Türkiye'de 6360 ve 6447 Sayılı Kanunlarla Kurulan Büyük Şehirlerin Göreli Kalkınma Düzeyleri

2012 ve 2103 yıllarında, sadece nüfus kriteri dikkate alınarak 14 şehir büyükşehre dönüştürülmüştür. Bu makalede, Türkiyedeki mevcut 30 büyükşehrin kaç farklı gelişme düzeyi sergilediği ve sadece nüfus kriteri ele alınarak büyükşehre dönüşen son 14 ilin daha öncekilerle karşılaştırmalı kalkınma düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. 25 kalkınma göstergesi kullanarak yaptığımız kümeleme analizi, Türkiyedeki 30 büyükşehrin beş ayrı kalkınma seviyesi sergilediklerini göstermiştir. Büyükşehir statüsü kazanan son 14 şehir; birinci, üçüncü ve dördüncü kümede yer alan büyükşehirler ile benzer gelişme düzeyi paylaşmıştır.2012 ve 2013de büyükşehir statüsü kazanan iller, göreli olarak daha fazla gelişmiş olan ikinci ve beşinci kümede yer alan illerle aynı gelişme düzeyi sergileyememişlerdir.

The Relative Development Level of Big Cities Founded with Laws No. 6360 and 6447 in Turkey

14 cities were transformed into big cities in 2013 and 2014 only by considering their population. In this article, the number of the development level of the 30 big cities and the relative development level of 14 big cities, which transformed according to their population, in comparison with the earlier big cities were determined. Cluster analysis done by using 25 development indicators indicated that 30 big cities divided into five clusters(development levels). The latest 14 cities which were transformed into big cities shared the same development level with the big cities in the first, third and fourth clusters. Cities gained big city status in 2012 and 2013 have not been in the same development level with the developed big cities in the second and fifth clusters.

PDF

___

Adelman, I., and Cynthia T. M. (1967). Society, Politics and Development. A Quantitative Approach. Baltimore: The Johns Hopkins Press.
Ahluwalia, M. (1976). Inequality, Powerty and Development. Journal of Development Economics. 3, 307-342.
Atik, H. (1998). A Multivariate Analysis to the Measurement of Development forTurkey: A Comparison with Europe and Asia, Globalisation at Crossroads: The Next Millenium Conference Conference Proceedings, May 28-31,İstanbul, 52-65.
Çakmak, Z.,Uzgören N. ve Keçek G. (2005). Kümeleme Analizi Teknikleri ile İllerin Kültürel Yapılarına Göre Sınıflandırılması ve Değişimlerin İncelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2, 15-36.
Devlet Planlama Teşkilatı (1996). İllerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması. Ankara: DPT.
Dura, C. ve Atik, H. (2002). Bilgi Toplumu, Bilgi Ekonomisi ve Türkiye. İstanbul: Literatür Yayınevi.
Ersungur, M. Ş., Kızıltan A. ve Polat, Ö. (2007). Türkiyede Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması: Temel Bileşenler Analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2, 55-66.
Felipe, J., and Resende, M. (1994). A Multivariate Approach to the Measurement of Development: Asia and Latin America. CREDIT Research Paper No.94/4.
Hicks, N. and Streeten P. (1979). Indicators of Development: The Search for A Basic Needs Yardstic. World Development. 7, 567-580.
İzci, F. veTuran, M. (2013). Türkiyede Büyükşehir Belediyesi Sistemi ve 6360 Sayılı Yasa ile Büyükşehir Belediyesi Sisteminde Meydana Gelen Değişimler: Van Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 1, 117- 152.
Jacquemin, A. and André, S. (1995). Is A European Hard Core Credible? A Statistical Analysis. CEPR Discussion Paper. No.1242.
Kalkınma Bakanlığı (2013). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması:2011. Ankara: Kalkınma Bakanlığı Yayını.
Nakip, M. (2006). Pazarlama Araştırmaları: Teknikler ve SPSS Destekli Uygulamalar. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Özdamar, K. (1999). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi-2 (Çok Değişkenli Analiz) SPSS-MINITAB. 2. Baskı, Eskişehir.Resmi Gazete. 6 Aralık 2012, Sayı: 28489.
Saraçoğlu, B. (1992). Ülkelerin EkonomikKalkınmışlık Düzeyleri Açısından İncelen mesi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 10, 16-54.
Tezel, Y. S.(1989). İktisadi Büyüme. Ankara.
TÜİK (2013). Türkiye İstatistik Yıllığı 2012. Yayın No:3933. Ankara: TÜİK.
TÜİK (2013). Seçilmiş Göstergelerle Kayseri 2012. Yayın No:4069. Ankara: TÜİK.
Uzgören, N., Keçek G.ve Uzgören, E. (2013). Türkiyede İllerin Beşeri Sermayenin Unsuru Olan Temel Eğitim Göstergeleri Bakımından Sınıflandırılması-Temel Bileşenler ve Kümeleme Analizi Uygulaması. TİSK Akademi Dergisi. 16, 118-133.