Ritüel esnasında kurulan etkileşim alanı Dersim Alevi toplumlarının bu dünyadaki (dina)gündelik yaşamı düzenlemelerinde ve gündelik, fani, dünyanın karşıtı olarak düşünülen bakidünyayla (a-dina) iletişim kurmalarında merkezi rol oynar. Hakk, Hakka ulaşmış evliya vekarşılaşmayı talep eden cemaat (talipler) arasında, birey ve cemaat arasında, hatta cemaatebağlı olmayan (yaban) dünya ile evcil dünya arasında, ritüel yoluyla bir etkileşim alanıkurulur. Bu alanı kuran ve yürüten özneler kimlerdir? Yaşanan deneyime anlam kazandıranve bu anlamın aktarılmasını sağlayan simgeler nelerdir? Birbiriyle etkileşime giren özneler vealanlar nasıl birbirinden ayrılır, mekandaki ve zamandaki sınırlar nasıl çizilir? Bu sorularıncevapları, Dersim örneğinde ve özellikle ritüel simgelerinin ve mekanlarının iyileştirmeişlevleri merkeze alınarak, araştırılmıştır. Bu yazının bulguları, Dersim bölgesinin TunceliMerkez, Hozat, Nazımiye, Pülümür ve Ovacık ilçelerinde ve Erzincanda Alevi nüfusun yoğunyaşadığı; Erzincan Merkez, Ulalar, Çayırlı, Bük, Abige, Göbürge gibi ilçelerde ve köylerdeyapılan alan görüşmelerinin kayıtları temelinde geliştirilmiştir. Makalede, yaratıcı bir deneyimolarak ritüelin özneleri, simgeleri ve alanları tanımlanmış ve tartışılmıştır. Araştırmanınsonucu olarak şunu söylemek mümkündür: Geleneksel Dersim Alevi toplumunda, geçiciolan (yalan dünya) ve kalıcı olan (varlık, gerçek) arasındaki gerilim, değişimin (felek), kalıcıolanın kurallarına (kanun, hak) uyum sağlamasıyla, aşılır. Ancak, kalıcı olanın, kendinigeçici olan yoluyla fark ettiği ve ifade ettiği bir deneyim yaşadığı, düşünülür. Değişim vesabitlik arasındaki krizin çözüldüğü, deyim yerindeyse, yeni bir senteze ulaşılan yerler vezamanlar, bir akış içinde, ritüel sürecini oluşturur. Ritüel süreci, değişimi ve tekrarı; zaman ilemekandaki hareketleri, bir düzene sokarak, topluma süreklilik kazandırır.

For the Alevis of Dersim, the field of interaction constructed during ritual plays a centralrole in regulating daily life in the temporary world (Dinâ), and in communicating with theeternal world (a-dinâ), described as the counterpart of the mortal world. A field of interaction is constructed between the ultimate Truth (Hakk), the saint who became one withthe ultimate truth (evliy a), and the community of truth seekers (talip ler). Interaction is alsoconstructed between individuals and their community and even between the world of thewild existing outside the community and the domesticated world. Who are the subjectsconstructing and bringing to life the ritual field? What are the ritual symbols giving meaningto the ritual experience and transmitting it to newcomers? How the interacting subjects andfields separated from each other are, how are the lines of demarcation drawn? The answersto these questions have been investigated in Dersim, with a specific focus on the healingfunctions of ritual symbols and ritual spaces. The findings are based on recordings from fiel- dwork in the city of Tunceli and the districts of inner Dersim, such as Hozat, Nazımiye, Pü- lümür and Ovacık and also in districts of Erzincan such as the Erzincan city, Ulalar, Çayırlı,Bük, Abige, Göbürge, where the Alevite population predominantly lives. In the article, thesubjects, symbols and fields of ritual as a creative experience are defined and discussed. Asan overall statement, in the traditional Dersim Alevi community, the tension between whatis Temporary (the daily world) and what is Permanent (true being, existence) is overcomethrough harmonizing Change (Felek) with the laws of the Permanent (Ultimate truth, lawand will of truth). However, it is suggested that the Permanent being acquires awareness ofits existence and expresses itself, goes through an experience, through the Temporary. Theplaces and times where the crisis between the Permanent and the Temporary gets resolvedand where, so to say, a new synthesis is reached, are make up the ritual process. The ritualprocess, through organizing Change and Repetition, movements in time and space providescontinuity to the community.