İL YÖNETİM SİSTEMİ BAĞLAMINDA TÜRKİYE'DE PLANLAMA ÖRGÜTLENMESİ VE YEREL YATIRIM PLANLAMA PROJESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Kalkınma ve iyi yönetim aracı olarak planlamanın Türkiye uygulaması, yerel ayağı eksik bir örnek olarak kalmıştır. Anayasal sınırlar ve yetişmiş insan gücü açığı, yerelde planlama örgütlenmesini zorlaştıran ve mevcut yapıların işleyişini de bozan hususların başında gelmektedir. Türk Kamu Yönetimi, planlama ve koordinasyon ekseninde değerlendirildiğinde, geçmişte birçok farklı politikayı ve bu politikaların hayata geçirilmesine aracılık eden yapıyı bünyesinde barındırmaktadır. Bu yapıların birçoğu ise amacına ulaşamayarak, yerel düzeyde bir entropi durumuna yol açmaktadır. Günümüzde ise bölge odaklı ve yerel kodlara sahip bir planlama yaklaşımı benimsenmektedir. Özellikle Türkiye için Avrupa Birliğinin benimsediği bölge politikalarıyla uyumlu bir kalkınma politikası izlenmesi zorunluluğu vardır. Dolayısıyla yerel düzeyde, hem mahalli idarelerin hem de merkezin temsilcisi taşra kuruluşlarının, halk katılımını sağlayarak, planlama aksiyonlarını hayata geçirmesi ve bu yönde sinerji oluşturmaları bir gereklilik olarak görülmektedir. Bunun için çok katmanlı yönetim hayata geçirilmeli, süreci yönetecek otorite ve bu otoritenin kurumsal yapısı netleştirilmelidir. Ayrıca yerel düzeyde insan kaynaklarının güçlendirilmesine ve kurumların katılımcı planlama süreçlerine uyumuna ilişkin düzenli olarak programlar yürütülmelidir. Bu noktada, İçişleri Bakanlığınca uygulanan Yerel Yatırım Planlama Projesinde olduğu gibi, ABnin proje bazlı hibe kaynaklarından azami ölçüde yararlanılması, yerel ölçekte planlama örgütlenmesinin sağlıklı bir şekilde kurulmasını hızlandırıcı etki yaratacaktır.

THE ORGANIZATION OF PLANNING IN TURKEY IN THE CONTEXT OF PROVINCE MANAGEMENT SYSTEM AND THE EVALUATION OF LOCAL INVESTMENT PLANNING PROJECT

Turkey s practice in planning which is instrument of development and good management has remained missing local insight. Constitutional limits and lack of competent human resources are the major elements that make organization in local planning difficult and ruin the functioning of structures at hand. Turkish Public Administration, when evaluated in terms of planning and coordination, has a combination of structures of past policies and the role of intermediary that facilitates realization of these policies. A large number of these policies have failed to achieve their goals and caused a state of entropy at local level. Today, a region focused planning approach with local codes is accepted. It is necessary especially for Turkey to follow a development policy in line with the European Union s regional policies. Thus at local level, public administrations and central administration s representative local bodies are required to facilitate public engagement, realize planning actions and create synergy to this effect. Therefore, multi-layer administration should be implemented; the authority responsible from managing the procedure and its structure should be clarified. Additionally regular programs should be carried out targeting the empowerment of human resources at local level and adaptation of institutions to collaborative planning procedure. At this point, as the Local Investment Planning Project implemented by Ministry of Interior demonstrates, it will be amplifying to benefit from the EU s project based grant resources and to establish a well-functioning planning organization at local level.

___

  • Bayramoğlu Sonay (2005), “Türkiye’de Bölgesel Politikaların Gelişimi”, Bölge Kalkınma Ajansları Nedir, Ne Değildir? İçinde, Menaf Turan (Ed.), Paragraf Yayınevi,Ankara.
  • Beyhan, Burak (2009), Türkiye’deki İlk İl Gelişme Planı Girişimi: Mersin İl Gelişme Planı, Planlama, 3-4.
  • Charbit Claire (2014). İdarecinin Sesi Dergisi, Temmuz-Ağustos-Eylül, 28-33.
  • Derdiman R. Cengiz (1995). Amme İdaresi Dergisi, Cilt 28, Sayı 4, 65-80.
  • Dura, Yahya Can ve Cihan Dura (2014). “Planlamada Yerel Kavramı ve Yeni Bir Planlama Modeli Üzerine”, Prof. Dr. Tayfur ÖZŞEN Anısına 70. Yaş Armağanı, YAYED ve Mülkiyeliler Birliği, Ankara.
  • Dura Yahya Can, Coşkun Karakoç ve Ömer Yıldırım (2009). İçişleri Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yerel Planlama Birimleri Anket Çalışması (Yayınlanmamış).
  • Dura Yahya Can, Coşkun Karakoç ve Ömer Yıldırım (2009). Yerelde Planlama, Koordinasyon ve Proje Hazırlama Kapasitesinin Güçlendirilmesi Projesi, İdarecinin Sesi Dergisi, Kasım-Aralık, 42-47.
  • Dura Yahya Can (2008). İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlükleri ve İl Planlama Uzmanlığı: İş ve İşlemler, Sorunlar ve Öneriler, http://ipuder.org/mesleki- calismalar (Erişim Tarihi: 22.06.2015).
  • Dura Yahya Can (2014). Yerelde Planlamaya Yönelik Yeni Bir Kurumsallaşma Modeli: Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları, http://ipuder.org/mesleki- calismalar/483-yerelde-planlamaya-yoenelik-yeni-bir-kurumsallama-modeli- ykob.html (Erişim Tarihi: 22.06.2015).
  • Emrealp Sadun, Metehan Gültaş, M. Sinan Özden, Sezin Üskent ve Yahya Can Dura (2015), Yerel Yatırım Planlama Projesi Anket Çalışması ve Sonuç Raporu.
  • Ercan, Erdal (1997), İl Planlama Birimlerinin Yeniden Yapılandırılmasına Yönelik Stratejilerin Geliştirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tez, Isparta.
  • European Parliament The Principle Of Subsidiarity, http://www.europarl.europa. eu/ftu/pdf/en/FTU_1.2.2.pdf (Erişim Tarihi: 15.10.2015)
  • Günday Metin (2002). İdare Hukuku, İmaj Yayıncılık.
  • İçişleri Bakanlığı Planlama Uzmanlığı Yönetmeliği, http://www.strateji.gov.tr/ yonetmelikler, (Erişim Tarihi: 22.06.2015)
  • İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlükleri Görev ve Çalışma Yönergesi (1991), İçişleri Bakanlığı, APK Kurulu Başkanlığı, Yayın No: Genel 444, APK 30, Ankara.
  • İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlükleri Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği, http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 22.06.2015)
  • Karakoç Coşkun, Yahya Can Dura, Ahmet Koçköprü ve Selen Görgün (2008). İçişleri Bakanlığında Kariyere Dayalı Uzmanlaşma ve Yeni Bir Model Önerisi”, Türk İdare Dergisi (TİD), Sayı 458.
  • Onuncu Kalkınma Planı, http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/KalkinmaPlanlari. aspx (Erişim Tarihi: 22.06.2015)
  • Ökmen Mustafa (2014). Değişen Yönetim Paradigması ve Karar Mekanizmalarına Katılım, İdarecinin Sesi Dergisi, Temmuz-Ağustos-Eylül, 14-17.
  • Özşen Tayfur (1988), İl ve İlçe Düzeyinde Planlama, Koordinasyon ve İzleme, içinde Mülki ve Mahalli İdareler Düzeyinde Planlama, Sevinç Matbaası, Ankara, 145-246.
  • Sayın Deniz (2005), Hizmette Yerellik ve Bölgecilik, Bölge Kalkınma Ajansları Nedir,Ne Değildir? İçinde, Menaf Turan (Ed.), Paragraf Yayınevi, Ankara.
  • Tortop, Nuri Prof. Dr., Prof. Dr. Eyüp G. İSBİR, ve Doç. Dr. Burhan AYKAÇ (1993).Yönetim Bilimi, Yargı Yayınları.
  • Ulusal Program (2008). http://www.abgs.gov.tr/index.php?p=42260, (Erişim Tarihi: 22.06.2015)
  • Yazgı Erdem (2014). Kalkınma Ajansları Türkiye’yi Kalkındırır mı?, Prof. Dr. TayfurÖZŞEN Anısına 70. Yaş Armağanı, YAYED ve Mülkiyeliler Birliği, Ankara.
  • Yerelde Kurumsal Kapasitenin Güçlendirilmesi Programı Eylem Planı, http://odop. kalkinma.gov.tr, (Erişim Tarihi: 22.06.2015).
  • Yerel Yatırım Planlama Projesi Başlangıç Raporu (Yayınlanmamış), Ankara, 26.12.2014.
  • Zeyrekli Sedef ve Rengül Ekizceleroğlu (2007), Avrupa Birliği Bağlamında Hizmette Yerellik (Subsidiarite) İlkesi ve İlkenin Türkiye Açısından Ele Alınışı, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt 16, Sayı 3, Temmuz, 29-48.
  • _____T.C. Anayasası _____340 sayılı KHK _____3046 Sayılı Kanun _____5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu _____5442 sayılı Kanun _____6360 sayılı Kanun _____6447 sayılı Kanun