Akaryakıt İstasyonlarının İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi: Bir Akaryakıt İstasyonu Üzerinde Uygulama

Muhasebe, para ile ifade edilebilen işlem ve olayların kaydedilmesi, sınıflandırılması, özetlenmesi, raporlanması, analiz edilmesi ve yorumlanması ile ilgili bir bilim dalıdır. Günümüzde, muhasebeden tüm sektörlerde ve hem üretim, hem de hizmet işletmelerinde yoğun bir şekilde yararlanılmaktadır. Belirtilen sektörlerden biri de hiç şüphesiz enerji sektörüdür. Enerji sektörünün artan önemini günümüz iş dünyasında göz ardı etmek mümkün değildir. Enerji sektörünün bir parçası olan akaryakıt istasyonlarında ise her gün çeşitli finansal işlemler gerçekleşmekte ve gözlemlenmektedir. Kendine özgü finansal işlemlere sahne olan akaryakıt istasyonlarında şeffaflık ilkesi gereği ve muhasebenin temel kavramlarına paralel olarak muhasebesel bir hata yapmamak gerekir. Aksi halde, muhasebenin toplumsal fayda sağlaması ve işlevini yerine getirmesi söz konusu olmayacaktır. Akaryakıt istasyonları, genel anlamda müşterilerinin benzin, mazot ve LPG gibi çeşitli ihtiyaçlarını karşılayan hizmet işletmeleridir. Belirtilen akaryakıt istasyonları, bayilik usulü çalışarak bağlı oldukları akaryakıt dağıtım işletmelerinin akaryakıtlarını satarlar. Akaryakıt istasyonlarının gerçekleştirdiği birçok finansal işlemlere konu olan fire, alış ve satış işlemlerinin ise doğru bir muhasebeleştirilmesi son derece önemlidir. Bu çalışmanın birinci bölümünde akaryakıt istasyonlarının işlemlerinin muhasebeleştirilmesi konusuna giriş yapılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde literatür taraması gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın üçüncü bölümünü uygulama kısmı oluşturmaktadır. Uygulama kısmında akaryakıt istasyonu işlemleriyle ilgili yevmiye kayıtlarına, faturalara ve ödeme kaydedici cihaz (ÖKC) fişlerine yer verilmiştir. Araştırmanın dördüncü bölümünde ise sonuç sunulmuştur.

Accounting of Gas Station Transactions: An Implementation on a Gas Station

Accounting is a science related to recording, classifying, summarizing, reporting, analyzing and interpreting transactions and events that can be expressed in monetary terms. Today, accounting is used extensively in all sectors and in both production as well as service businesses. One of the sectors mentioned is undoubtedly the energy sector. It is not possible to ignore the increasing importance of the energy sector in today's business world. At the gas stations, which are part of the energy sector, various financial transactions are carried out and observed every day. In accordance with the principle of transparency and in line with the general concepts of accounting, it is necessary not to make an accounting error at gas stations, which have their own financial transactions. Otherwise, it will not be possible for accounting to provide social benefits and fulfill its function. Gas stations are generally service businesses, which satisfy and match the several needs of their customers such as petrol, diesel oil and LPG. The mentioned gas stations operate in the format of franchise and sell the fuel of their affiliated gas distribution companies. It is very significant to do the accurate accounting of waste, purchases and sales that are subject to several financial transactions of gas stations. First section of this study is an introduction on the accounting of gas station transactions. Second part of the research includes literature review. Third section of the article covers implemention. Journal entries, invoices and cash register vouchers constitute the implementation section of this study. Conclusions are presented in the fourth section of this research.

PDF

___

Adalı, S. & Kızıl, C. (2017). A research on the responbility of accounting professionals to determine and prevent accounting errors and frauds: Edirne sample. Emerging Markets Journal (EMAJ), University of Pittsburgh Press (USA), 7 (1), ISSN: 2158-8708 (online), http://dx.doi.org/10.5195/emaj.2017.129,53-64, http://emaj.pitt.edu/ojs/index. php/emaj/article/download/129/283
Agwor, T. C. (2015). Oil and gas accounting in the Nigerian petroleum industry. Research Journal of Finance and Accounting, 6(7), 239-247.
Bondarenko, T. G., Ishkinina, G. S., Khalidov, I. A. & Soltakhanov, A. U. (2018). Developing methodological approaches to financial and economics planning at oil and gas enterprises. Revista Espacios, 39(19), 32-49.
Coşkun Arslan, M. & Kısacık, H. (2017). Akaryakıt istasyonu işletmelerinde muhasebe süreci. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(2), 275-276.
Çaltekin, B. (2017). Akaryakıt bayisi muhasebe ve denetim uygulamaları. MuhasebeTR Websitesi, http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/burakcaltekin/003/ (Erişim Tarihi: 06.02.2020).
Çetinkaya, Ş. & Sarıgene, O. (2008). Akaryakıt dağıtım işletmelerinin şahıs ve işletme taşınmazları üzerinde intifa hakkı tesisi için ödedikleri bedellerin vergilendirilmesinde yaşanan sorunlar. Mali Çözüm, 85, 223-230.
Erdoğan, G. (2014). İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku. Detay Yayıncılık.
İşler, D.B. (2014). Akaryakıt İstasyonları Marka Konumlandırma Süreci: Isparta'da Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi İle Bir Uygulama. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 447-484.
Kaval, H. (2008). Muhasebe denetimi. Gazi Yayınevi.
Kızıl, C. & Doğan, E. (2017). Audit techniques for protecting against cyber attacks: A bilateral approach of case studies and interview in societal complexity, data mining and gaming; state-of-the-art 2017. Dorien DeTombe, Gerhard-Wilhelm Weber and Semih Kuter (Eds.), Amsterdam Europe: Greenhill & Waterfront. Versiyon: 001, ISBN /EAN: 978-90-77171- 54-7.
Kızıl, C. & Kaşbaşı, B. (2018). Accounting scandals and eye-catching frauds: USA-Japan comparison by considering the role of auditing. Journal of Asian Research (JAR), ISSN: 2575-1581 (online), 2(3), 123-138, http://dx.doi.org/10.22158/jar.v2n3p123
Kızıl, A. & Kızıl C. (2007). Accounting: Financial, cost, managerial. Bahar Yayınevi. Milli Savunma Bakanlığı, Akaryakıt İkmal ve Nato Pol Tesisleri İşletme Başkanlığı. (2017). Yönetmelikler – akaryakıt ölçü stok yönetmeliği. Milli Savunma Bakanlığı, Akaryakıt İkmal ve Nato Pol Tesisleri İşletme Başkanlığı Websitesi, http://www.ant.gov.tr/wpcontent/themes/Nicol/yonetmelikler/Akaryakit_olcu_stok_yonetmeligi.pdf (Erişim Tarihi: 05.12.2020).
Obara, L. C. & Nangih, E. (2017). Accounting practices and performance of oil and gas industry (upstream sector) in Nigeria: An Empirical Analysis. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Studies, 7(2), 215-222.
PWC (2017). Akaryakıt dağıtım sektörünün Türkiye ekonomisindeki yeri ve önemi. Sektör çalışmaları. Yıl: 2017, 3. Çeyrek, 1, PWC Websitesi, https://www.pwc.com.tr/tr/sektorler/enerji/akaryakit-dagitim-sektorunungundemi/akaryakit-dagitim-sektorunde-turkiye-ekonomisindeki-yeri-ve-onemi.pdf (Erişim Tarihi: 05.12.2020).
Yıldırımer, M. (2016). Akaryakıt ve LPG istasyonlarının denetiminde yeni bir dönem başlıyor: Sanayi.net uygulaması. Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Websitesi, Kalkınmada Anahtar Verimlilik, Ocak 2016, 325, http://anahtar.sanayi.gov.tr/tr/news/akaryakit-ve-lpg-istasyonlarinin-denetiminde-yeni-birdonem-basliyor-sanayi-net-uygulamasi/2223 (Erişim Tarihi: 05.12.2020).
Yunt, A. (2015). Akaryakıt istasyonları tarafından verilen fatura düzenleme sınırını aşan ÖKC fişleri gider yazılabilir mi?”. Mali Çözüm Dergisi, Eylül-Ekim 2015, 131-138

Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover

ISSN: 2667-5625
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ