-Guidance.pdf
Dabbagoğlu, K. (2009). İç kontrol sistemi, Journal of Qafqaz University, 26, 109-115.
Demirbaş, M. (2005). İç kontrol ve iç denetim faaliyetlerinin kapsamında meydana gelen değişimler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 167-188.
Demirel, D. (2006). E-devlet ve dünya örnekleri. Sayıştay Dergisi, 61(6), 83-118.
Güner, F. M. (2010). Kontrol ortamının değerlendirilmesi: Bir kamu idaresinde uygulanması. Mufad Journal, 46, 189-198.
İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. 12.07.2006 Tarihli ve 26226 sayılı Resmi Gazete
İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar, 31.12.2005 Tarihli ve 26040 sayılı Resmi Gazete
İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası, (t.y.) http://archive.ismmmo.org.tr/docs/YAYINLAR/kitaplar/e-uygulamalar.pdf
Jansen, M., Tan, A., Deppeler, A., Alfred, J., Javani, P. & Rao, V. D. (2019). Re-inventing ınternal controls in the digital age, https://www.pwc.com/sg/en/publications/assets/reinventinginternal-controls-in-the-digital-age-201904.pdf, 1-33.
Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği, 24.12.2007 Tarihli, 26738 Sayılı Resmi Gazete
Karahan, Ç. & Tüfekci, A. (2019). Blokzincir teknolojisinin iç denetim faaliyetlerine etkileri: Fırsatlar ve tehditler. Denetişim Dergisi, 19, 55-72.
Kesik, A. (2005). 5018 sayılı kamu mali yönetimi ve kontrol kanunu bağlamında ve AB sürecinde Türk kamu iç mali kontrol sistemi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 94-114.
Kızılboğa, R. & Özşahin, F. (2013). Etkin bir iç kontrol sisteminin iç denetim faaliyetine ve iç denetçilere katkısı. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 220-236.
KİOS GRC (2014) Kamu iç kontrol yönetimi çözümleri, http://kiosgrc.com/?page_id=122
Mautz, R. K. (1980). Internal control-contrasts and confusion. https://academicworks.cuny.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2079&context=bb_pubs
Saltık, N. (2006). İç Kontrol Öz Değerlendirme. Ankara, Maliye Bakanlığı, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü İç Kontrol Merkezi Uyumlaştırma Dairesi. https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2019/06/6856- 7437AC67E4FA30F53DF5825CC384D789E99C3DCD.pdf
Samaha, K., & Hegazy, M. (2010). An empirical investigation of the use of ISA 520 “analytical procedures” among Big 4 versus non‐Big 4 audit firms in Egypt. Managerial Auditing Journal. 882-911. https://doi.org/10.1108/02686901011080053
Sayıştay Başkanlığı (2018). https://sayistay.gov.tr/tr/Upload/95906369/files/yayinlar/INT9130.pdf Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. 06.01.2006 Tarihli ve 26084 sayılı Resmi Gazete
T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (2010). Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı.
T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (2013). Kamu İç Kontrol Standartları.
T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (2020). Kamu iç kontrol rehberi. https://www.hmb.gov.tr/kamudaic-kontrol Tektüfekçi, F. (2017). E-dönüşüm sürecinde e-muhasebe uygulamaları: Türkiye örneği. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(1), 79-88.
Tuncay, U. (2006). AB çevre müzakerelerinde Türkiye. Ekonomi Politikaları Araştırma Enstitüsü.
Türkiye Denetim Standartları Tebliği No: 65 (İşletme Ve Çevresini Tanımak Suretiyle “Önemli Yanlışlık” Risklerinin Belirlenmesi Ve Değerlendirilmesi Hakkında Bağımsız Denetim Standardı 315), 13.12.2017 Tarihli, 30269 Sayılı Resmi Gazete
Usul, H., Tıtız, İ. & Ateş, B. A. (2011). İç kontrol sisteminin kurumsal yönetimin oluşumundaki etkinliği: Marmara bölgesi belediye işletmelerine yönelik bir uygulama. Muhasebe Ve Finansman Dergisi, 49, 48-54.
Uzunsakal, E. & Yıldız, D. (2018). Alan araştırmalarında güvenilirlik testlerinin karşılaştırılması ve tarımsal veriler üzerine bir uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 14-28.
Yaman, A. (2008). Kamu iç kontrol sisteminin başarı faktörleri. Mali Hukuk Dergisi, 138(1), 28-34. 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 24.12.2003 Tarihli, 25326 Sayılı Resmi Gazete

Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover

ISSN: 2667-5625
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ