TOPLUM SÖZLEŞMECİLERİNDEN 11 EYLÜL’E GÜVENLİK ANLAYIŞINDAKİ DEĞİŞİM

Güvenlik, insanların ve toplumların kendilerini güvende hissettikleri, herhangi bir tehdit ve tehlike altında bulunmadıkları bir durumu ifade etmektedir. İnsanlar, bir arada yaşamaya başladıktan sonra özellikle birbirlerine karşı güvenliklerini güvence altına almak için devlet adı verilen zorunlu gücü meydana getirmişlerdir. Bu görüşe göre devletin asıl varlık nedeni, esas olarak güvenliktir. Toplumların gelişimine koşut olarak, güvenliğe ilişkin yaklaşımda da farklılıklar ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın konusu, tarihsel süreç içerisinde ortaya çıkan farklı güvenlik anlayışlarının temel özelliklerinin incelenmesidir. Bu çerçevede, çalışmada özgürlük ve güvenlik arasındaki ilişkiye bağlı olarak "güvenlikçi" ya da "özgürlükçü" şeklinde nitelenen farklı güvenlik yaklaşımları ele alınmıştır. Çalışmanın temel bulgusu isedayanağı toplum sözleşmesi kuramcıları Hobbes ve Locke'a kadar uzanan bu birbirine zıt güvenlik anlayışlarının, günümüzde karmaşık bir hal alan tehdit ve tehlike şartlarına cevap veremediğini ve bu nedenle yeni bir güvenlik anlayışının tanımlanması gerektiğini ortaya koymaktır.Çalışmada literatür taraması yöntemi ile tarihsel bir perspektif çerçevesinde güvenlik anlayışındaki değişim incelenmiştir. Birbirinden farklı güvenlik anlayışları, karşılaştırmalı bir yöntemle ele alınmıştır. Çalışmada devletin asli işlevinin insanların güvenlik içerisinde özgürce yaşamalarını sağlamak olduğu düşüncesini esas alan, güvenlik ve özgürlüğü birbirinin alternatifi değil garantisi olarak gören yeni bir bakış açısının, küresel insani güvenlik anlayışının, geliştirilmesinin kaçınılmaz bir zorunluluk olduğu sonucuna ulaşılmıştır

CHANGE IN THE SECURITY UNDERSTANDING FROM SOCIAL CONTRACTISTS TO SEPTEMBER 11

The common and general understanding of security refers to the environmentwhere people and societies feel safe they do not feel under some threat or danger.After people organised themselves for sharing a common life they have established thecorresponding authority to support their organised life, namely, the ‘state’. Among theupmost role of the state is to ensure people’s and communities security by protetingthem from others”should they appear as foreigners either internal “’enemies”,conguers and whoever else threatening the life and property of the population.According to this view, the real reason of existence of the state is predominantly thesecurity. Along wih the development of societies and states they have been raisedvarious views and ideas related to the security of citizens, the role of state in securityprotection of the population and the role of securiy in garantees of the nation – states,as well. The main subject of this study aims at analysing the most essential ideasrelated to the security, which have been raised and developed over the past centuriesand decades. The essay takes into account historical perspective. In this context, thisstudy is analysing different approaches towards security, which are described as“security-oriented” or “liberty-oriented” with taking into account relation betweensecurity and liberty. The purpose of study, these opposing security understandingsbased on social contract theoreticians Hobbes and Locke cannot respond to the threatand dangerous circumstances, which have assumed a complicated nature today. Themain finding of this study is that the understanding of security must be re-defined.In the study, the change in the understanding of security was approbatedwithin a historical perspective with the literature review method. Different securityunderstandings were addressed with a comparative method. The study concludesthat is imperative to develop a new perspective, global humanitarian securityapproach, taking the thought that the primary function of the state is to ensure thatpeople live freely in security as basis. Furthermore, security and freedom are to beseen as guarantees of each other rather than alternatives of each other is to be

___

  • Ağaoğulları, M. A. (2006). Ulus–Devlet ya da Halkın Egemenliği. İmge Kitabevi, Ankara
  • Ağır, B. S. (2015). Güvenlik Kavramını Yeniden Düşünmek: Küreselleşme, Kimlik ve Değişen Güvenlik Anlayışı. Güvenlik Stratejileri Dergisi, (22), 97-130.
  • Ağır, B. S. ve Arman, M. N. (2014). Deepening of Security Conception and Violent Non-State Actors as the Challengers of Human Security. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 105-116.
  • Aksu, M. ve Turhan, F. (2012). Yeni Tehditler, Güvenliğin Genişleme Boyutları ve İnsani Güvenlik. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(2), 69-80.
  • Arslan, Z. (2006). 11 Eylül Sonrası Yeni Güvenlik Anlayışı, İnsan Hakları ve Demokratik Kolluk. Polis Bilimleri Dergisi, 8(2), 121-136.
  • _____. (2008). Güvenlik ve İnsan Hakları Arasındaki Kırılgan Denge. Güvenlik Sektörü Yönetişimi: Türkiye ve Avrupa, Ed.: Ü. Cizre ve İ. Cerrah, DCAF-TESEV Güvenlik Sektörü Çalışmaları Dizisi-4, 25-42.
  • Aydın, A. H. (2000). İnsan Hakları Açısından Polisin Güç Kullanma Yetkisinin Meşruiyeti. Yirmibirinci Yüzyılda Polis, Ed.: İ. Cerrah ve E. Semiz, 131-151.
  • _____. (2002). Özel Güvenlik Teşkilatı Kuruluşu, Görevleri, Yetkileri. Polis Bilimleri Dergisi, 4(1-2), 123-136.
  • _____. (2009). Güvenlik Hizmetlerinde Yerelleşme. Değişik Yönleriyle Yerelleşme, Ed.: V. K. Bilgiç, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 131-154.
  • ______. (2012). Kahramanmaraş’tan Gündeme Dair, Sakınma Ofset, Kahramanmaraş.
  • Aydınlı, E. (2003). Küreselleşme ve Güvenlik: Teorik Yaklaşımlar. Avrasya Dosyası, 9(2), 36-50.
  • Aytar, V. (2009). Sivil Aktörleri Güçlendirmek ve Türkiye’de Güvenlik Sektörünün Demokratik Gözetimi. Sivil Toplum ve Güvenlik Sektörü Gözetimi Sınırlar ve İmkanlar, Ed.: V. Aytar ve Y. Ensaroğlu, TESEV Yayınları, İstanbul, 7-12.
  • Baharçiçek, A. ve Tuncel, G. (2011). Terörle Mücadelenin Zorlukları ve Bu Zorlukları Aşmada Farklı Bir Yaklaşım: Demokratik Mücadele Yöntemi. Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 2(2), 1-16.
  • Balkan, C. (2006). Soğuk Savaş Sonrasında Türkiye’nin Ulusal Güvenlik Sorunları. Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul.
  • Balzacq, T. ve Ensaroğlu, Y. (2008). İnsan Hakları ve Güvenlik: Türkiye, İngiltere ve Fransa, TESEV Yayınları, İstanbul.
  • Barbak, A. (2015). “Güvenlik Sektörü Reformu: Devletin Meşru Güç Kullanma Tekelinin Terki ve Küresel Güvenlik Yönetişimi ile Bütünleşme”, Akademik Bakış Dergisi, (48), 426-444.
  • Barden, G. ve Murphy, T. (2007). Law’s Function in De Cive And Leviathan: A ReAppraisal of the Jurisprudence of Thomas Hobbes, Dublin University Law Journal, (29), 231-259.
  • Baylis, J. (2008). Uluslararası İlişkilerde Güvenlik Kavramı. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 5(18), 69-85.
  • Baylis, J., Smith, S. ve Owen, P. (2008). The Globalization of World Politics. Oxford University Press, UK.
  • Bayraktar, C. (2014). Postmodernizm ve İktisattaki Uzanımları. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, (11), 1-17.
  • Beriş, H. E. (2015). Kamu Düzeni, Güvenlik ve Demokratikleşme. Güvenlik Çalışmaları Dergisi, Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, 17(1), 1-17.
  • Bigo, D. (2006). Liberty, Whose Liberty? The Hague Programme and The Conception of Freedom. Security Versus Freedom? A Challenge for Europe’s Future. Ed: T. Balzacq ve S. Carrera, Ashgate Publishing, 35-45.
  • Bilgin, P. (2008). Dünya Literatürü ve Uygulamasında Güvenlik Sektörü: “Devlet Merkezli” Güvenlikten “Yurttaş-Merkezli” Güvenliğe Doğru mu? “Yeni Güvenlik”.
  • Güvenlik Sektörü Yönetişimi: Türkiye ve Avrupa, Ed.: Ü. Cizre ve İ. Cerrah, DCAFTESEV Güvenlik Sektörü Çalışmaları Dizisi-4, TESEV Yayınları, İstanbul, ss. 43-61.
  • Birdişli, F. (2014). Eleştirel Güvenlik Çalışmaları Kapsamında Frankfurt Okulu ve Soğuk Savaş Sonrası Güvenlik Sorunlarına Eleştirel Bir Yaklaşım: Galler Ekolü. Güvenlik Stratejileri Dergisi, (20), 229-256.
  • Booth, K. (2003). Güvenlik ve Özgürleş(tir)me. Avrasya Dosyası, 9(2), Ankara, 51- 70.
  • Bozkurt, E. ve Kanat, S. (2007). Uluslararası Toplum Paradoksu: Terörizm, İnsan Hakları, Güvenlik ve 11 Eylül Sonrası Meydana Gelen Değişiklikler. Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Brauch, H. G. (2008). Güvenliğin Yeniden Kavramsallaştırılması: Barış, Güvenlik, Kalkınma ve Çevre Kavramsal Dörtlüsü. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 5(18), 1-47.
  • Buzan, B. ve Hansen, L. (2009). The Evolution of International Security Studies. Cambridge University Press, New York.
  • Buzan, B., Weaver, O. ve De Wılde, J. (1998). Security: A New Framework For Analysis. Lynne Reinner Publishers, London.
  • Carnoy, M. (1984). The State and Political Theory. Princeton University Press, New Jersey.
  • Cerrah, İ. (2006). İç Güvenlik Sektöründe ‘Zihinsel Modernizasyon’ ve Demokratik Gözetim. İnsan Hakları Bağlamında Mülki İdare Amirlerinin Kolluk Denetim ve Gözetimi Projesi-Seminer Notları, Kızılcahamam, 1-20.
  • _____. (2011). Demokratik Toplumlarda İçgüvenlik. Polis Akademisi Yayınları, Ankara.
  • CHS (Commission of Human Security). (2003). Human Security Now: Final Report. New York.
  • Cizre, Ü. (2006a). Giriş Ya Da “İtaat” Kültürü Yerine Bilimsel “İtiraf” ve “İtiraz”.
  • Almanak Türkiye 2005 Güvenlik Sektörü ve Demokratik Gözetim, Ed.: Ü. Cizre, DCAF-TESEV Güvenlik Sektörü Çalışmaları Dizisi Özel Yayın, TESEV Yayınları, İstanbul, 8-11.
  • _____. (2006b). Sunuş. Güvenlik Sektöründe Demokratik Gözetim: Türkiye ve Dünya, Ed.: V. Aytar, DCAF–TESEV Güvenlik Sektörü Çalışmaları Dizisi-1, TESEV Yayınları, İstanbul, 10-11.
  • Çeçen, A. (2005). Türkiye’nin Güvenliği, Uluslararası Çatışma Alanları ve Türkiye’nin Güvenliği, Ed.: G. G. Kona, Okumuş Adam Yayınları, İstanbul, 105-127.
  • Çınar, B. (1997). Devlet Güvenliği, İstihbarat ve Terör. SAM Yayınları, Ankara.
  • Çilesiz, C. (2012). Toplum Sözleşmesi-Devlet: Özgürlük-Güvenlik. İdarecinin Sesi Dergisi, Mart-Nisan, (150), 32-36.
  • Davutoğlu, A. (2001). Prof. Dr. Ahmet Davudoğlu ile 11 Eylül Sonrası Üzerine... Üç Temel Meselemiz Var. Altınoluk Röportaj, Altınoluk Dergisi, (189), 16-20.
  • Dedeoğlu, B. (2008). Uluslararası Güvenlik ve Strateji. Yeniyüzyıl Yayınları, İstanbul.
  • Demiray, M. ve İşcan, İ. H. (2008). Uluslararası Sistemde Güvenlik Kavramının Değişimi Ekonomik ve Jeopolitik Arka Planı. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (21), 141-170.
  • Demirel, D. (2014). Modernizmden Postmodernizme Kamu Yönetimi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(2), 169-178.
  • Derdiman, R. C. (2007). Polis Yönetimi ve Hukuku. Nobel Yayınları, Ankara. Dündar, A. N. (1998). Açıklamalı-İçtihatlı-Örnek Uygulamalı Emniyet Teşkilatı ve Hizmetleri. Yiğit Ofset, Ankara.
  • Ergil, D. (2001). Güvenlik ve Özgürlükler: Siyaset Felsefesi Açısından. İnsan Hakları ve Güvenlik, Türkiye Barolar Birliği İnsan Hakları Araştırma Ve Uygulama Merkezi, Ankara, 115-128.
  • Ergül, E. (2008). Küresel Köyde Suç ve Adalet. Adalet Yayınevi, Ankara.
  • _____. (2012). Yeni Güvenlik Anlayışı Kapsamında Birleşmiş Milletlerin Rolü ve Uygulamaları. Teoriler Işığında Güvenlik, Savaş, Barış ve Çatışma Çözümleri, Ed.:
  • A. Sandıklı, Bilgesam Yayınları, İstanbul, 164-208.
  • Eryılmaz, M. B. (2006). Özel Güvenlik. Almanak Türkiye 2005 Güvenlik Sektörü ve Demokratik Gözetim, Ed.: Ü. Cizre, DCAF-TESEV Güvenlik Sektörü Çalışmaları Dizisi Özel Yayın, TESEV Yayınları, İstanbul, 124-133.
  • Gaus, G. (2011). The Order Of Public Reason: A Theory Of Freedom and Morality In A Diverse and Bounded World. Cambridge University Press, UK.
  • Giritli, B., Bilgen, P. ve Akgüner, T. (2008). İdare Hukuku, Der Yayınları, İstanbul.
  • Göksu, T. (2002). Türkiye’de Yönetim Anlayışı ve Polis Davranışı, Türkiye’de Devlet, Toplum ve Polis, Ed.: H.H Çevik ve T. Göksu, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 22-38
  • Göze, A. (2000). Siyasal Düşünceler ve Yönetimler. Beta Yayınları, İstanbul.
  • Gözler, K. (2011). Anayasa Hukukunun Genel Teorisi Cilt I. Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
  • Günday, M. (2013). İdare Hukuku. İmaj Yayınevi, Ankara.
  • Haspolat, E. (2006). Devlet-Güvenlik İlişkisinin Değişen İçeriği: Dünyada ve Türkiye’de Özel Güvenlik. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 4 (13), 60-79.
  • Hobbes, T. (2012). Leviathan veya Bir Din ve Dünya Devletinin İçeriği, Biçimi ve Kudreti. Çev.: Semih Lim, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul. http://epic.org/privacy/terrorism/hr3162.html, (24.05.2016).
  • http://www.legislation.gov.uk/ukpga/2001/24/contents, (24.05.2016).
  • İşyar, Ö. G. (2008). Günümüzde Uluslararası Güvenlik Stratejileri: Kavramsal Çerçeve ve Uygulama. Akademik Bakış Dergisi, 2(3), 1-42.
  • Jones, P. (1994). Rights. Palgrave Macmillan, New York. Kahraman, H. B. (2002). 11 Eylül: Postmodern Dönemin Bitişi. Sahibini Arayan Barış, Der.: Masis Kürkçügil Everest Yayınları, İstanbul, 1-33.
  • Karabulut, B. (2009). Küreselleşme Sürecinde Güvenlik Alanında Değişimler: Karadeniz’in Güvenliğini Yeniden Düşünmek. Karadeniz Araştırmaları Dergisi, 6(23), 1-11.
  • Karabulut, B. (2011). Güvenlik: Küreselleşme Sürecinde Güvenliği Yeniden Düşünmek. Barış Yayınları, Ankara.
  • Kaygusuz, Ö. (2007). Küreselleşme ve Ulusal Güvenlik Devleti: Geri Dönüş Mümkün mü? Mülkiye Dergisi, 31(255), 137-153.
  • Kılıç, S. (2012). Çevre Hakkının Gelişim Sürecinde İnsan Haklarının Rolü. İnsan Hakları Yıllığı Dergisi, C. 30, 21-39.
  • Kirchner, E. ve Sperling, J. (2007). EU Security Governance. Manchester University Press, UK.
  • Kul, M. C. (2012). Birleşik Krallık’ta Organize Suçla ve Terörizmle Mücadeleye İlişkin Gelişmeler ve Yasal Düzenlemeler, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (22), 445-470.
  • Kuyaksil, A. ve Tiyek, M. (2003). Türkiye’de Güvenlik Hizmeti Olarak Özel ve Gönüllü Güvenlik. Polis Bilimleri Dergisi, 5(2), 65-93.
  • Küçükşahin A. ve Akkan, T. (2007). Değişen Güvenlik Algılamaları Işığında Tehdit ve Asimetrik Tehdit. Güvenlik Stratejileri Dergisi, (5), 41-66.
  • Locke, J. (2004). Hükümet Üzerine İkinci İnceleme (Sivil Yönetimin Gerçek Kökeni, Boyutu ve Amacı Üzerine Bir Deneme), Çev.: F. Bakırcı, Babil Yayıncılık, Ankara.
  • Maslow, A. H. (1943). A Theory of Human Motivation, Nalanda Digital Library Regional Engineering Collage, India.
  • Neocleous, M. (2007). Security, Liberty and the Myth of Balance: Towards a Critique of Security Politics. Contemporary Political Theory, 6, 131-149.
  • Özcan, A. B. (2011). Uluslararası Güvenlik Sorunları ve ABD’nin Güvenlik Stratejileri. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (22), 445-465.
  • Özcan, G. (2000). Doksanlı Yıllarda Türkiye’nin Değişen Güvenlik Ortamı, En Uzun On Yıl, Ed.: G. Özcan ve Ş. Kut, Büke Yayınları, İstanbul, 10-15.
  • Özlem, D. (2014). Ahlakta, Hukukta ve Siyasette Özgürlük Kavramı Üstüne. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 72(1), 87-94.
  • Rousseau, J. J. (2003). İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kökeni. Çev.: E. Ergün, Yeryüzü Yayınevi, İstanbul.
  • ______. (2013). Toplum Sözleşmesi, Çev.: A. Alper, Oda Yayınları, İstanbul.
  • Salman, F. (2009). Sivil Toplum Kuruluşlarının Güvenlik Sektörü Denetim ve Gözetimine Katılma Araçları. Sivil Toplum ve Güvenlik Sektörü Gözetimi Sınırlar ve İmkanlar, Ed.: V. Aytar ve Y. Ensaroğlu, TESEV Yayınları, İstanbul, 25-36.
  • Sandıklı, A. ve Emeklier, B. (2012). Güvenlik Yaklaşımlarında Değişim ve Dönüşüm. Teoriler Işığında Güvenlik, Savaş, Barış ve Çatışma Çözümleri, Ed.: A. Sandıklı, BİLGESAM Yayınları, İstanbul, 1-67.
  • Saygılı, A. (2010). Modern Devlet’in Çıplak Sureti. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 59(1), 61-97.
  • Sencer, M. (1992). Hak ve Özgürlük Kavramı. İnsan Hakları Yıllığı, (14/1), 3-12.
  • Şenel, A. (1995). Siyasal Düşünceler Tarihi. Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
  • Taşkesen, M. (2010). Özgürlük ve Güvenlik Çelişkiden Bütünlüğe. İdarecinin Sesi Dergisi, (142), 20-25.
  • Turhan, F. ve Aksu M. (2011). 11 Eylül Sonrası ABD’de Özgürlük ve Güvenlik Dengesi Açısından Terörü Önleme Amaçlı Tedbirler/Özellikle Patriot Kanunu İle Getirilen Kısıtlamalar, Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(1), 47-82.
  • Uçar, T. ve Uçar, Ş. (2005). Özel Güvenlik Metodolojisi. Papatya Yayınları, İstanbul.
  • UN, (2009). Human Security In Theory and Practice–Application Of The Human Security Concept And The United Nations Trust Fund For Human Security. Human Security Unit Office For The Coordination Of Humanitarian Affairs UN, New York.
  • UNDP (United Nations Development Programme). (1994). Human Development Report 1994. Oxford University Press, New York.
  • ______. (2000). Human Development Report 2000-Human Rights and Human Development. Oxford University Press, New York.
  • ______. (2010). Human Development Report 2010-The Real Wealth Of Nations Pathways to Human Development,Palgrave Macmillan, New York.
  • ______, (2015). Human Development Report 2015 Work for Human Development, New York.
  • Urhal, Ö. (2009). Küreselleşen Dünyada Güvenlik (Milli Güvenlik, Kamu Güvenliği, Örgütlü Suçlar ve Suç İstihbaratı). Adalet Yayınevi, Ankara.
  • Urhal, Ö. ve Acar, Ü. (2007). Devlet–Güvenlik,İstihbarat–Terörizm. Adalet Yayınları, Ankara. Ünal, Ş. (1994). Anayasa Hukuku ve Milletlerarası Sözleşmeler Açısından Temel Hak ve Özgürlüklerin Kısıtlanması. Anayasa Yargısı Dergisi, C. 11, 39-60.
  • Wittes, B. (2011). Against A Crude Balance: Platform Security and the Hostile Symbiosis Between Liberty and Security. Project on Law and Security. Harvard Law School/Brookings. http://www.brookings.edu/~/media/research/files/ papers/2011/9/21%20platform%20security%20wittes/0921_platform_security_ wittes.pdf.
  • Wolfers, A. (1962). Discord and Colloboration- Essays On International Politics. John Hopkins University Press, Baltimore.
  • www.ankarabarosu.org.tr/Siteler/abihm.org/fransiz_insan.htm, (22.05.2016).
  • www.haberler.com/ingiltere-kendi-11-eylulu-nu-andi-7485694-haberi, (22.04.2016).
  • www.hurriyet.com.tr/fransanin-11-eylulu-bu-zalimligi-kim-nedenyapti-40013888, (22.04.2016).
  • http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK. GTS.5740c476f0d082.47940175, (10.04.2016).
  • www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK. GTS.5740c47171aca9.41374185 (21.05.2016).
  • www.turkiyegazetesi.com.tr/dunya/245187.aspx, (22.04.2016).
  • Yaman, D. (2005). 11 Eylül Sonrasında ABD: Algılamalar, Psikolojik Yansımalar ve Yasal Düzenlemeler. Uluslararası Hukuk ve Politika, 1(1), 117-142.
  • Yayla, Y. (2010). İdare Hukuku. Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş, İstanbul.
  • Yılmaz, H. ve Derdiman, R. C. (2012). 1982 Anayasası ve 2011 Seçim Beyannamelerinde “Güvenlik”. Polis Bilimleri Dergisi, 14(1), 1-31.
  • Yorulmaz, M. (2013). Bölgeselleşen Güvenlik Anlayışında Yeni Açılımlar ve Türkiye’nin Güvenlik Algısında Yaşanan Değişimler. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(2), 288-297.
  • Zabcı, F. Ç. (2009). John Locke: Liberalizmin Düşüncedeki Öncüsü. Kral-Devletten Ulus Devlete, Ed.: M. A. Ağaoğulları, F. Ç. Zabcı, R. Ergün, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara, 101-232.