SOĞUK SAVAŞ SONRASI DÖNEMDE RUSYA'NIN DIŞ POLİTİKASINDA YAKIN ÇEVRE VE ORTA ASYA

Rus dış politikasında yakın çevre 1990'lı yılların ilk yarısında daha çok federasyonun bütünlüğüne yönelik iç ve dış tehditler kapsamında savunmacı bir refleksle ortaya çıkan güvenlik eksenli bir duruşu yansıtırken, bu durum Vladimir Putin'in iktidara geldiği ilk yıllardan itibaren önemli bir değişim sürecine girmiştir. Nitekim, Putin'in üçüncü kez iktidara gelme sürecinde Rus dış politikasında belirginleşmeye başlayan ve kısaca Avrasya birliği projesi olarak adlandırılan yeni entegrasyoncu süreç, bundan sonraki dönemde eski Sovyet alanında daha etkin bir arayışa işaret etmektedir. Bu alanların başında da Orta Asya gelmektedir. Bu hususu 12 Şubat 2013 tarihinde kabul edilen yeni dış politika konseptinden de okumak mümkündür. Buna göre, Putin ve çalışma ekibi, Rusya'nın büyük bir devlet olma yolunun Orta Asya'yı da içine alan yakın çevre üzerindeki nüfuza bağlı olduğunu ve bu nüfuzu önleyebilecek olası tehdit ile tehlikelerin güneyden, yani Afganistan üzerinden gelebileceğini belirtmektedirler. Putin bu sorunların üstesinden gelebilmek için akıllı gücü önemli dış politika enstrümanı olarak görmektedir.

The Near Abroad And The Central Asia In Russian Foreign Policy In The Post-Cold War Era

While Russian foreign policy in the first half of the 1990s had a defensive scope reflecting a security-oriented stance within the context of the internal and external threats towards the integrity of the federation, this situation has changed sig nificantly from the first years of Vladimir Putin's coming to the power. Indeed, after Putin came to the power for the third time, Russian foreign policy has be-gun to crystallize this new integrationist process, called briefly as the Eurasian Union project. This process indicates a more effective search in the former Soviet Union area. Central Asia is considered as the leading area. This situation can be seen in the light of the new foreign policy concept, adopted on 12 February 2013. According to this, Putin and his working team point out, thaton its path of be-coming a greater state Russia highly depends on the influence, which it may have on the near abroad including the Central Asia. Russia also points out that possible threats and risks, which could prevent this influence, may break out from theSouth, in other words from Afghanistan. To overcome these problems, Putin considers the smart power as an important instrument of the foreign policy.

PDF

___

AKARSLAN Mediha, Değişen dünya dengeleri: Rusya Federasyonu, Yakın çevre politikası ve Türk Cumhuriyetleri, Ezgi yayınları, Bursa 1994
AKGÜL Fatih, Rusya ve Türkiye'de Avrasyacılık, IQ Kültür ve sanat yayınları, İstanbul 2009
AMİRBEK Aidarbek, ANUARBEKULY Almasbek, Rusya'nın yeni entegrasyon anlayışında Avrasya Birliği: Türk dünyasına olası etkileri ve öneriler, Yeni Türkiye (Türk dünyası özel sayısı), Yıl:9, Sayı:53-54, Temmuz-Ağustos 2013
AMİRBEK Aidarbek, "Rusya'nın yeni dış politika konsepti: Yakın çevre üzerinden dünyadaki konumunu ve otoritesini güçlendirmeye dayalı strateji", USGAM E-Bülten, Sayı 35, Şubat 2013
AYDIN Mustafa "Çin'in stratejik hesaplarında Orta Asya", Mustafa Aydın (der.), Küresel politikada Orta Asya (Avrasya üçlemesi I), Nobel yayınları, Ankara 2005
BUZAN Barry, WEAVER Ole , Regions and Powers: The Structure of International Security, Cambridge University Press, New York 2003
BÜYÜKAKINCI Erhan, "Putin dönemi Rus dış politikasına bakış: söylemler, arayışlar ve fırsatlar", Erhan Büyükakıncı (edit.), Değişen dünyada Rusya ve Ukrayna, Phoneix yayınları, Ankara 2004
DANİLEVSKİ Nikolai, Rossiya i Evropa (Rusya ve Avrupa), İnstitut Ruskoi sivilizasi i blagosloveniye yayınları, Moskova 2011
DAVUTOĞLU Ahmet, Stratejik derinlik: Türkiye'nin uluslararası konumu, Küre yayınları, İstanbul, 2010
DUGİN Aleksandr, Çetvertaya Politiçeskaya Teoriya: Rossiya İ Politiçeskiye İdei XXI Veka (Dördüncü Politik Teori: XXI Yüzyılda Rusya ve Siyaset Fikirleri), Amfora Yayınları, Sankt-Peterburg 2009
DUGİN Aleksandr, Evraziski proekt i ego ukrainskaya problema (Avrasya projesi ve onun Ukrayna sorunu), 22.11.2013, http://www.odnako.org/almanac/material/show_26178/, (Son erişim 04.11.2013)
DUGİN Aleksandr, K vneşnepolitiçeskoi strategiyi Rossiyi v XXI veke (XXI asırda Rusya'nın dış politika theory/180410222514.xhtml, (Son erişim 04.11.2013) hakkında), 18.04.2010, http://konservatizm.org/konservatizm/
DUGİN Aleksandr, Konservativnaya revoliyusiya (Muhafakâr devrimcilik), Arktogeya yayınları, Moskova 1994
EROL Mehmet Seyfettin, "Küresel güç mücadelesinde Avrasya jeopolitiği ve Türk Avrasyası", Mehmet Seyfettin Erol (der.), Küresel güç mücadelesinde Avrasya'nın değişen jeopolitiği: Yeni büyük oyun, Barış yayınları, Ankara 2011
EROL Mehmet Seyfettin, Büyük Kazakistan Projesi ve 2050 stratejisi, Yeni Türkiye (Türk dünyası özel sayısı), Yıl:9, Sayı:53-54, Temmuz-Ağustos 2013
EROL Mehmet Seyfettin, İnsan'ı Kâmil Devlete Doğru: Kazakistan 2050 Stratejisi, Türk Yurdu, Cilt:33, Sayı:309, Mayıs 2013.
EROL Mehmet Seyfettin, Vizyoner Devlet: Kazakistan, Türk Yurdu, Cilt:33, Sayı:308, Nisan 2013.
EROL Mehmet Seyfettin, AMİRBEK Aidarbek, "Avrasya'da yeni tehditler ve güvenlik arayışları:
Kolektif güvenlik anlaşması örgütünün geleceği", Mehmet Seyfettin Erol (der.), Türk dış politikasında
strateji arayışları: Türkiye'nin güncel güvenlik sorunları, Barış yayınları, Ankara 2011
FURSOV Andrei, O Bjezinskom (Brzezinski ve onun yeni kitabı hakkında), 24.10.2012, http://www.youtube.com/ watch?v=At3wLgnHV10, (Son erişim 11.10.2013)
HAÇATUROV Apet, Politika Rossiyi v blijnem zarubeje: geopolitiçeskiye osnovı i praktika realizasiyi (Rusya'nın yakın çevre politikası: jeopolitik temelleri ve pratikte uygulanması), Nauka yayınları, Moskova 2004
İŞYAR Ömer Göksel, Karşılaştırmalı dış politikalar: yöntemler-modeller-örnekler ve karşılaştırmalı Türk dış politikası, Dora yayınları, Bursa 2013
KARSAVIN Lev, Evrazistvo: opıt sistematiçeskogo izlojeniya (Avrasyacılık: sistematik anlatım tecrübesi), Evrazistvo yayınları, Moskova 1992
KAZANSEV Andrei, Bolşaya igra s neizvestnımi pravilami: Mirovaya politika i Sentralnaya Aziya (Kuralları belli olmayan büyük oyun: dünya politikası ve Orta Asya), Fond Naslediya Evrazi yayınları, Moskova 2008
KAMALOV İlyas, Rusya'nın Orta Asya politikaları, H.A.Yesevi adındaki Uluslararası Kazak-Türk üniversitesi yayınları, Ankara 2011
LUKYANOV Fedor, Hillary Klinton protiv sovetizasiyi okolorossiskogo prostranstva (Hillary Clinton Rusya'nın http://ria.ru/analytics/20121210/ 914133087.html (Son erişim 05.04.2013) çevresinin sovyetleşmesine karşıdır), 10.12.2012,
MUHAYEV Raşid, Geopolitika (Jeopolitika), Moskova, Yuniti dana yayınları, 2010
PRIMAKOV Yevgeni, Rusya'sız dünya, Çev. Aijan Esenkanova, Tümaş yayınları,İstanbul 2010
PUTİN Vladimir, "Novıi integrasionnıi proekt dlia Evrazii - buduşee, kotoroe rojdaetsiya segodniya" (Avrasya için yeni entegrasyon projesi - bugünden doğmaya başlayan gelecek), İzvestiya, 03 Ekim 2012
PUTİN Vladimir, Rossiya: nasionalnıi vopros (Rusya: milli sorun), 23.01.2012, http://www.ng.ru/politics/2012-01-23/1_national.html, (Son erişim 04.11.2013)
SIMBURSKİ Vadim, Ostrov Rossiya za sem let, ili prikliyuçeniya odnoi geopolitiçeskoi konsepsiyi (Yedi yıl içerisinde Rusya adası, veya bir jeopolitik konseptin gelişimi hakkında), 11.02.2009, http://www.archipelag.ru/ ru_mir/ostrov-rus/cymbur/67/, (Son erişim 14.10.2013)
SİNİSİNA İrina Sinisina, Ekonomiçeskoye vzaimodeistviya Rossiyi i stran Sentralnoi Aziyi: Tendensi i perspektivı (Rusya ve Orta Asya ülkelerinin ekonomik ilişkileri: eğilimleri ve geleceği), İnstitut Gosudarstvennogo Upravleniya İ Politiki, Doklad No5, 2012
SULTANOV Bulat, Sentralnaya Aziya: 1991-2009 gg. (1991-2009 yılları arasında Orta Asya), KİSİ yayınları, Almatı 2010
ŞAKLEİNA Tatyana, Vneşnaya Politika İ Bezopasnost Sovremennoi Rossii 1991-2002: Hrestomatiya (1991-2002 Yılları Arasında Rusya'nın Dış Politikası ve Güvenliği: Sistematik Derleme), MGİMO yayınları, Moskova 2002
TALİPOV Farhod, Bolşaya strategiya Uzbekistana v usloviyah geopolitiçeskoi i ideologiçeskoi transformasi Sentralnoi Aziyi (Orta Asya'nın jeopolitik ve ideolojik değişim sürecinde Özbekistan'ın büyük politikası), Fan yayınları, Taşkent 2005
TUNCER İdil, "Rusya Federasyonu'nun Yeni Güvenlik Doktrini: Yakın Çevre ve Türkiye", Gencer Özcan, Şule Kut (der.), En Uzun On Yıl: Türkiye'nin Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Gündeminde Doksanlı Yıllar, Büke Yayınları, İstanbul 2000
VERNADSKİ Giorgi, Naçertaniye Ruskoi istoriyi (Rus tarihinin kaderi), Lan yayınları, Sankt Peterburg 2000
WYNNE Russell, Russian Policy Towards the Near Abroad: The Discourse of Hierarchy, Australian national university department of ınternational, Canberra 1995
YAPICI Utku, Küresel süreçte Türk dış politikasının yeni açılımları: Orta Asya ve Kafkasya, Otopsi yayınları, İstanbul 2004

ISSN: 1301-2045
Başlangıç: 1996
Yayıncı: Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü

Arşiv