TÜRK AFET YÖNETİM SİSTEMİNDE RİSK ODAKLI YÖNETİMİN ÖNEMİ

Risk odaklı afet yönetim sistemi gelişmiş ülkeler tarafından uygulanan bir afet yönetim şeklidir. Bu sistem afetlere neden olabilecek riskleri tanımlamayı, bu riskleri ortadan kaldırmayı veya meydana geldiğinde en az zararla karşılayabilmeyi kapsayan bir süreci ifade etmektedir. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından 2009 yılında kabul edilen 5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile afet yönetiminde köklü bir değişime gidilmiştir. Bu yasa ile afet yönetiminde güçlü bir kurumsal yapı oluşturulmuştur. Afetlere müdahale ve hayatın normalleşmesi konusunda önceki uygulamalarla kıyaslanamayacak derecede bir başarı sağlanmıştır. Ancak, risk odaklı bir afet yönetim sistemini kurma konusunda tam olarak başarılı bir değişim sağlanamamıştır. Bu çalışma ile Türk Afet Yönetim sistemi üzerine genel bir değerlendirme yapılarak mevcut sistem içerisinde risk odaklı afet yönetim sisteminin önemi değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda afet risk yönetiminin etkin ve etkili uygulanabilmesi için yapılması gerekenler tespit edilmiştir.

THE IMPORTANCE OF RISK-BASED MANAGEMENT IN TURKISH DISASTER MANAGEMENT SYSTEM

The disaster risk management which is currently applied by many developed countries can be defined as a modern disaster management system. This involves processes to identify and eliminate such risks. The Grand National Assembly of Turkey (TBMM) Law No. 5902 The law on the Organization and Duties of Disaster and Emergency Management Presidency was enacted in 2009. This new law caused fundamental changes in the disaster management of Turkey. The new system has been great success in responding to disasters and stabilizing daily life in comparison to the previous system. However there has not been sufficient progress in achieving a necessary risk-based management system yet. In this study, a comprehensive assessment of the Turkish Disaster Management System including the importance of a risk-based disaster management was made. The necessary measures to be taken to implement such a system are further discussed.

PDF

___

Akdağ, S. Emre, (2002) Mali Yapı ve Denetim Boyutlarıyla Afet Yönetimi SayıştayDergisi, Sayı:44-45, Ankara.
Aktel Mehmet, (2010), 5902 Sayılı Yasa ile Türkiyede Afet Yönetiminde Oluşan Değişim, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 27, ss. 169-180, Afyonkarahisar.
Balamir, Murat (2011) Uluslararası Afetler Politikasının Ana Ekseni: Kontrol Sakınım,1. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, ODTÜ, Ankara.
Çorbacıoğlu, Sıtkı ve Kapucu, Naim, (2005) Critical Evaluation of Turkish Disaster Management System, Turkish Public Adminitration Annual, Vol. 29-31, pp. 53-72, Ankara.
Demirci, Ali. ve Karakuyu, Mehmet, (2004), Afet Yönetiminde Cografi Bilgi Teknolojilerinin Rolü, Doğu Coğrafya Dergisi, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi, Cilt. 9, Sayı 12, pp:67-101, Erzurum.
Derici, O., Tüysüz, Z. ve Sarı, A. (2007), Kurumsal Risk Yönetimi ve Sayıştay Uygulaması, Sayıştay Dergisi, Sayı. 65, Ankara.
DPT, (2000), Doğal Afetler Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Özel İhtisas Komisyonu Başkanlığı, Ankara.
Ergünay, Oktay, (2007), Türkiyenin Afet Profili TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara.
Ergünay, Oktay, (2010), Türkiyenin Deprem Gerçeği Paneli, H. Can ve B. ÖZMEN (Ed), Gazi Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi, Ankara.
Ersoy, Şükrü (2013). 2013 Afet Raporu Dünya ve Türkiye, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Doğa ilimleri Araştırma Merkezi.
Garatwa, Wolfgang ve Bollin, Christina, (2002), Disaster Risk Management, Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit, Eschborn.
Gündüz, Z., Dağdeviren, U., Sünbül, A.Bengü, Demirkol, S. ve Kara,O., (2007), Türkiyenin Afet Profili TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara.
Kadıoğlu, Miktad, (2008), Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri, Modern Bütünleşik Afet Yönetiminin Temel İlkeleri, M. Kadıoğlu ve E.Özdamar (Ed.), Ofis Yayınları No.2, Ankara.
OECD, (2012), Disasater Risk Assesment and Risk Financing, G20 / OECD Methodological Framework, Mexico.
Özel İhtisas Komisyon Raporu, (2014), Afet Yönetiminde Etkinlik, Onuncu Kalkınma Planı 2014/2018, Ankara: T.C. Kalkınma Bakanlığı.
Özmen, Bülent ve Özden A.Tolga, (2013), Türkiyenin Afet Yönetimine ilişkin Eleştirel Bir Değerlendirme, İ.Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, No:49, ss.1-28,İstanbul.
Öztürk, Nurettin, (2003), Türkiyede Afet Yönetimi: Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt 12, Sayı 4,ss. 42-64, Ankara.
Stratejik Plan, (2012), 2013-2017 Stratejik Plan, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara.
TBMM, (1999), Meclis Araştırma Komisyon Raporu, 21.Dönem, 2.Yasama Yılı, S. Sayısı: 308. Ankara.
TBMM, (2008), Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı ile Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm; İçişleri ile Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/552), Dönem:23, Yasama Yılı:2, S.Sayısı:293.
Yazılıtaş, Ahmet ve Kadayıfçı, Serkan, (2011), Risk Yönetimi: Palu İlçesinde (Elazığ) Mala Karşı İşlenen Suçlarda hırsızlık Risk Yönetimi, Suçla Mücadelede Çağdaş Yaklaşımlar, M, Karakaya ve S. Gültekin (Ed), Ankara.
2011 Van Depremi, (2014), Müdahale, İyileştirme ve Sosyoekonomik Açıdan 2011 Van Depremi Raporu, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara.
acilafet.org., (2015),http://www.acilafet.org/upload/dosyalar/japon_afet_ yonetimi.pdf., (erişim tarihi:21.10.2015).
AFAD, (2014), http://www.afad.gov.t/TR/IcerikDetay1.aspx?ID=570, (erişimtarihi: 18.10.2014).
AFAD, (2015a), https://www.afad.gov.tr/TR/HaberDetay.aspx?IcerikID=3555&ID=5, (erişim tarihi: 28.05.2015).
AFAD, (2015b), https://www.afad.gov.tr/TR/HaberDetay.aspx?IcerikID=3557&ID=5, (erişim tarihi: 28.05.2015).
ec.europa.eu,(2015a), http://ec.europa.eu/echo/files/aid/countries/factsheets/ thematic/disaster_risk_management_en.pdf, (erişim tarihi: 15.03.2015).
ec.europa.eu,(2015b), http://ec.europa.eu/echo/files/aid/countries/factsheets/ thematic/disaster_risk_management_en.pdf (erişim tarihi: 15.03.2015).
kalkınma.gov.tr, (2015), http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/KalkinmaPlanlari. aspx, (erişim tarihi:10.03.2015).
Milliyet, (2015), http://www.milliyet.com.tr/ankara-saldirisi-ile-ilgili-yayin- gundem-2134493/, (erişim tarihi:21.10.2015).
TBMM, (2015),http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem20/yil01/ss345.pdf, (erişim tarihi:18.03.2015).
TMMOB, (2014), http://www.tmmob.org.tr/sites/default/files/somaraporu_0. pdf, (erişim tarihi: 21.05.2015).
yerbilimleri.com., (2015), http://www.yerbilimleri.com/yakin-gecmiste- turkiyede-meydana-gelen-onemli-depremler-ve-olu-sayilari/, (erişim tarihi:21.04.2015).