Memurlarda sendikal haklar sorunu

Örgütlenme hakkı; insanoğlunun ortak ihtiyaçlarının giderilmesi ve ortak sorunlarının çözümü ihtiyacından doğ- muş bir haktır. Sendikal haklar denildiğinde “ sendika kurma”, “toplu pazarlık” ve “grev” hakları anlaşılır. Biri olmazsa diğerinin etkinliği azalır ve anlamı kalmaz. Sendika hakkı, toplu pazarlığın ve grevin temelini teşkil etmektedir. Kamu görevlilerinin sendikal haklarının en önemlisi sendika kurma ve sendikaya üye olma özgürlüğünü içeren sendika hakkıdır. Günümüzde çalışanların sendikalar yoluyla örgütlenememeleri ekonomik haklarını elde edememelerine neden olmaktadır. Ülkemizde kamu görevlilerine sendikal hakların verilmesi konusu son yıllarda sürekli tartışma konusu olmuştur. Günümüzde gelinen son noktada ise ülkemiz kamu görevlilerinin sendikal hakları, 1982 Anayasası’na 1995 yılında yapılan değişiklikle giren 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu ile yasal düzenlemeye kavuşmuştur. Ancak, Kanunun içeriği ile ilgili tartışmalar sürmektedir. Kanunun kamu görevlilerine toplu sözleşme ve grev hakkını tanımaması, gelişmiş ülke uygulamalarına aykırı olduğu görüşünü doğurmuştur. Ülkemizin bu alandaki hedefi ise, gelişmiş ülkelerin uygulamaları doğrultusunda kamu görevlilerinin sendikal haklarını düzenleyen bütün uluslararası belgelerin onaylanmasıdır. Sendikal hak ve özgürlükler açısından uluslararası yükümlülüklere uymama, Türkiye açısından genel bir sorundur.

The problem of union rights of public officers

Organized union rights were founded both to overcome the common needs and to solve the problems of mankind. Union rights include “establishing a union”, “collective bargaining” and “striking”. In the absence of one of them, the remaining will be meaningless and lose its effectiveness. Union rights constitute the basis of collective bargaining and strike. The most important union right of public officers is the right to establish and join to a union. Nowadays, the fact that the employee cannot be organized via unions prevents them to achieve their economical rights. Recently, granting union rights to public officers has been a constant topic of discussion in our country. Current situation occurred in such a way that; union rights of our country’s public officers were regulated by the 4688 amendment of Public Officers’ Unions Law which was adapted into 1982 Constitution in 1995. However, discussions regarding the contents of this law are still proceeding. The lack of collective bargaining and going to a strike by laws has generated the idea that is contrary to the ones in developed countries. The goal of our country in this field is to approve regulation of union rights of public officers towards the applications of developed countries. Inability to comply international obligations regarding union rights and freedom has been a common problem for Turkey.

PDF

___

Aktay, N. (1993). Kamu Kesimi Çalışanları nın Örgütlenmesine İlişkin ILO Sözleşmesi. Kamu Çalışanları Dergisi. Türkiye’de Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Yayınları. S.27
Aktay, N. (1993). Sendika Hakkı. Ankara: Kamu-İş Yayını
Aksoy, M. (1971).1961 Anayasası’na Göre Memurların Grev Hakkı. SBF Dergisi
Altunya, N. (1998). Türkiye’de Öğretmen Örgütlenmesi. Ankara: Ürün Yayınları
Arıcı, K. (1992). Kamu Çalışanlarının Örgütlenme Hakkının Hukuki Gelişimi. Kamu Çalışanları Dergisi
Başaran, İ. E. (1982). Örgütsel Davranış. Ankara
Bedir, E. (1992). Çalışanların Sosyo- Ekonomik Durumu ve Sendikaların Etkileri. Kamu Çalışanları Dergisi
Çarsancaklı, A. (1997). Memur Sendikacılığı. Ankara
Çelik, N. (2000). İş Hukuku Dersleri. Genişletilmiş 15. Basım. İstanbul: Beta Yayını
Duran, L. (1986). Anayasa Mahkemesi’ne Göre Türkiye’nin Hukuk Düzeni II
Ergin, B. (2007). Osmanlı İmparatorluğu’nda Türkiye Cumhuriyeti’ne Emeğin Serüveni. TİSK Akademi Dergisi. Cilt:2 Sayı:4
Eyrenci, Ö. (1992). Toplu İş Sözleşmesi ve Grev Hakları ve Kamu Görevlileri, İnsan Hakları ve Kamu Görevlileri. Der: Mesut Gülmez. Ankara: TODAİE
Gernigon, B., Odero, A., Guido, H. (2000). ILO Principles Concerning Collective Bargaining. International Labour Review. Vol.139, No.1 Gülmez, M. (1988). Sendikal Hakların Uluslararası Kuralları ve Türkiye. Ankara: TODAİE
Gülmez, M. (1990). Memurlar ve Sendikal Haklar (Dünyada ve Türkiye’de). Ankara: İmge Yayınları
Gülmez, M. (1992). Sendika Hakkı ve Kamu Görevlileri. Ankara: TODAİE
Gülmez, M. (1993). Belgelerle Yönetim, Yargı ve Memur Sendikaları ( 1990-1993) Ankara: TODAİE
Gülmez, M. (1996). Dünyada ve Türkiye’ de Sendikal Haklar. Ankara: TODAİE
Gülmez, M. (2001 a). Belediye Memurlarının Toplu Görüşme Hakkı, Çağdaş Yerel Yönetimler
Gülmez, M. (2001 b). Ayrılıklarla Dolu Kamu Görevlileri Yasası
Gülmez, M. (2002). Kamu Görevlileri Sendika ve Toplu Görüşme Hukuku 788’den 4688’e. Ankara: TODAİE
Işıklı, A. (1990). Sendikacılık ve Siyaset. Ankara: İmge Yayınevi
Kapani, M. (1976). Kamu Hürriyetleri. Ankara
Kocaoğlu, M. (1999). Türkiye’ de ve Dünyada Memur Sendikacılığının Gelişimine Panoramik Bir Bakış. TÜHİS Dergisi
Koç, Y. (2001). Geçmişten Günümüze Kamu Çalışanlarının Sendikalaşması. Ankara: Türk- İş Yayınları
Kutal, M. (2002). Uluslararası Çalışma Normları Karşısında Kamu Görevlilerinin Sendikal Örgütlenme Haklarına İlişkin Bazı Gözlemler.
Kamu –İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi. VI, 4
Makal, A. (1997). Osmanlı İmparatorlu- ğu’nda Çalışma İlişkileri 1850-1920 Türkiye Çalışma İlkeleri Tarihi. Ankara
Ökçün, G. (1982). Tatil-i Eşgal Kanunu 1909. Ankara
Özçelik-İş (2002). Sözleşmelerde ve Temel Haklar fiartında Sendikal ve Sosyal Haklar. Özçelik-İş Dergisi. 2, 9
Özer, A. (2000). Kamu Çalışanlarının Örgütlenme Sorunu ve Memur Sendikacılığı. Kamu İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi. V,2
PSI (2006). (Kamu Hizmetleri Enternasyoneli) Türkiye Üye Sendikaları; Sendika Hak ve Özgürlükler Raporu. Ankara
Serim, B. (1995). Kamu Görevlilerinin Örgütlenmesinde Hukuksal Boyut. Ankara: Öteki Yayınları
Talas, C. (1990). Sendika Hakkı, Demokrasi, Devlet ve Memurlar. İdarecinin Sesi Dergisi. IV, 2
Talas, C. (1997). Toplumsal Ekonomi, Çalışma Ekonomisi. Ankara: İmge Kitabevi
Tanör, B., Yüzbaşıoğlu, N. (2004). 1982 Anayasası’ na Göre Türk Anayasa Hukuku B.6
Taşçı, E. (1996). Memurlar, Sendikal Haklar ve Türkiye Kamu- Sen. Ankara: Nüans Yayıncı lık
Teziç, E. (2004). Anayasa Hukuku. İstanbul: Beta Yayınları
Turan, K. (1999). Dünyada ve Türkiye’de Kamu Görevlileri Sendikalarının Hukuki Gelişmeleri. Kamu –İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi. IV
Türk İmar-Sen. (2001). 90 Soruda 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu ve Memur Sendikacılığı. Ankara: Türk İmar-Sen Yayını
Türk-İş Raporu (2001). Avrupa Birliği- Türkiye Müzakere Sürecinde Sendika Hak ve Özgürlükler. Ankara:Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu Yayını
http://www.tsg.org.tr., 2003.
http://birlesikmetal.org.,2003.
http://basarm.com.tr.,2003.
624 Sayılı Devlet Personeli Sendikaları Kanunu, 1965.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu,1965.
1961 Anayasası , 1961.
1982 Anayasası, 1982.
2821 Sayılı Sendikalar Kanunu, 1983.
2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu, 1983.
4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu, 2001.