Yanışların adlandırılma yolları

Türk halı ve düz dokumalardaki yanışlar birçok açıdan değerlendirilebildiği gibi bir dil göstergesi (sembol) olarak da incelenebilmektedir. Aslında bir görsel sanat ürünü olan yanışlar, dokuyucular tarafından binlerce yıldır Türkçenin sunduğu imkânlar çerçevesinde adlandırılmıştır. Bu adlandırma sürecinde, yanışların anlam özellikleri bakımından birbirinden farklı yollarla adlandırıldığı ve böylece yanışların anlamlama sürecine göre de incelenebileceği görülmektedir.

The ways of naming yanış in Turkish carpets and rugs

The word yanış on Turkish carpets and rugs can be assessed in many respects and as a symbol as well. The weavers have named yanış, which are the products of visual art in fact, in accordance with the Turkish language facilities for thousands of years. It is observed that in this naming process yanış have been named in different ways in terms of meaning properties and thus yanış can be examined by signification process.

___

  • Aksan, Doğan, Anlambilim, Engin Yayınevi, Ankara 1999.
  • Aksoy, Mustafa, “Kültür Sosyolojisi Açısından Halı-Kilim Sanatı ve Etnografik Eserlerdeki Damgaların Dili”, 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi (İcanas, 10-15.09.2007), Maddi Kültür Bildirileri, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları, C. 1, s. 75- 103, Ankara 2008.
  • Akşehirli, Soner, Temel Anlambilim (Semantik) Kavramları Üzerine Bir İnceleme, Ege Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir 2004.
  • Arat, Reşid Rahmeti, Kutadgu Bilig (İndeks), (Metni Yayına Hazırlayanlar: Kemal Eraslan, Osman Fikri Sertkaya, Nuri Yüce), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 1979.
  • Başkan, Özcan, Dilde Yaratıcılık, Multilingual Yayınları, İstanbul 2006.
  • Burke, Peter, Afişten Heykele Minyatürden Fotoğrafa Tarihin Görgü Tanıkları, Kitap Yayınevi, İstanbul 2003.
  • Clauson, Sir Gerard, An Etymological Dictionary Of Pre-Thirteenth-Century Turkish, Oxford Üniversitesi Yayınları, İngiltere 1972.
  • Çelik, Adem, “Doğu Bayazıt ve Çevresi El Dokuma Yaygıları”, Güneşin Doğduğu Yer Doğu Bayazıt Sempozyumu, s. 368-384, Ağrı 2004.
  • Çınar, Aliye, “Yaşayan Bir Varlık Olarak Dil”, Muhafazakar Düşünce Dergisi, Y. 2, S. 5, s. 105-122, Ankara 2005.
  • Deniz, Bekir, “Kırşehir Halıları”, Arkeoloji-Sanat Tarihi Dergisi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını, S. III, s. 25-81, İzmir 1984.
  • Deniz, Bekir, “Milas Halıları”, Bilim Birlik Başarı Dergisi, Y. 12, S. 49, s. 13-20, 1987.
  • Deniz, Bekir, Türk Dünyasında Halı ve Düz Dokuma Yaygıları, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara 2000.
  • Dulkadir, Hilmi, “Yanışlarımız”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Şubat, s. 130-150, Ankara 1985.
  • Durul, Yusuf, Türk Yörük Kilimleri (Niğde Yöresi), Ak Yayınları Türk Süsleme Sanatları Serisi, İstanbul 1977.
  • Erkman-Akerson, Fatma, Göstergebilime Giriş, Multilingual Yayınları, İstanbul 2005.
  • Ersoy, Abdülkadir, Anatolian Carpets And Weavers, Ersoy Ersoy Publicatian, Ankara 1987.
  • Filizok, Rıza, Anlam Analizine Giriş, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İzmir 2001.
  • Filizok, Rıza, “Mürsel Mecaz”, Http://Www.Ege- Edebiyat.Org/Modules.Php?Name=News&File=Article&Sid=175, (E.T. 2011d).
  • Karaağaç, Günay, Dil, Tarih ve İnsan, Akçağ Yayınları, Ankara 2002.
  • Karaağaç, Günay, Türkçenin Söz Dizimi, (2. Baskı), Kesit Yayınları, İstanbul 2009.
  • Karahan, Recai, “Kırşehir Kilimlerinin Dünü Bugünü”, Türkiye’de El Sanatları Geleneği ve Çağdaş Sanatlar İçindeki Yeri, Sempozyum Bildirileri, Kültür Bakanlığı Yayını, s. 65-79, Ankara 1997.
  • Karataş, Mustafa, Türk Dilinde Yanış (Motif) Adları-Anadolu Sahası, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Muğla 2013.
  • Kıran, Zeynel, Eziler Kıran, Ayşe, Dilbilime Giriş, Seçkin Yayınevi, Ankara 2010.
  • Kırzıoğlu, Neriman Görgünay, Eşme Kilimleri, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara 1994.
  • Mülayim, Selçuk, Değişimin Tanıkları-Ortaçağ Türk Sanatında Süsleme ve İkonografi, Kaknüs Yayınları, İstanbul 1999.
  • Önder, Mehmet, “Anadolu’da Kilimler de Konuşur”, Kültür ve Sanat Dergisi, Türkiye İş Bankası Yayınları, Y. 3, S. 11, s. 45-49, 1991.
  • Sekendiz, A. Orhan, Balıkesir Yöresi Yağcıbedir Halıları Motif Envanteri, Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi Yayınları, Balıkesir 1997.
  • Sevinç, Berna, Geleneksel Milas Halıları Desen ve Kompozisyon Kataloğu, Milas Belediyesi Kültür Yayınları, Milas 2005.
  • Şenel, Alaeddin, Kemirgenlerden Sömürgenlere İnsanlık Tarihi, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara 2009.
  • Şimşek, Mehmet Ali, “Delâlet Kavramı Çerçevesinde Lafız ve Anlam İlişkileri”, Nüsha (Şarkiyat Araştırmaları Dergisi), S. II, s. 80-111, 2001.
  • Tural, Sadık, “Halı’nın İşlevinin Özel Bir Göstergesi”, Arış, Y. 1, S. 4, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, s. 8-18, Ankara 1998.
  • Tural, Sadık, “Estetik Duyarlılık Konusunda Kavramlaştırma Denemesi”, Erdem (Aydın Sayılı Özel Sayısı), Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, C. 9, S. 27, s. 1255-1267, Ankara 1997.
  • Vardar, Berke, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, Multilingual Yayınları, İstanbul 2002.