Türkiye İmalat Sanayiinde Büyüme, İstihdam ve Verimlilik Sorunları

Türkiye’de özellikle son 5 yıldır önemli sayılacak büyüme oranları yakalandığı halde işsizliğin gittikçe artması karşısında, kamuoyunda istihdam yaratmayan bir büyüme olgusu tartışılmaya başlanmıştır. Bu makalenin amacı büyümenin gerçekten böyle bir özellik taşıyıp taşımadığını gerek analitik tablolar gerekse ekonometrik analizler yardımıyla incelemek ve elde edilen bulgulara göre çözüm önerilerinde bulunmaktır. Bunun için makalede Türkiye İmalat sanayiinin 1987-2007 dönemindeki üretim, istihdam, verimlilik ve reel ücret gelişmeleri ile bu değişkenler arası ilişkiler incelenmiştir. Nitekim bir ekonominin temel göstergeleri üretim, istihdam, ücretler ve büyüme gibi reel olgulardır. Verimlilik ise tüm bu değişkenlerin hem sonucu hem de onları doğrudan etkileyen en önemli değişkendir. Emek verimliliğindeki artış adil bir bölüşümle birlikte olursa kalkınma sağlamaktadır. Gelişmenin temel göstergesi kaynakların tam ve etkin kullanılması sonucunda sağlanan refah artışı ve bunun yaygınlaşma derecesidir. Bu incelemede Türkiye’de yaşanan büyümenin bu özelliği bulgulanmakta, bunun kaynakları ve sonuçları üzerinde durulmaktadır. Çalışma hem teorik hem de ekonometrik bir boyut taşımaktadır. Eştümleşme analizi uygulanarak ortaya konulan bulgulardan biri, verimlilik ile istihdam arasında zıt, verimlilik ile ücretler arasında ise aynı yönlü ilişkilerin olmasıdır. Diğer önemli bir bulgu ise, özellikle 1997 sonrasında üretim ve verimlilik artarken istihdam ve ücretlerin azalmasıdır.

Growth, Employment and Productivity Problems in Turkish Manufacturing Industry

A progressive increase in the unemployment even though Turkey grasped considerably high rates of growth especially in the last five years, initiated a debate among the public over a growth phenomenon which does not create employment. The purpose of this article is to analyze whether growth genuinely bears a characteristic as such by the help of the both analytical tables and econometric analyzes and to propose solutions according to the findings. Therefore, the developments in production, employment, productivity and real wages figures of 1987- 2007 period in the manufacturing industry and the relations between these (indicators)variables has been examined in this article. As a matter of fact, the main indicators of an economy are the real phenomena such as production, employment, wages and growth. Apart from these indicators, productivity is the both result of all these variables and at the same time the most important variable affecting these variables. Economic progress will be made if increase in labor productivity accompanies by a fair distribution. Main indicator of an economic progress is the increase in prosperity (wealth) and the degree of its distribution as a result of the usage of the resources to the full extends efficiently. In this study such characteristics of the actualized economic growth in Turkey has been analyzed and the roots and the results of such characteristics has been examined. The study carries both theoretical and econometric dimensions. One of the findings attained by employing cointegration analysis is that there is a negative relationship (correlation) between the productivity and employment and positive relationship (correlation) between productivity and the wages. Another important finding is that especially after 1997 while production and productivity were increasing, employment and the wages were decreased.

PDF

___

Aaronson, D., E. R. Rissman ve P. G. Sullivan (Q2/2004), “Assesing the Jobless Recovery” Federal Reserve Bank of Chicago Economic Perspectives, Vol:28: pp:2-20.
Arıcanlı, T. ve D. Rodrik, eds. (1990), The Political Economy of Turkey: Debt, Adjustment an Sustainability, London, Mc Millan Press.
Ay, A. ve Z. Karaçor (2006), “2001 Sonrası Dönemde Türkiye Ekonomisinde Krizden Büyümeye Geçiş Üzerine Bir Tartışma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 16 : 67-68
Bozdağlıoğlu, E.Y.U. (07.01.2008), “1990’dan Günümüze İşgücü Piyasası ve İstihdamı n Yapısal Analizi”, www.akademikbakis. org/sayi11/makale/bozdaglioglu.doc. , erişim: 12.01.2008.
Dickey, D.A. ve W. Fuller (1981), “Likehood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root” Econometrica (49): 1057-1072.
Döpke, J. (2001), “The Employment Intensity of Growth in Europe”, Kiel Institute of World Economics”, Kiel Working Paper, No: 1021.
Ercan, H. (2006), İstihdamsız Büyüme: Verimlilik Artışı mı, Yeni İş Yasası mı? Bir Ön Değerlendirme, Türkiye Ekonomi Kurumu: 173-186., Ankara.
European Comission (2002), Comminication From the Comisssion to The Council, Taking Stock of Five Years of the European Employment Strategy, Brussels.
Findley, D.F., B.C. Monsell, W.R. Bell, M.C. Otto, B. Chen. (April 1998), “New Capabilities and Methods of the X-12-ARIMA Seasonal Adjustment Program”, Journal of Business and Economic Statistics, Vol.15, No. 2: 127-152.
Fuller, W. (1976), Introduction to Statistical Time Series, New York: Wiley.
Günçavdı, Ö. ve S. Küçükçiftçi. (2006), “Türkiye Ekonomisinde Büyümenin Kaynakları ve İstihdam Etkileri (1993-1998)”, Ekonomik Büyümenin Dinamikleri ve İstihdam, Türkiye Ekonomi Kurumu, Ankara : 196-200.
Kara, M., Duruel, M. (2003), “Türkiye’de Ekonomik Büyümenin İstihdam Yaratamama Sorunu”, www.iibf.kou.edu.tr/ceko/ ssk/kitap50/19pdf (erişim: 07.01.2008): 367-394.
Kaynak, M. (2007), “İşsizlik ve Emek Kalitesi” TİSK Akademi 2007 Özel Sayı 1, Ankara, s: 67
Logeay. C., ve J. Volz. (2001), “EMU: Economic Growth Leads to Job Creation”, Economic Bulletin, Vol.38, No:2, DİW Berlin, s:50.
MacKinnon J.G., (1991), Critical Values For Cointegration Tests. In R.F. Engle and C.W.J. Granger (eds), Long-Run Economic Relationships. Oxford: Oxford University Press: 267-276.
Marx, K. (1990) Kapital 3. Cilt, Çeviren: Alaattin Bilgi, Onur Yayınları.
Metin, K., ve fi. Üçdoğruk (1998), “Türk İmalat Sanayiinde Uzun Dönem Ücret-Fiyat-İ stihdam İlişkilerinin Ekonometrik Olarak İncelenmesi”, Çukurova Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:8, Sayı:1.
Nehru V. ve Dhareshwar, A. (1993), “A New Database on Physical Capital Stock: Sources, Methodology and Results”, Revista Analisis de Economico, 8 (1): 37-59.
Newey, W. ve West, K. (1987a), “A Simple Positive Semi-Definite Heteroscedasticity and Autocorrelation Consistent Covariance Matrix”, Econometrica, (55): 703-708.
Newey, W. ve West, K. (1987b), “Hypothesis Testing with Efficent Method of Moments Estimation”, International Economic Review (28): 777-778.
Perron, P. (1989), “The Great Crash, The Oil Price Shock and The Unit Root Hypotesis”, Econometrica, Vol. 57, No. 6.
Pulak, İ. (2008), İmalat Sanayiinde Ücret, Verimlilik, İstihdam ve Üretim İlişkisi, Uzmanlı k Tezi, MPM, Ankara.
Saint-Paul, G. (2004), “Why Are European Countries Diverging in Their Unemployment Experiences”, Journal of Economic Perspectives, 18 (4).
Saraçoğlu ve Suiçmez (2006), Türkiye İmalat Sanayinde Verimlilik, Teknolojik Gelişme, Yapısal Özellikler ve 2001 Krizi Sonrası Reel Değişimler, MPP Yayını.
Taymaz, ve H. Suiçmez (2005), Türkiye’de Verimlilik ve Kriz, MPM Yayını, Ankara.
Terzi, H. ve S. Oltulular (2004), “Türkiye’de Sanayileşme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensel İlişki” Doğuş Üniversitesi Dergisi.
TÜİK Verileri. www.tuik.gov.tr erişim tarihi; 28,3,2008
Türkiye Kalkınma Bankası (TKB) (2007), Türkiye’de İmalat Sanayinin Yapısal Analizi ve Sektörel Performans Değerlendirmesi, Ankara.
TÜSİAD (Haziran 2005), “Türkiye’de Büyüme Perspektişeri”, Makroekonomik Çerçeve: Dinamikler/Strateji. Ankara.
TÜSİAD-DPT (2005), Türkiye Ekonomisinde Sermaye Birikimi, Verimlilik ve Büyüme, (1972-2003), Ankara.
Wakeford, J. (2004), “The Productivity-Wage Relationship in South Africa: an Emprical Investigation”, Development Southern Africa, Vo:21, No:1.
Yamak, R. ve Y. Küçükkale (2000), “Türk İmalat Sanayiinde Uzun Dönem Denge İlişkisi: 1950-1993”, İşletme ve Finans, ss: 26 35 , Ankara.
Yılmaz Göktaş, Özlem (2005), “Türkiye Ekonomisinde Büyüme ile İşsizlik Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi”, Ekonometri ve İstatistik, Sayı:2, s.s. 11-29.