XIX. yüzyılın sonlarında Tuzla ve çevresinde sosyal hayata dair gözlemler (1878-1883)

Bu çalışmada, günümüzde Bosna Hersek Cumhuriyeti’nde yer alan Tuzla, Bijeljina ve Srebrenica şer’iyye sicillerine dayanarak Tuzla şehri ve çevresinin XIX. yüzyılın sonlarında sosyoekonomik durumunu ortaya konmaktadır. Sicillerde yer alan kayıtlara göre Müslümanlar ile gayrimüslimler arasında herhangi bir çatışma görülmemektedir. Adi suç oranı son derece düşüktür. Evlenme kayıtlarına göre daha çok, dış evliliğin yapıldığı görülmektedir. Ortala insan ömrü 45-50 yaş olarak hesaplanmıştır. Bazı hanımların, ikinci evlilik yaptığı görülmektedir. Boşanma nedenleri genellikle karakterlerin uyuşmaması ve geçimsizlik olarak gösterilmektedir. Ailelerin sahip olduğu çocuk sayısı ortalama 2’dir. Boşnaklar, geleneksel Boşnak isimlerinin yanı sıra Türkçe kökenli isimler de taşımaktadır.

Some observtions about social life in Tuzla and around the city in the last decade of 19th, 20th century (1878-1883)

This work is about the socio-economic life of Tuzla and its vicinity at the end of 19th century based on Ser’iyye records of Tuzla, Bijeljina and Srebrenica that locate in Republic of Bosnia- Herzegovina. According to these records, there was no conflict between Muslims and non-Muslims in this region. Moreover, even the rate of simple offences was very low. According to the marriage records, exogamy was common. In addition to these, the average human life was estimated 45 and 50 years. The reasons of divorce were unmatched characters and inability to get on with with each other. The families generally had two kids. Bosnians were given Bosniac name as well as Turkish names.

___

CEVDET PAfiA (1991): Tezakir (21-39), neflreden Cavid Baysun, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayını.

GÜNDÜZ, Tufan (2008): Tuzlanski, Bijeljinski i Srebreni_ki Sid_il (1641- 1883), Tuzla (Bosna-Hersek), Tuzla Kantonu Arflivi Yay›n›.

NAGATA, Yuzo – NAGATA, Maçiko (1999): Saraybosna fier’iyye Sicilleri Üzerinde Bir ‹nceleme, XII. Türk Tarih Kongresi, Bildiriler, Ankara, c. III. s. 691.

ÖZKAYA, Yücel (1980): “Sofya Millî Kütüphanesi National Biblioteque’deki fier’iyye Sicilleri”, Tarih Araflt›rmalar› Dergisi, Ankara, c. XIII, s. 22.

Tuzla Kantonu Arflivi’nde bulunan fier’iyye Sicilleri No: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8,9, 10.