ŞİİRLERİ İLE A NAR

Azerbaycan edebiyatında 1960'lı yıllarda başlayan "Yeni Merhale", sanatın, edebiyatın ve edebî ürünlerin önemli türlerinden olan şiirin yeni perspektifler kazandığı bir dönemi ifade eder. Özellikle bu yıllarda hikâye ve romanları ile gelişme sürecine büyük katkılar sağlayan Anar'ın pek de bilinmeyen bir diğer çalışma alanı şiir olmuştur. Sanatçının mensur eserlerinden yola çıkılarak kendisi hakkında pek çok monografik çalışma yapılmışken şiirleri ve şairliği hakkında maalesef çok az şey bilinmektedir. Şiire karşı küçük yaşlarda başlayan ilgisini ileriki yıllarda gerçekleştireceği antoloji çalışmaları ile açık edecek olan Anar'ın; Tagore, Aleksandr Aleksandroviç Blok, Vladimir Mayakovski, Sergey Yesenin, Boris Leonidoviç Pasternak gibi dünyaca ünlü pek çok şairden yaptığı çeviriler bulunmaktadır. Daha da önemlisi şairin, bazıları bestelenmiş olan şiir çalışmaları da mevcuttur. Hacim olarak az olmakla birlikte bu şiirler bize göre yeni şiir anlayışını temsil edebilme güç ve yetkinliğine sahiptir. Anar'ın şiirlerinde, tıpkı hikâyelerinde olduğu gibi hayat, ölüm, mutluluk ve zaman gibi insanın iç dünyasını şekillendiren kavramlar ayrı bir önem kazanır. Kimi zaman dostlara ve dostluğa, kimi zaman geçip giden zamana duyulan özlem ve nostalji ile karşılaşırız bu şiirlerde. Bazen de Nizami Gencevî, Şah İsmail Hatayî, Fuzûlî, Yunus Emre, Âşık Garip, Karacaoğlan, Dadaloğlu, Âşık Ali Asker, Ali Ekber Sâbir, Mehemmed Hadi, Samed Vurgun, Süleyman Rüstem, Şehriyar, Ahmet Haşim, Nâzım Hikmet, Necip Fazıl Kısakürek gibi kültür hayatımızın iz bırakmış değerlerine yapılan atıflar dikkatimizi çeker ki bu tavır, söz konusu şiirlere millî tarih bilinci kazandırırken, Anar'a edebî kişiliği dışında ayrı bir misyon yükler

Anar and His Poetry

"Yeni Merhale" meaning The New Stage marks a new period in Azerbaijan literature from 1960s on wards featuring new perspectives mainly in poetry as well as other literary genres. Anar, whose stories and novels already contribute dextensively to the progress of literature, was also involved in poetry particularly during those years. Although we have quite a number of monographs on his prose, we know little about his poetry. Anar, whose interest in poetry taken root in his youth, revealed it in his anthological work later. He has also translated works of world wide famous poets such as Tagore, Aleksandr Aleksandroviç Blok, Vladimir Mayakovski, Sergey Yesenin, Boris Leonidoviç Pasternak. Even more important, we know that some of his poems have been composed. Although few in number, these poems adequately represent the new perception of poetry. Anar's poetry like his stories, dwells on life, death, happiness and time related to our iner world. In his poems we encounter sometimes his yearning and longing for friends, friendship, the time passed; and sometimes references to influential literary names such as Nizami Gencevî, Şah İsmail Hatayî, Fuzûlî, Yunus Emre, Aşık Garip, Karacaoğlan, Dadaloğlu, Aşık Ali Asker, Ali Ekber Sâbir, Mehemmed Hadi, Samed Vurgun, Süleyman Rüstem, Şehriyar, Ahmet Haşim, Nâzım Hikmet, Necip Fazıl Kısakürek. This particular feature makes Anar's poetry even more important as his poetry includes an awareness of national history

___

  • ALİYEVA Nurlana, Anar ve Mirza Celil (Akt: Ali Erol), Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, IX/2, İzmir 2009, s.197-201.
  • ANAR, Şéir Yazmaq Bir Hevesdi, Nurlan Yay., Bakı 2007.
  • __________, Sıraselviler'de Bir Otel Odası, (Akt: İldeniz Kurtulan) Everest, İstanbul 2000.
  • __________, Şehidler Dağı, Gençlik, Bakı 1995.
  • __________, Otel Otağı, Genclik, Bakı 1995.
  • __________, "Nesrin Fezası", Azerbaycan Jurnalı, S.7, Bakı 1984.
  • ANAR-Yavuz Akpınar, Bin Yılın Yüz Şairi, T.C Kültür Bakanlığı, Ankara 2000.
  • CEFEROV Nizamî, Anar, Azerbaycanda Atatürk Merkezi, Bakı 2004.
  • EROL Ali, "Karabağ Şiirleri", Turkish Studies, Volume 4/8 Fall, p. 1212-1228 (2009). http://www.turkishstudies.net (E.T.13.01.2014)
  • GEDİKLİ Fethi -Yusuf Gedikli (Derleyen), Çağdaş Azerî Şiiri Antolojisi, Burçak Yay., İstanbul 1983.
  • LENİN İlyic Vladimir, Edebiyyat Haqqında, Azer Neşr., Bakı 1970.
  • Mir Celâl-FiridunHüseynov, XX. Asır Azerbaycan Edebiyatı ( Prof.Dr. Kemal Yavuz-Yard. Doç. Dr. Erol Ülgen), Birleşik Yayıncılık, İstanbul 2000. S.394.
  • MORAN Berna, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, Cem Yayınevi, İstanbul 1972.
  • ÖZKAN Fatma, "Anar'ın Eserlerine Dair", Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, S.16, TDK, Ankara Güz, 2003, s.215-220.
  • SADIKOV Mirtuz, "Men Özüm Şahidem", Ağ Lekeler Silinir, Azerbaycan Dövlet Neşr., Bakı 1991, s. 46-50.
  • UYGUR Erdoğan, "Toplumların Yeniden Yapılanmasında Edebiyat Adamlarının Rolü ve Sovyetler Döneminde Azerbaycan Örneği" III. Kültür ve Kimlik Araştırmaları Sempozyumu, 14-17 Hazi- ran, İstanbul 2005. (http://turkoloji.cu.edu.t E.T 15.02.2014).
  • XEYAL Sona, Anlanılmamaq Derdi, Nurlan Yay., Bakı 2003.