SSK hastanelerinin Sağlık Bakanlığı'na devrinin hastane verimlilikleri üzerindeki etkileri

Türkiye’de sağlık sektörünün ana elemanı Sağlık Bakanlığı’dır. Sağlık Bakanlığı dışında üniversitelerin, Milli Savunma Bakanlığı’nın, özel kesimin ve Sosyal Sigortalar Kurumunun (SSK) yönetiminde hastaneler bulunmaktadır. Bu çok başlı yapının sağlık sektörü üzerindeki kontrol ve yönetimi kolaylaştırıp kolaylaştı rmadığı ise tartışmalıdır. Bu çeşitliği gidermenin ilk adımı olarak 19.02.2005 tarihinde SSK’ya bağlı 148’i hastane olmak üzere yaklaşık 373 sağlık tesisi Sağlık Bakanlığı’na devredilmiştir. Bu uygulamayla sağlık sistemindeki çok başlı lığın bir ölçüde azaltılması hedeşenmiştir. Çalışmada Sağlık Bakanlığı’na devredilen 148 hastaneden (yataklı tedavi kurumu) sağlıklı verisine ulaşılabilen 64 adedi incelenerek devirden kaynaklanan bir etkinlik değişiminin bulunup bulunmadığı Malmquist endeksi kullanılarak ve 2003-2008 yıllarına ait veriler incelenerek araştırılmıştır. Birleşmeyi takip eden ilk yılda, hastanelerin toplam Şaktör verimliliklerinde bir önceki yıla göre ortalama %10,2’lik, 2006-2007 döneminde %11,2’lik bir iyileşme olduğu, 2007-2008 döneminde ise herhangi bir değişimin olmadığı ve ilk iki dönemdeki verimlilik artışlarında teknik etkinliğin belirleyici rol oynadığı tespit edilmiştir.

The effects of transformation of SII Hospitals to Ministry of health on the hospital efficiency

Although there are different actors in Turkish health sector like Ministry of Defence, universities, private sector and Social Insurance Institutes (SII), the main actor is the Ministry of Health of Turkey. It’s questionable whether this multi-headed structure of the control and management of the health sector is efficient or not. One of the first steps about eliminating this multi-headed structure is taken on February 19th, 2005 by transferring the control of 373 medical facilities, 148 of them are hospitals, from SII to the control of the Ministry of Health as a means of transformation in health care. In this study 64 of these hospitals are analyzed to enlighten the efficiency change of the transformation by using Malmquist productivity index and the 2003-2008 period data. The results show that, there is a progress of %10,2 and %11,2 in total factor productivity over the 2005-2006 and 2006-2007 periods respectively, but in 2007-2008 periods there isn’t any change in efficiency seen. The changes in efficiency in first two periods are mainly consisting of change in technical efficiency.

PDF

___

Akal, Z. (2005). İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi, Çok Yönlü Performans Göstergeleri. 6. Baskı. Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları No: 473
Aktan, H.E. ve Tosun, Ö. (2008). Using DEA and Malmquist Index to Compare Hospital Productivity Changes in Antalya. Selected Proceedings of the first International Congress on Social Sciences. İzmir, Turkey, 169-182
Bouyssou, D. (1999). Using DEA as a Tool for MCDM: Some Remarks. The Journal of Operational Research Society. 50, 974 –978
Burgress, J.F. ve Wilson, P.W. (1995). Decomposing Hospital Productivity Changes, 1985-1988: A Nonparametric Malmquist Approach. Journal of Productivity Analysis. 6, 343-363
Butler, T.W. ve Li, L. (2005). The Utility of Return to Scale in DEA Programming: An Analysis of Michigan Rural Hospitals. European Journal of Operational Research. 161, 469-477
Caves, D., Christensen, L.R. ve Diewart, W.E. (1982). The Economic Theory of Index Numbers and the Measurement of Input, Output, and Productivity. Econometrica. 50, 1393–1414
Chen, S.N. (2006). Productivity Changes in Taiwanese Hospitals and the National Health Insurance. The Service Industries Journal. 26(4), 459-477
Dyson, R.G., Thanassoulis, E. ve Boussofiane, A. (1990). Data Envelopment Analysis / Hendry, L.C. ve Eglese R. (der.) Operational Research Tutorial Papers içinde, The Operational Research Society, UK
Ersoy, K., Kavuncubaşı, Ş., Özcan, Y.A. ve Haris, J.M. (1997). Technical Efficiencies of Turkish Hospitals: DEA. Approach, Journal of Medical Systems. 21, 67-74
Estache, A., Fe, B.T. ve Trujillo, L. (2004). Sources of Efficiency Gains in Port Reform: A DEA Decomposition of a Malmquist
TFP Index for Mexico. Utilities Policy. 12, 221–230
Fare, R., GrosskopF, S., Lindgren, B. ve Roos P. (1989). Productivity Developments in Swedish Hospitals: A Malmquist Output Index Approach. Discussion Paper no. 89 3. Southern Illinois University, Illinois, USA
Fare, R., Grosskopf, S., Norris, M. ve Zhang, Z. (1994). Productivity Growth, Technical Progress, and Efficiency Change in Industrialized Countries. The American Economic Review. 84(1), 66-83
Ferrari, A. (2006). Market Oriented Reforms of Health Services: a Non-parametric Analysis. The Service Industries Journal. 26(1), 1-13
Haris, J.M., Özgen, H. ve Özcan, Y.A. (2000). Do Mergers Enhance the Performance of Hospital Efficiency? Journal of Operational Research Society. 51, 801-811
Hollingsworth, B., Dawson, P.J. ve Maniadakis, N. (1999). Efficiency Measurement of Health Care: A Review of Non-parametric Methods and Applications. Health Care Management Science. 2(3), 161-172
Hollingsworth, B. (2008). The Measurement of Efficiency and Productivity of Health Care Delivery. Healthcare Economics. 17, 1107-1128
Kaya, Y.T. ve Doğan, E. (2005). Dezenşasyon Sürecinde Türk Bankacılık Sektöründe Etkinliğin Gelişimi. BDDK ARD Çalı şma Raporları. 2005/10, 1-16
Kılıçkaplan, S. ve Karpat, G. (2004). Türkiye Hayat Sigortası Sektöründe Etkinliğin İncelenmesi. D.E.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi. 19(1), 1-14
Kirigia, J.M., Emrouznejad, A. ve Sambo, L.G. (2002). Measurement of Technical Efficiency of Public Hospitals in Kenya: Using Data Envelopment Analysis. Journal of Medical Systems. 26(1), 39-45
Korhonen, P.J. (1997). Searching the Efficient frontier in data Envelopment Analysis. IIASA Working Paper IR-97-79. IIASA, Laxenburg, Austria
Liu, F.F. ve Wang, P.H. (2008). DEA Malmquist Productivity Measure: Taiwanese Semiconductor Companies. International Journal of Production Economics. 112, 367-379
Malmquist, S. (1953). Index Numbers and Indifference Surfaces. Trabajos de Estatistica. 4, 209–242
Maniadakis, N. ve Thanassoulis, E. (2000). Assessing Productivity Changes in UK Hospitals Reşecting Technology and Input Prices. Applied Economics. 32, 1575-1589
O’neill, L., Rauner, M., Heidenberger, K. ve Kraus, M. (2008). A Cross-National Comparison and Taxonomy of DEA-based Hospital Efficiency Studies. Socio-Economic Planning Sciences. 42(3), 158-189
Sowlati, T. ve Paradi, J.C. (2004). Establishing the Practical Frontier in Data Envelopment Analysis. Omega. 32, 261-272
Sahin, I. ve Ozcan, Y.A. (2000). Public Sector Hospital Efficiency for Provincial Markets in Turkey. Journal of Medical Systems. 24, 307-320
Şahin, İ. (2009). Sağlık Bakanlığı’na Devredilen SSK Hastanelerinin Teknik Etkinli ği ve Toplam Faktör Verimliliği Analizi. İktisat İşletme ve Finans. 24(283), 9-40
Stavarek, D. (2004). Banking Efficiency in Visegrad Countries Before Joining the European Union. European Review of Economics and finance. 3(3)
Temür, Y. ve Bakırcı, F. (2008). Türkiye’de Sağlık Kurumlarının Performans Analizi: Bir VZA Uygulaması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10(3), 261-281
Yeşilyurt, M.E. ve Yeşilyurt, Ş. (2007). Efficiency Analysis of General Hospitals in Turkey and Welfare Losses Due to Congestion and Slacks. Ege University Working Papers in Economics. No: 07 / 05, İzmir, Turkey
Yolalan, O.R. (1993). İşletmeler Arası Göreli Etkinlik Ölçümü. Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları