Comparison of the Turkish Commercial Code No 6762 with the Turkish Commercial Code No 6102 in Terms of Accounting and Audit
Enteprises are eonomic units aiming to obtain profit or social benefit in return of targeting to meet human needs by the sale of good and end product or service delivery. Enteprises operate in many different sectors and business lines. There are some mandatory rules that have to be followed while carrying out these activities. While purchasing or selling of goods, service purchase or presentation, require arrangement or receive the documents like voucher, invoice and freight bill. They are important to present or receive these documents in terms of the audit to be performed within the enterprise. These documents are important in terms of audit to be carried out within the enterprise. Every enterprise is subject to certain laws since it has been estalished. One of these laws is Turkish Commercial Code that affect the commercial life of enterprises and guiding accounting practices and auditing. Turkish Commercial Code has been affected by the trade laws of many countries. This land that we have been living in as both Ottoman Empire and The Republic of Turkey from past to present was influenced by the laws of many countries. The Commercial Code Numbered 1850, which is the translation of the French Commercial Code dated 1807 is considered as the first law guiding accounting practices in Turkey. As the reason for this is accepted disclosed within this law that the books that the merchants are obliged to keep in commercial life. Then, Turkish Commercial Code numbered 856 that came into force in 1926 and based on the German Commercial Code is guiding commercial life. In this study, both Turkish Commercial Code numbered 6762 and Turkish Commercial Code numbered 6102 were investigated in terms of accounting and auditing. Especially, it is aimed to reveal the differences by comparing issues commercial books and documents, inventory and valuation, perspective to accounting standards and independent audit. In the study, the qualitative data were utilized mostly.
6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu ile 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Muhasebe ve Denetim Açısından Karşılaştırılması
İşletmeler, ürün ve mamul satışı veya hizmet sunumu yaparak insan ihtiyaçlarını karşılamayı hedefleyen ve karşılığında kar veya sosyal fayda elde etmeyi amaçlayan ekonomik birimlerdir. İşletmeler birçok farklı sektör ve iş kolunda faaliyette bulunmaktadır. Bu faaliyetleri gerçekleştirirken uyması gereken zorunlu bazı kurallar bulunmaktadır. Mal alımı veya satışı, hizmet alımı veya sunumu sırasında fiş, fatura, irsaliye vb. belgeleri düzenlemesi veya teslim alması gerekmektedir. Bu belgeleri sunması veya teslim alması işletme içerisinde yapılacak denetim açısından önemlidir. Denetim sırasında sunulan belgelerin eksiksiz olması yapılan işlemlerin doğruluk derecesini artırmaktadır. Her işletme kurulduğu andan itibaren bazı kanunlara tabi olmaktadır. İşletmelerin ticari hayatını etkileyen, muhasebe uygulamalarına ve denetimine yön veren bu kanunlardan birisi de Türk Ticaret Kanunu (TTK)’dur. Ticaret kanunumuz bugüne kadar birçok ülkenin ticaret kanunlarından etkilenmiştir. Bugün yaşadığımız bu topraklar hem Osmanlı hem de Türkiye Cumhuriyeti dönemi olarak geçmişten günümüze birçok ülke kanunlarının etkisinde kalmıştır. 1807 tarihli Fransız Ticaret Kanunu’nun tercümesi olan 1850 sayılı Kanunname-i Ticaret ülkemizde muhasebe uygulamalarına yön veren ilk kanun olarak değerlendirilmektedir. Bunun nedeni olarak ticari hayatta tacirlerin tutmakla yükümlü oldukları defterlerin bu kanun içerisinde açıklanması kabul edilmektedir. Sonrasında 1926 yılında yürürlüğe girmiş olan ve Alman Ticaret Kanunu’ndan yararlanılarak oluşturulan 856 sayılı Türk Ticaret Kanunu ticari hayata yön vermiştir. Bu çalışmada hem 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu, hem de 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu muhasebe ve denetim açısından incelenmiştir. Özellikle defterler ve belgeler, envanter ve değerleme, muhasebe standartlarına bakış açısı ve bağımsız denetim konularında karşılaştırma yapılarak farklılıkların ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada nitel verilere ağırlık verilmiştir. Anahtar Kel
___
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu, https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6102.pdf, Erişim Tarihi: 01.12.2019.Akdoğan, H. & Yazar, B. B. (2012). Yeni Türk Ticaret Kanununun denetim alanında getirdiği yenilikler. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, (2), 21-30.
Çeker, M. (2012). 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Ticaret Hukuku, 3. Baskı, Karahan Kitabevi.
Demir, Ş. (2011). Türk Ticaret Kanunundaki değişikliklerin muhasebe ve vergilendirme yönüyle değerlendirilmesi. Mali Çözüm Dergisi, 104, Mart-Nisan, 43-72.
Duman, H. & Turan, D. (2018). Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun denetim alanında getirdiği yeniliklerin muhasebe bilgi sisteminin etkinliğini artırmadaki rolü ve muhasebe meslek mensupları/çalışanları üzerine bir uygulama. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 20(34), 70-84. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kmusekad/issue/38118/439851
Elitaş, B. L. (2012). Eski ve Yeni Türk Ticaret Kanunlarında anonim ve limited şirketlerin durumu. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(3), 401-413. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/20820/222833
Erhan, D. U. (2012). Yeni Türk Ticaret Kanunu ortamında elektronik raporlama tekniklerinin finansal raporlama ve denetime katkısı. World of Accounting Science, 14(3), 157-183.
Ernst & Young (2011). 100 Soruna Yeni Türk Ticaret Kanunu, https://www.vergidegundem.com//documents/10156/79656/son-100sorudaTTK.pdf.
Haftacı, V. & Badem, A. C. (2011). Yeni Türk Ticaret Kanunu kapsamında muhasebe mesleğini ilgilendiren genel düzenlemeler, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 50, Nisan-2011, 1-16.
İnanç, M. (2011). Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda ticari defter tutma, envanter, değerleme, saklama ve ibraz yükümlülüğü, Mali Çözüm Dergisi, 105, Mayıs-Haziran 2011, 227-246.
Karasioğlu, F. & Karahan N. S. (2016). 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun muhasebe uygulamalarına getirdiği yeniliklerin uygulayıcılar (SM, SMMM, YMM) tarafından algılanma düzeyi: Konya yerelinde bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(35), 175 - 183.
Kaya, A. (2016). Gerekçeli - Karşılaştırmalı – Notlu Türk Ticaret Kanunu ve Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun, Beta Basım, 1 Baskı.
Kefe, İ. (2013). 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun muhasebe bilgi sistemi uygulamalarına getirdiği düzenlemeler. Elektronik Mesleki Gelişim Ve Araştırmalar Dergisi, 1(1), 20-33. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ejoir/issue/5374/72932
Önal, S. & Kılıç, İ. (2016). 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun muhasebe ve bağımsız denetime getirdiği yenilikler, Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, Cilt:19 Sayı:2
Sipahi, B. & Küçük, İ. (2011). Türk Ticaret Kanunları ve Muhasebenin Gelişimine Etkilerinin 160 Yıllık Öyküsü. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (1), 181-193. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muftad/issue/30128/325082
Taşkent, S. (2012). İşletme Hukuku Bilgisi, Beta Yayınları.
Ulusan, H., Eren, E. & Köylü, Ç. (2012). 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu (TTK)’nun muhasebe ve denetim uygulamalarına getirdiği yenilikler üzerine bir araştırma, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Temmuz/2012: 11-33.
Uzun, E. (2019). İşletme büyüklüklerinin muhasebe kalitesi üzerine etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(2), 101-111. https://dergipark.org.tr/tr/pub/asead/issue/43544/521418
Yıldırım, S. (2011). Türk Ticaret Kanunu’na göre anonim şirketlerde denetçi, Mali Çözüm Dergisi, 106, Temmuz-Ağustos, 43-52.
Yürekli, E. (2010). Türk Ticaret Kanunu Tasarısının şirket şeffaflığı ve mali tablolar konusunda getirdiği yenilikler, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 46, 247-255.
Yürekli, E. & Solak, B. (2018). 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun muhasebe uygulamalarına etkisini belirlemeye yönelik bir alan araştırması. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 235-248.
- ISSN: 2667-5625
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2006
- Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ
Sayıdaki Diğer Makaleler
Ücretin Çalışanların Kurumsal Bağlılığına ve İş Tatminine Etkisi
Mehmet Cengiz ÇALIŞ, Kasım KAYA
Kamu Üniversitelerinde E-İç Kontrol Sistemlerinin Kullanımı Üzerine Bir Araştırma
Covid-19’un Türkiye Ekonomisine Etkileri: Ekonomistler ile Yapılan Nicel Bir Araştırma
Türkiye’de Politika Transferi Etkisindeki Bir Kamu Politikası Alanı: Tüketicinin Korunması