Türkiye ve OECD ülkelerinin insani gelişme bakımından karşılaştırılması (1980-2010)

İktisadi işbirliği ve Kalkınma Teşkilatı'nm kurucu üyeleri arasında yer alan Türkiye, dünya ekonomileri ile işbirliği yapma konusunda ilerleme kaydetmeyi ve gelişmiş ülkelerin seviyesine ulaşabilmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye ve diğer OECD ülkelerini insani gelişme indeksi bakımından karşılaştırmak ve Türkiye'nin 1980 ile 2010 yılları arasındaki insani gelişme trendini incelemektir. Bu bağlamda, insani gelişme indeksini oluşturan üç adet alt indeks çalışmanın değişkenleri olarak belirlenemiş ve 34 OECD ülkesinin yer aldığı veri setlerine çok boyutlu ölçekleme analiz yöntemi uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda, 1980'den bu yana Türkiye'nin insani gelişme bakımından yeterli bir ilerleme kaydedemediği görülmüştür. JEL Sınıflaması: C1,C3

A comparative study between Turkey and OECD countries in terms of human development (1980-2010)

As being one of the founder members of the Organization for Economic Co-operation and Development, Turkey, aims at progressing on co-operation with world economies and reaching the level of developed countries. The aim of this study is to compare Turkey and OECD countries using human development index and to examine Turkey's human development trend from 1980 to 2010. In this study, the three subindices of human development index are used as variables and multidimensional scaling method is applied to data sets containing information of 34 OECD member countries. In the result of the analysis, it is obtained that Turkey, unfortunately, has made hardly any remarkable progress since 1980.

___

  • Bartholomew, D J., Steele, F., Moustaki, I. and Galbraith, J.I. (2002). The Analysis and Interpretation of Multivariate Data for Social Scientists. USA: Chapman&Hall/CRC Demir, S. (2006). Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı İnsani Gelişme Endeksi ve Türkiye Açısından Değerlendirme. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü. http: //ekutup. dpt. gov. tr /ekonomi/go ster-ge/demirs/insanige.pdf (20.01.2011)
  • Ersöz, F. (2008). Türkiye ile OECD Ülkelerinin Sağlık Düzeylerinin ve Sağlık Harcamalarının Analizi. İstatistikçiler Dergisi. 2 ,95-104
  • Ersöz, F. (2009). OECD'ye Üye Ülkelerin Seçilmiş Sağlık Göstergelerinin Kümeleme ve Ayırma Analizi ile Karşılaştırılması. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences. 29(6), 1650-1659
  • Gujarati, D.N. (2003). Basic Econometrics. Fourth Edition. New York: Mc-Graw Hill.
  • Gürses, D. (2009). insani Gelişme ve Türkiye. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 12(21) , 339-350
  • Jahan, S. (2000). Measuring Human Development: Evolution of the Human Development Index, http://hdr.undp.org/en/nhdr/ training/materials/ (20.01.2011) Johnson, R.A. and Wichern, D.W. (2002). Applied Multivariate Statictical Analysis. Fifth Edition. New Jersey: Prentice Hall
  • Kruskal, J.B. (1964). Multidimensional Scaling by Optimizing Goodness of Fit to a Nonmetric Hypothesis. Psychometrika. 29(1), 1-27
  • Nathan, H.S.K. and Mishra, S. (2010). Progress in Human Development-Are We on the Right Path?, Indira Gandhi Institute of Development Research Paper. Vol. 2010-010, 1-26 http://www.igidr.ac.in/pdf/ publication/WP-2010-010.pdf (20.01.2011)
  • OECD (2010). OECD Economic Outlook No.88. Vol. 2010/2. OECD Publishing.
  • Press, J. (1972). Applied Multivariate Analysis. USA: Holt, Rinehart and Winston Inc.
  • Ranis, G. , Stewart, F. and Samman, E. (2006). Human Development: Beyond the Human Development Index. Journal of Human Development. 7(3), 323-358
  • Rehimli, S. , Ocakoğlu, G. , Sığırlı, D. ve Büyükuysal, M.Ç. (2008). Türkiye ve OECD'ye Üye Ülkelerin Kadın Sağlığı Göstergeleri Bakımından Değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 15(4), 261-266
  • Srinivasan, T.N.(1994). Human Development: Means and Ends. The American Economic Review. 84(2), 232-237
  • Streeten, P. (1994). Human Development: A New Paradigm or Reinvention of the Wheel?. The American Economic Review. 84(2), 238-243
  • Tatlıdil, H. (2002). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz. Ankara: Ziraat Matbacılık
  • UNDP (1990). Human Development Report. New York: Oxford University Press
  • UNDP (2006). Human Development Report. New York: Oxford University Press
  • UNDP (2009). Human Development Report. New York: Oxford University Press
  • UNDP (2010). Human Development Report, New York.
  • Wolff, H., Chong, H. and Auffhammer, M. (2010). Classification, Detection and Consequences of Data Error: Evidence From the Human Development Index. Nber Working Paper Series, Paper No. 16572 , 1-52 http://www.nber.org/papers/wl6572 (20.01.2011)
  • Yeloğlu, H.O. (2009). Bilgi Ekonomisi Değişkenlerine Yönelik ilk İzlenimler: Türkiye-OECD Ülkeleri Karşılaştırmaları (1995-1999). Bilgi Dünyası. 10(2), 245-260