Demokratik Yönetimlerin COVİD-19 ile Sınavı

Aralık 2019’da ilk kez Çin’de görülen ve daha sonra dünyaya yayılan COVİD-19 hastalığına karşı tüm devletler, çeşitli önlemler almıştır. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de COVİD-19 ile mücadele amacıyla radikal önlemler alınmıştır. COVİD-19 ile mücadele açısından hayati öneme sahip olan bu önlemlerin, demokrasi ve insan hakları üzerinde erozyona neden olduğu, bu erozyonun hastalıkla birlikte sona ermeyebileceği ve kalıcı olabileceği yönünde çeşitli görüşler bulunmaktadır. Bu görüşü savunanlar, demokratik yönetimlerin hastalıkla mücadelede yetersiz kaldığı, otoriter yönetimlerin ise çok daha etkili mücadele ettiği yönünde bir algı olduğunu ve bu algı nedeniyle otoriter yönetimlere bir yönelim olabileceğini ileri sürmektedir. Bu çalışmada dünya geneli ve Türkiye’de alınan önlemler üzerinden bu görüşlerin sağlam bir temelinin olup olmadığının ve gerçekten de otoriter yönetimlere bir kayış olma ihtimalinin varlığının araştırılması amaçlanmaktadır. Çalışmada, dolaylı araştırma yöntemleri kullanılmış, bu çerçevede ikincil veri ve içerik analizlerine başvurulmuştur. Çalışma sonucunda, demokrasi ve insan hakları konusunda çeşitli yazarlarca dile getirilen kaygıların temelsiz olmadığı, yaşanan olaylar ve insanların bu olaylara verdiği tepkiler göz önünde bulundurulduğunda kaygılara yol açan çeşitli gelişmelerin yaşandığı tespit edilmiştir. Ayrıca kamuoyundaki genel algının aksine demokratik ülkelerin salgının ilk başlarında biraz geç tepki vermesine rağmen salgınla mücadelede daha başarılı oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Kaygılara sebep gelişmelerin yaşanmaması için gerekli yapısal önlemlerin alınmasının ve insanların demokratik kazanımlar üzerindeki farkındalığının artırılmasının gerekli olduğu düşünülmektedir.

The Test of Democratic Administrations with COVİD-19

: All states have taken various measures against the COVID-19 disease, which was first seen in China in December 2019 and then spread to the world. As the whole world, Turkey has been taken radical measures in order to struggle with COVID-19. There are various opinions that these measures cause erosion on democracy and human rights, that this erosion will not end with the disease and may be permanent. Because there is a perception that democracies are insufficient in fighting the disease, and authoritarian states struggle much more effectively. Because of this perception, it is thought to be an orientation to authoritarian administrations. In this study, through the example of Turkey and the world are aimed to investigate whether these views are correct. In the study, indirect research methods were used, and secondary data and content analysis were used in this context. As a result of the study, it was determined that concerns about democracy and human rights were not unfounded and that developments that caused concerns were experienced within the framework of the events and the reactions of people to these events. In addition, it was concluded that democratic countries reacted a little late at the beginning of the epidemic, but more successful in combating the epidemic. It is thought that it is necessary to take the necessary structural measures and to increase the awareness of people on democratic achievements in order to prevent developments that cause anxiety.

___

  • Ahmetolan, S., Bilge, A. H., Demirci, A. & Peker-Dobie, A. (2020). Klasik salgın modelleri Covid19 salgını için yeterli mi? https://bilimakademisi.org/wp-content/uploads/2020/12/bilgesunum-models-ayse-bilge.pdf (24.01.2021).
  • Ak, T. (2020). “Covid-19 salgınına yönelik mücadelenin iç güvenlik açısından yönetimi”. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(2), 252-264. https://doi.org/10.24289/ijsser.747145
  • Amat, F., Arenas, A., Falcó-Gimeno, A. & Muñoz, J. (2020). Pandemics meet democracy. Experimental evidence from the Covid-19 crisis in Spain. SocArXiv. https://osf.io/preprints/socarxiv/dkusw/ (07.09.2020). https://doi.org/10.31235/osf.io/dkusw
  • Bellinger, N. M. (2019). Why democracy matters: Democratic attributes and Human well-being. Journal of International Relations and Development, 22(2), 413–40. https://doi.org/10.1057/s41268-017-0105-1
  • Caniklioğlu, M. D. (2001). Anlamı, kapsamı ve sınırlarıyla temel haklar ve anayasalarımız. DEÜ Hukuk Fakültesi Mahmut Tevfik Birsel Armağanı (içinde). Dokuz Eylül Üniversitesi, 461- 493.
  • Cepaluni, G., Dorsch, M. & Branyiczki, R. (2020). Political regimes and deaths in the early stages of the Covid-19 pandemic. Available at SSRN 3586767. https://doi.org/10.33774/apsa-2020- 5lhhc
  • El Salvador: Police abuses in Covid-19 response. (2020, 15 Nisan). Human Rights Watch. https://www.hrw.org/news/2020/04/15/el-salvador-police-abuses-Covid-19-response.
  • Frey, C. B., Chen, C. & Presidente, G. (2020). Democracy, culture, and contagion: Political regimes and countries responsiveness to Covid-19. Covid Economics, 18, 222-240.
  • Fukuyama, F. (2011). The origins of political order: From prehuman times to the French revolution. Farrar, Straus and Giroux.
  • Genç Yılmaz, A. (2020). Pandemi ve güvenlik: Covid-19 ile mücadelede polis ve ordu. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 30–39.
  • Güler, B. (2020). İdarenin Covid-19 pandemisine ilişkin sokağa çıkma yasağı kararlarının kanuni idare ilkesi kapsamında değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(38), 180–201.
  • Habertürk, (06.07.2020). Polisin kestiği korona cezalarına ilişkin mahkemeden flaş karar. Habertürk İnternet Sitesi. https://www.haberturk.com/son-dakika-haberi-polisin-korona-cezalarigecersiz-karari-2735224 (03.09.2020).
  • Habertürk (09.09.2020). Maske takmayanlara tepki: Sevdikleri ölünce maske takmak için geç olacak.
  • Habertürk İnternet Sitesi. https://www.haberturk.com/adana-haberleri/80698486-masketakmayanlara-tepki-sevdikleri-olunce-maske-takmak-icin-gec-olacak (09.09.2020)
  • Hürriyet, (18.04.2020). Yasağı delip, canlı yayın yaptılar! Depodaki eğlenceye polis baskını.
  • Hürriyet Gazetesi İnternet Sitesi. https://www.hurriyet.com.tr/gundem/yasagi-delip-canliyayin-yaptilar-depodaki-eglenceye-polis-baskini-41498034 (03.09.2020).
  • Milliyet, (19.04.2020). Ankara’da şok görüntü! Odun deposunda basıldılar. Milliyet Gazetesi İnternet Sitesi. https://www.milliyet.com.tr/galeri/ankarada-sok-goruntu-cadir-deposundabasildilar-6192097 (03.09.2020).
  • Mynet, (07.09.2020). Özbekistan, Covid-19 mücadelesinde bölge ülkelerine örnek oldu. Mynet İnternet Sitesi. https://www.mynet.com/ozbekistan-covid-19-mucadelesinde-bolgeulkelere-ornek-oldu-110106584128 (07.09.2020).
  • NTV (20.08.2020). Maske takmadığı için bir kadını gözaltına alan 2 polise uzaklaştırma. NTV İnternet Sitesi. https://www.ntv.com.tr/turkiye/son-dakika-haberimaske-takmadigi-icin-birkadini-gozaltina-alan-2-polise-uzaklastirma,oF-IhIwwdEWnHVLYHNqoiA (03.09.2020)
  • Patterson, A. C. & Veenstra, G. (2016). Politics and population health: Testing the impact of electoral democracy. Health & Place, 40, 66–75. https://doi.org/10.1016/j.healthplace.2016.04.011
  • Singer, N. & Sang-Hun, C. (2020). As coronavirus surveillance escalates, personal privacy plummets. The New York Times, March 23. https://www.nytimes.com/2020/03/23/technology/coronavirus-surveillance-trackingprivacy.html (04.09.2020).
  • Sözcü, (18.06.2020). Görüntüler İstanbul’dan! Pişkinliğin bu kadarı… Sözcü Gazetesi İnternet Sitesi. https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/goruntuler-istanbuldan-piskinligin-bu-kadari5882347/ (03.09.2020).
  • Spadaro, A. (2020). COVID-19: Testing the limits of human rights. European Journal of Risk Regulation, 11(2), 317-325. https://doi.org/10.1017/err.2020.27
  • UK Police accused of abusing power to enforce Covid-19 lockdown. (2020, 31 Mart). Aljazeera, https://www.aljazeera.com/news/2020/03/uk-police-accused-abusing-power- enforceCovid-19-lockdown-200331084607759.html.
  • Uysal, A. (2020). Salgın günlerinde dikizleme günlüğü. Birikim (2020, 1 Nisan). https://www.birikimdergisi.com/guncel/10005/salgin-gunlerinde-dikizlenme-gunlugu. (01.09.2020).
  • Venedik Komisyonu, (2016). Sokağa çıkma yasaklarının yasal çerçevesi hakkında görüş raporu. Gayri resmi çeviri. Venedik. Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi Komisyonu (Venedik Komisyonu). http://www.ankarabarosu.org.tr/siteler/ankarabarosu/tekmakale/2017-3/13.pdf (03.09.2020).
  • Welander, A., Hampus Lyttkens, C. & Nilsson, T. (2015). Globalization, democracy, and child health in developing countries. Social Science & Medicine, 136, 52–63. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2015.05.006
  • Wigley, S. & Akkoyunlu-Wigley, A. (2017). The impact of democracy and media freedom on under5 mortality, 1961–2011. Social Science & Medicine, 190, 237–246. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2017.08.023