Bir Aidiyet Tartışması: Süleyman Hilmi Tunahan ve Muhammed İhsan Oğuz Arasında Üç Kitap

Yakın tarihimizde birisi talebe yetiştirme (tedrîs), diğeri eser yazma (telif) yönüyle temayüz etmiş iki önemli isme, içerikleri neredeyse birebir aynı olan üç eser, birlikte nispet edilmektedir: Süleyman Hilmi Tunahan ve Muhammed İhsan Oğuz. Mektuplar ve Bazı Mesâil-i Mühimme ve Risâle-i Kibrît-i Ahmer isimleri ile Süleymanlı Cemaatinin basıp “tekâmül” adı verilen eğitim sisteminden mezun olanlara hediye ettiği, cemaat içi sohbetler ve okumalarda bir tür rehber işlevi gören iki eser, Oğuz Yayınları tarafından da Muhammed İhsan Oğuz adına basılarak yayımlanmıştır. Risâle-i İksîr-i Ulûm ve Ma’rifet ise Oğuz Yayınları tarafından henüz basılmamış olmakla birlikte Oğuz’un bu isimde bir eserinin ellerinde bulunduğu varisleri ve Oğuz Vakfı yöneticileri tarafından belirtilmektedir. Bu makale, muhtevalarında yer alan bazı ifadelerden ve metin dışı çok sayıda unsurdan yararlanarak söz konusu eserlerin iki isimden hangisine ait olduğunu tespit etmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Süleyman Hilmi Tunahan, Muhammed İhsan Oğuz, Mektuplar, Mektuplar Risâlesi, Risâle-i Kibrît-i Ahmer

A Disagreement of Ownership: Three Books Between Sulayman Hilmi Tunahan and Muhammed İhsan Oğuz

Sulayman Hilmi Tunahan and Muhammad Ihsan Oghuz are two important figures and have become distinguished in the aspects of training student (tadrîs) and writing works (talif) respectively. In our recent history, almost identical three works have been attributed to both of them. The works, which are called as Mektuplar ve Bazı Mesâil-i Mühimme (The Letters and the Different Kind of Important Subjects) and Risâla-i Kibrît-i Ahmar are published by both Sulaimanian Group and Oghuz Puplications in the name of Sulayman Hilmi Tunahan and Muhammad Ihsan Oghuz respectively. Also, these works are used by the community of Sulaimanian in their conservation, readings and education system as a gift to the students who have graduated from their educational institutions. Although Risâla-i Iksîr-i Ulûm we Ma’rifat have not been published by Oghuz Publications yet, the administrators of Oghuz Foundation and Oghuz’s heir have claimed that this work is in their hands. This article aims to determine that the works belong to whom we mentioned by taking advantage of some of the expressions in their texts and numerous factors outside of the text. As a result of our research, we came to conclusion that the works belong to Oghuz and probably these works were attributed to Tunahan wrongly.

Keywords:

Sulayman Hilmi Tunahan Muhammad Ihsan Oghuz, The Letters, Risâla of The Letters, Risâla-i Kibrît-i Ahmar, Risâla-i Iksîr-i Ulûm we Ma’rifat.,

PDF

___

Abdurrahman Memiş, “Oğuz, Muhammet İhsan”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (İstanbul: TDV Yay., 2007), 33: 321-322.
Abdülmecîd b. Muhammed Hânî, el-Hadâiku'l-verdiyye fî hakâʾiki ecillâʾi’n-Nakşibendiyye, 2. bs., (Erbil: Dâru ârâs li’t-tıbâ’a ve’n-Neşr, ts.) Nşr: Şâhvân Kerkûkî.
Akgündüz, Ahmed. Arşiv Belgeleri Işığında Silistre’li Süleyman Hilmi Tunahan. İstanbul: Osmanlı Araştırmaları Vakfı, , 1997.
Akgündüz, Ahmed. Tabular Yıkılıyor-2. 7. bs., İstanbul: Osmanlı Araştırmaları Vakfı, 2007.
Altıkulaç, Tayyar. Zorlukları Aşarken II. 2. bs., İstanbul: Ufuk Yayınları, 2012.
Bayram Kusursuz, Ahmet Avni Konuk’un Vahdet-i Vücûd Müdâfaası. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2003.
Dedeoğlu, Abdülkadir. Silsile-i sâdât-ı Nakşibendiyye-i aliyye, 2. bs., İstanbul: Osmanlı Yayınevi. ts.
Emre, Mehmed. Üstâdım Süleyman Hilmi Tunahan ve Hâtıralarım. 3. bs., İstanbul: Erhan Yayınları, 2003.
Fazilet Neşriyat Araştırma Heyeti. Silsiletü’z-Zeheb Silsile-i Sâdât-ı Nakşibendiyye, 5. bs., İstanbul: Fazilet Neşriyat, 2017.
Hocazâde Ahmed Hilmi. Hadîkatü’l-evliyâ (Veliler Bahçesi, Tercüme). İstanbul: Osmanlı Yayınevi, 1979.
Hocazâde Ahmed Hilmi. Hadîkatü’l-evliyâ. İstanbul: 1318.
İmâm Rabbânî, Ebü’l-Berekât Ahmed b. Abdilehad b. Zeynilâbidîn el-Fârûkî es-Sirhindî, Mektûbât. İstanbul: İhlâs Vakfı, 1423/2002.
Kabakçı, Recep. İlim Yayma Cemiyeti Bülteni. (Emin Saraç ile röportaj) Bahar 2011, sayı 23.
Mektuplar ve bazı mesâil-i mühimme. (Süleyman Hilmi Tunahan’a nispet ediliyor). yy., ts.
Moıdınova, Madınabonu. Sâkıb Salahaddîn'in Dîvân'ı ve Tasavvufî Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, 2018.
Mustafa Kara, “Hocazâde Ahmed Hilmi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (İstanbul: TDV Yay., 1998), 18: 207.
Mustafa Şevkî Binbîn-Mustafa Tûbâ. Mu’cemü mustalâhâti’l-mahtûti’l-Arabî, 3. bs., Merakeş: el-Hizânetü ‘l-Haseniyyeti’r-Ribât, 2005.
Necdet Tosun, “Selâhaddîn Sâkıb”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (İstanbul: TDV Yay., 2016) Ek-2: 498.
Oğuz, M. İhsan. (Müstensih: Osman Nuri Ergin). İstinsâh Tarihi: 20 Kânûn-ı Evvel 1932, “İhsan Bey'in İzmirli İsmail Hakkı Bey'e Bir Mektubu”, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Demirbaş no: O.E.824, s. 60.
Oğuz, M. İhsan. İslâm Düşüncesinde 7 Önemli Konu. Sadeleştirilmiş 2. bs., İstanbul: Oğuz Yayınları, 1993.
Oğuz, M. İhsan. İslâm Tasavvufunda Vahdet-i Vücûd. İstanbul: 1976.
Oğuz, M. İhsan. Kazâ ve Kader Kitabı. İstanbul: Oğuz Yayınları, ts.
Oğuz, M. İhsan. Kitâbü Âdâbi’l-Mürîdîn. (Henüz basılmamış daktiloda yazılmış nüsha). Kastamonu: 1971.
Oğuz, M. İhsan. Mir'ât-ı İmâm-ı Rabbânî. (Müstensih: Osman Nuri Ergin). İstinsâh Tarihi: 1 Şubat 1932, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı Demirbaş no: O.E.1174.
Oğuz, M. İhsan. Muhammed İhsan Oğuz’dan Mektuplar-I. 2. bs., İstanbul: Oğuz Yayınları, 1994.
Oğuz, M. İhsan. Muhammed İhsan Oğuz’dan Mektuplar-II. 2. bs., İstanbul: Oğuz Yayınları, 1994.
Oğuz, M. İhsan. Saadet Anahtarı. (Orijinal ismi: Miftâhu’s-seâde), İstanbul: Oğuz Yayınları, 2017.
Oğuz, M. İhsan. Seyru's-sâlikîn fî menâzili'l-ârifîn. (Henüz basılmamış).
Oğuz, M. İhsan. Şerh-i makamât ve ıstılâhât-ı sûfiyye. (Henüz basılmamış).
Oğuz, M. İhsan. Tasavvuf Yolunda Manevî Cihad. İstanbul: Oğuz Yayınları, 1993.
Osman Türer, “Hânî, Abdülmecîd b. Muhammed”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (İstanbul: TDV Yay., 1997), 16: 29-30.
Reşat Öngören, “Tunahan, Süleyman Hilmi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (İstanbul: TDV Yay., 2012), 41: 375-377.
Risâle-i iksîr-i ulûm ve ma’rifet. (İsimsiz, Süleyman Hilmi Tunahan’a nispet ediliyor), Şirket-i Mürettibiyye Matbaası, 1330. (Risâle-i kibrît-i ahmer ile birlikte basılmış, Kapakta yer alan basım yeri ve yılı gerçek değil).
Risâle-i kibrît-i ahmer. (İsimsiz, Süleyman Hilmi Tunahan’a nispet ediliyor). Şirket-i Mürettibiyye Matbaası, 1330 (Kapakta yer alan basım yeri ve yılı gerçek değil).
Taptık, Hayri. (Muhammed İhsan Oğuz’un mektuplarının ve bazı eserlerinin kaydedildiği “Kütük” tabir edilen defterler). Muhammed İhsan Oğuz Vakfı’nda, Kastamonu.
Târık Abdülcelil es-Seyyid. el-Harekâtü’l-İslâmiyye fî Türkiye el-muâsıra. Mısır: Cevâdü’ş-şark li’n-neşr ve’t-tevzî’, ts.
Tunahan, Süleyman Hilmi, Kur’ân Harf ve Harekeleri. İstanbul: Fazilet Neşriyat, ts.
Ufuk, (Haftalık Siyasî Gazete), 15 Haziran 1979, sayı: 508.
Ufuk, (Haftalık Siyasî Gazete), 6 Eylül 1978, sayı: 474.
Ufuk, (Haftalık Siyasî Gazete), 9 Kasım 1977, sayı: 431.
Vahdet-i Vücûd ve Vahdet-i Şühûd Münakaşaları. (Müstensih bilinmiyor, kapağında İsmail Fenni Ertuğrul yazısı var), Osman Ergin yazmaları Demirbaş no: O.E.1813, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı.
Yeğin, Önser. Süleyman Hilmi Tunahan ve Tasavvufî Şahsiyeti. Lisans Bitirme Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 1996.
(https://dunyasozluk.com/baslik/%C5%9Firket-i+m%C3%BCrettibiye+matbaas%C4%B1), (erişim: 11.01.2019).
(http://www.mared.org.tr/Icerik/seyyid-ahmet-%C3%A7apak%C3%A7uri-hz-2735), (erişim: 04.02.2019).
(https://iyc.org.tr/kurucularimiz ), (erişim: 11.01.2019).