Foucault'da İktidarın Ötekileri

Sıradan olanların “tarihini” yazmak düşünce tarihinde ender görülen bir çabadır. Foucault’nun delileri, mahkumları, rezil insanları, hırsızları ya da düşkünleri ancak iktidarla karşılaşmaları ölçüsünde var olduklarını öne sürmesi son derece önemlidir. İktidarın pençesinden darbe yediklerinde var olan “ötekiler”, kimi zaman bu varoluşlarını “kısacık” cümlelerin şans eseri bir arşivde bulunmasına kimi zaman da bir klinikte, hastanede veya hapishanede kendisi hakkında yazılan birkaç satırlık belgeye “borçludur”. Bedeninin tutsaklığından ruhunun terbiyesine doğru bir özneleştirme süreci geçiren “ötekiler” iktidar teknolojileriyle kuşatılmıştır. Söz konusu kuşatılma, onların varoluşunun sınırlarını çerçevelemektedir. Onlar, bu çerçeveyi eşeleyebildiği sürece tarihin herhangi bir anında şans eseri fark edilmektedir. Sıradan olanlar, deliler, reziller yani ötekiler dışlama oyununun merkezindedir. Onlar çeşitli şekilde, söylemden, oyundan, çalışmadan ve aileden kapı dışarı edilmişlerdir. Lakin kapının dışı dahi iktidar ilişkilerinin ağıyla donatılmıştır. Mikro düzeyde işleyen iktidar, dışlanma mekanizmalarını disiplinler aracılığıyla görünmez kılmıştır. İktidarın her yerde olduğuna dair “söylem”, görünürde ötekilere daha iyi yaklaşıldığını söyler fakat o hakikatte dışlama oyunun kurumlar aracılığıyla görünmez bir şekilde işlediği gerçeğine karşılık gelir.

Anahtar Kelimeler:

İktidar, Disiplin, Dışlanma, Ötekiler, Reziller, Deliler

The Others of Power at Foucault

Writing a “history” of the ordinary ones is a rare endeavor in the history of thought. Foucault's assertion that madmen, prisoners, infamous men, thieves or the fallen exist only insofar as they encounter power is extremely important. The “others” who exist when they are struck by the clutches of power sometimes “owe” their existence to discovery of “fleeting” sentences by chance in an archive, or sometimes to a few lines of documentation written about them in a clinic, hospital or prison. The “others” who undergo a process of subjectivation from the bondage of his body to the cultivation of his soul is surrounded by the technologies of power. This encirclement frames the limits of their existence. As long as they are able to dig through this frame, they are noticed by chance at any moment in history. The ordinary, the mad, the infamous, in other words the others are at the center of the game of exclusion. They are excluded from discourse, play, work and family in a number of ways. But even the outside of the door is equipped with a network of power relations. Power operating at the micro level has made the mechanisms of exclusion invisible through disciplines. The “discourse” about the omnipresence of power ostensibly states that the others are treated better, but in truth it corresponds to the fact that the game of exclusion operates invisibly through institutions.

Keywords:

Power, Discipline, Exclusion, The Others, Infamous Men, Madmen,

PDF

___

Cioran, Emil M. Tarih ve Ütopya. Çeviren: Haldun Bayrı, İstanbul: Metis Yayınları, 2013.
Deleuze, Gilles. Bilgi: Foucault Üzerine Dersler. Çeviren: Ayşegül Baran, İstanbul: Otonom Yayıncılık, 2019.
Deleuze, Gilles. Müzakereler. Çeviren: İnci Uysal, İstanbul: Norgunk Yayıncılık, 2013.
Feldman, Selin. Michel Foucault: 21.Yüzyılın Ezber Bozan Düşünürü. İstanbul: Karakarga Yayınları, 2021.
Foucault, Michel. 19. Yüzyılda Bir Aile Cinayeti: Annemi, kız kardeşimi, erkek kardeşimi katleden ben, Pierre Rivière. Çeviren: Erdoğan Yıldırım ve Alev Özgüner, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2007.
Foucault, Michel. Büyük Kapatılma-Seçme Yazılar III. Çeviren: Işık Ergüden ve Ferda Keskin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2015.
Foucault, Michel. Deliliğin Tarihi. Çeviren: Mehmet Ali Kılıçbay, Ankara: İmge Kitabevi, 2006.
Foucault, Michel. Entelektüelin Siyasi İşlevi-Seçme Yazılar I. Çeviren: Işık Ergüden, Osman Akınhay ve Ferda Keskin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2016.
Foucault, Michel. Güvenlik, Toprak, Nüfus: Collége de France Dersleri (1977-1978). Çeviren: Ferhat Taylan, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2013.
Foucault, Michel. Hapishanenin Doğuşu. Çeviren: Mehmet Ali Kılıçbay, Ankara: İmge Kitabevi, 2019c.
Foucault, Michel. İktidarın Gözü-Seçme Yazılar IV. Çeviren: Işık Ergüden ve Osman Akınhay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2019b.
Foucault, Michel. Özne ve İktidar-Seçme Yazılar II. Çeviren: Işık Ergüden ve Osman Akınhay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2019a.
Foucault, Michel. Rezil İnsanların Yaşamı. Çeviren: Emre Koyuncu, İstanbul: Norgunk Yayıncılık, 2021.
Foucault, Michel. Toplumu Savunmak Gerekir. Çeviren: Şehsuvar Aktaş, İstanbul: YKY Yayınları, 2002.
Güneş, C. Demir. “Michel Foucault’nun Pierre Rivière’i,” Felsefi Düşün sayı: 14 (2020): 57-78.
Han, Byung-Chul. İktidar Nedir?. Çeviren: Mustafa Özdemir, İstanbul: İnsan Yayınları, 2020.
Hegel, G. W. Friedrich. Tarihte Akıl. Çeviren: Önay Sezer, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1995.
Inglis, Fred (Edit.). “1978: On Foucault” in Life among the Anthros and Other Essays, 29-38. Princeton and Oxford: Princeton University Press, 2010.
Kendall, Gavin ve Wickman Gary. Foucault’un Yöntemlerini Kullanmak. Çeviren: Umut Yener Kara ve Turgay Sivrikaya, İstanbul: Islık Yayınları, 2016.
Mergquior, José Guilherme. Foucault. Çeviren: Nurettin Elhuseyni, İstanbul: Afa Yayınları, 1986.
Mills, Sara. Michel Foucault. London and New York: Routledge, 2003.
Özmakas, Utku. “Foucault: İktidardan Biyoiktidara,” Cogito sayı: 70-71 (2014): 53-81.
Revel, Judith. Michel Foucault: Güncelliğin Bir Ontolojisi. Çeviren: Kemal Atakay, İstanbul: Otonom Yayıncılık, 2006.
Safranski, Rüdiger. Bir Alman Üstat Heidegger. Çeviren: Ali Nalbant, İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2008.
Savoia, Paolo. “Madness” in The Cambridge Foucault Lexicon, 273-280. New York: Cambridge University Press, 2014.
Smith, Daniel W. “Two Concepts of Resistance: Foucault and Deleuze” in Between Deleuze and Foucault, 264-284. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2016.
Taylor, Dianna. “Modernliğe Karşı Durmak: Irk ve Irkçılık Konularında Foucault ve Arendt,” Çeviren: Erkal Ünal, Cogito sayı: 70-71 (2014): 139-162.
Veyne, Paul. Foucault: Düşüncesi Kişiliği. Çeviren: Işık Ergüden, İstanbul: Alfa Yayınları, 2014.