Yıldırım Hatice SARI, Saliha ALTIPARMAK

Ebe ve hemşirelerin zihinsel engelli çocuklarla ilgili bilgileri

AMAÇ: Araştırmanın amacı birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan ebe ve hemşirelerin zihinsel engelli çocuklarla ilgili bilgilerinin belirlenmesidir. YÖNTEM: Manisa il merkezindeki sağlık ocaklarında çalışan ebe ve hemşirelere araştırma hakkında bilgi verilmiş, araştırmaya katılmayı kabul eden 70 ebe ve hemşire araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından hazırlanan iki bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. Anket formunun birinci bölümünde ebe hemşirelerin sosyodemografik özellikleriyle ilgili sorular, ikinci bölümünde; zihinsel engelin nedenleri, belirtileri, zihinsel engelli çocuk ve ailesine yönelik girişimlerle ilgili sorular yer almıştır. BULGULAR: Ebe ve hemşireler, zihinsel engelin en önemli nedeninin akraba evliliği (%92,9) olduğunu, yaşa uygun mental-motor becerileri yerine getirememe durumunda zihinsel engelden şüpheleneceklerini (%90) belirtmişlerdir. Ebe ve hemşireler zihinsel engelli çocuk ve ailesine verdikleri/verebilecekleri bakımda en çok zihinsel engelli çocukla iletişim kurmada (%64,3) güçlük çektiklerini/çekebileceklerini ifade etmişlerdir. SONUÇ: Sonuç olarak ebe ve hemşirelerin zihinsel engelin nedenleri, zihinsel engel düşündürebilecek durumlar konusunda bilgileri yeterli düzeydedir. Zihinsel engelli çocukların bakımında planlanacak hizmetler konusundaki bilgileri sınırlıdır. Birinci basamakta zihinsel engelli bireylere daha iyi hizmet verilebilmesi için eğitsel çalışmalar planlanabilir.

Anahtar Kelimeler:

Birinci basamak sağlık hizmetleri, Çocukluk çağında tanı koyulmuş zihinsel bozukluklar, Engelli çocuklar, Ebelik, Hemşireler, Bilgi, Zihinsel özürlü insanlar, Anketler

PDF

___

1. Tufan İ, Arun Ö. Türkiye özürlüler araştırması 2002, ikincil analizi, Proje No: Sobag-104K077, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, Ankara, 2006. http://www.ozida.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 25/11/2007).

2. Kavaklı A. Çocukluk Yaşlarında Büyüme ve Gelişme. Birinci Baskı. İstanbul: Hilal Matbaacılık. 1992.

3. Yalaz K. Mental retardasyonda erken tanı ve tedavisinde aile ve hekimin rolü, Zihinsel Engelli Çocukların Temel Sorunları Paneli. Eğitilebilir Çocuklar İş Okulu Çalışmaları Yayın No:1. p 17- 21.

4. USA Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention, The role of the primary health care provider in children’s developmental health. http://www.cdc.gov/ncbddd/child/screen_provider .htm (Erişim Tarihi: 15/11/2007).

5. Kerr M, Fraser W, Felce D. Primary health care for people with a learning disability: A keynote review. British Journal of Learning Disabilities. 1996; 24: 2-8.

6. WHO. Healthy ageing–adults with intellectual disabilities: Summative Report. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities. 2001; 14: 256–275.

7. Betz C, Baer MT, Poulsen M, Vahanvaty U, Bare M, Haddad Y, et al. Secondary analysis of primary and preventive services accessed and perceived service barriers by children with developmental disabilities and their families. Issues in Comprehensive Pediatric Nursing. 2004; 27: 83–106.

8. Glasson EJ, Sullivan SG, Hussain R, Bittles AH. An assessment of intellectual disability among Aboriginal Australians. Journal of Intellectual Disability Research. 2005; 49 (8): 626-634.

9. Evenhuis H, Henderson CM, Beange H, Lennox N, Chiocoine B. Healthy ageing-adults with intellectual disabilities: physical health issues. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities. 2001: 14; 175-194.

10. Piachaud J, Rohde J, Pasupathy A. Health screening for people with Down’s Syndrome. Journal of Intellectual Disability Research. 1998; 42 (5): 341-345.

11. Phillips A, Morrison J, Davis RW. General practitioners’ educational needs in intellectual disability health. Journal of Intellectual Disability Research. 2004; 48 (2): 142-149.

12. TC Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Özürlü çocuklara yönelik rehabilitasyon ve özel eğitim hizmetleri çalışması raporu. http://www.ozida.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 25/11/2007).

13. Merriman S, Haw C, Kirk J, Stubbs J. Risk factors for coronary heart disease among inpatients who have mild intellectual disability and mental illness. Journal of Intellectual Disability Research. 2005; 49 (5): 309-316.

14. Marshall D, McConkey R, Moore G. Obesity in people with intellectual disability: The impact of nurse-led health screenings and health promotion activities. Journal of Advanced Nursing. 2003; 41 (2): 147-153.

15. Stewart L. Development of the nutrition and swallowing checklist, a screening tool for nutrition risk and swallowing risk in people with intellectual disability. Journal of Intellectual & Developmental Disability. 2003; 28 (2): 171–187.

16. Gravestock S. Eating disorders. Journal of Intellectual Disability Research. 2000; 44 (6): 625-637