AHMED BîCAN'A ATFEDİLEN BİR ESER: RÛHÜ'L-ERVÂH

Tasavvufi Türk edebiyatının XV. yüzyıldaki önemli temsilcilerinden biri olan Ahmed Bîcân; Envâru'l-Âşıkîn, Acâîbü'l-Mahlûkât, Dürr-i Meknûn, Müntehâ ve Cevâhir-nâme adlı eserleriyle bilinir. Bunlardan başka çeşitli kaynaklarda varlığı ve kendisine ait olması tartışmalı ve muallak bir eser olan Rûhü'l-Ervâh adlı bir eserden de bahsedilmektedir. Bu makalede, eser hakkında günümüze dek yapılan tespitler değerlendirilecek, Rûhü'l-Ervâh'ın Ahmed Bîcân'a aidiyeti ve özgün bir eser olup olmadığı noktası ele alınacaktır. Makalenin sonunda eserin tespit edilebilen üç nüshasının tenkitli metni sunulacaktır

A Work Attributed to Ahmed Bican: Ruh'ul Ervah

Ahmed Bican, one of the major represantatives of Sufi literature in XVth century, is well known with his works Envaru'l-Asıkin, Acaibu'l-Mahlukat, Dürr-i Meknun, Münteha and Cevahir-name. Except these; the work named Rûhü'lErvâh is mentioned in various sources. Controversy about its authorship has not been solved yet. This article evaluates existing studies and assessments about this work and discusses authenticity of Rûhü'l-Ervâh and its authorship connection to Ahmed Bîcân. Critical texts of three available versions of this work are added at the end of article

PDF

___

BÎCAN Ahmed, Envâru'l-Âşıkîn yz, Süleymaniye Kütüphanesi Hasib Efendi no: 211, İstanbul (859)
___________, Müntehâ yz, Süleymaniye Kütüphanesi Kılıç Ali Paşa no: 630, İstanbul (1003)
___________, Rûhü'l-Ervâh yz, Avusturya Milli Kütüphanesi Türkçe Yazmalar no: 843/1, Viyana (b.t)
___________, Rûhü'l-Ervâh yz, Mısır Milli Kütüphanesi Mecâmi Türkî Talat no: 64/1, Kahire (1021)
___________, Rûhü'l-Ervâh yz, Atatürk Kitaplığı Nadir Eserler (kataloglama aşamasında), İstanbul (b.t)
BEYAZİT Ayşe, Ahmed Bîcan'ın "Müntehâ" isimli Füsûs Tercümesi Işığında Tasavvuf Düşüncesi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2008.
ÇELEBİOĞLU Amil, "Ahmed Bican" İslam Ansiklopedisi, C. 2, TDV Yayınları, Ankara 1989.
DEVELLİOĞLU Ferit, "Ruh", Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi, İstanbul 1999.
FLÜGEL Gustav, Die Arabischen, Persichen und Türkischen handschriften, Wien 1867, 77, nr. 843/1
GÖVSA İbrahim Alâettin, "Ahmed Bican"Türk Meşhurları Ansiklopedisi, C. 1, Yedigün Neşriyat, İstanbul 1970.
KOÇAK Aynur, Ahmed Bîcan'ın Eserleri Üzerine Bir İnceleme, Üçdal Neşriyat, İstanbul 2003.
LEVEND Âgâh Sırrı, "Ahmed Bican", Türk Ansiklopedisi, C. 1, MEB Yayınları, Ankara 1946.
REDHOUSE James W., "Ruh", Müntahabât-ı Lügât-ı Osmaniyye, TDK Yayınları, Ankara 2009.
Şemseddin Sami, "Ruh", Kâmûs-ı Türkî, Çağrı Yayınları, İstanbul 1978.
ULUDAĞ Süleyman, "Cendî", İslam Ansiklopedisi, C. 7, TDV Yayınları, İstanbul 1993.