İnsan, Toplumsal Sorunlar ve Kur’an

İnsan irade sahibi bir varlıktır. İnsani faillik alanı olan toplumsal yaşamı kurar ve yönlendirir. İnsanın iyilik yanında kötülüğe de meyilli olması toplumsal sorunlarla ilişkisini gösterir. Toplumsal sorunlar insan eylemi sonucu ortaya çıkar, anlamlı bir kitleyi etkiler, içinde çözüme yönelik iyimserlik barındırır ve dış dünyada gözlemlenebilir. Dinler insan eylemine yön verme gücü sayesinde toplumsal eylemleri biçimlen-direbilir. Ancak dini anlayıp yaşayan da toplumsal hayatı şekillendiren de insandır. Kur’an, toplumsal sorunların çözümüne yönelik esaslar barındırır. Ancak Kur’an toplumsal yaşamın devamı için insana sorumluluk yükler. Çünkü Kur’an-ı anlayan, yaşayan, toplumsal hayata katan insandır. Kur’ân sosyal problemlerin çözümünü Kur’ân’ın rehberliği ile insan eylemine bağlamaktadır. Kur’ân’da toplumsal so-run olarak nitelenebilecek hususların evrensel nitelikleri dikkat çekmektedir. Buna göre şiddet, faiz, ölçü ve tartıda haksızlık, haksız yere adam öldürme, zina vb. hususlar birer sosyal problemdir. Sosyal prob-lemlerin çözümünde insanlığın birikimi ihmal edilemez. Bununla birlikte ilahi bir yönlendirmeye ihtiyaç olduğu açıktır. Bu durumda toplumsal sorunların çözümü konusunda Kur’an’ın rehberliği bir kez daha gündeme gelmektedir. Ancak onu anlayacak ve yorumlayacak özne insandır.

Anahtar Kelimeler:

Din Sosyolojisi, Toplumsal Sorunlar, İnsan, Kur'an

Man, Social Issues and the Qur'an

Human being is a willing subject. He establishes and directs social life. The fact that man is prone to evil as well as good shows his relationship with social problems. Social problems arise as a result of human action, affect a significant audience, contain optimism for solution and can be observed in the outside world. Religions can shape social actions thanks to the power to direct human action. However, it is also the human who understands religion and shapes social life. The Qur'an contains principles for the solution of social problems. But the Qur'an assumes responsibility for the continuation of social life. Because it is the human being who understands the Qur'an, lives, adds to social life. The Qur’an con-nects the solution of social problems to human action with the guidance of the Qur’an. The universal qualities of the issues that can be described as social problems are remarked by Qur’an. Accordingly, injustice in violence, interest, measure and weight; unfair murder, adultery etc. issues are social problems. In the solution of social problems, the accumulation of humanity cannot be neglected. It is clear, however, that there is a need for a divine orientation. In this case, the guidance of the Qur'an comes up once again on the solution of social problems. However, the subject, whom will understand and interp-ret it, is the human being.

Keywords:

Sociology of Religion, Social Problems, Human, Quran,

PDF

___

Abdullah İnce. Din Eğitimli Bireylerde Dindarlık-Tüketim İişkisi. Ankara: İlahiyat, 2018.
Adnan Demircan. Ali-Muaviye Kavgası. İstanbul : Beyan Yayınları, 2002.
Atmaca, Gökhan. Hz. Ömer’in Kur’an Anlayışı ve Tefsir İlmine Katkıları. İstanbul : Rağbet Yayınları, 2011.
Celaleddin Vatandaş. “Kur’an’ın Hayata Müdahalesi (Bireyin ve Toplumun İnşası)”. XI. Kur’an Sempozyumu Kur’an ve Risalet. 177-191. Ankara: Fecr Yayınları, 2009.
Cevdet Said. Bireysel ve Toplumsal Değişmenin Yasaları. çev. İlhan Kutluer. İstanbul : İnsan Yayınları, 2011.
David M. Newman. Sosyoloji Günlük Yaşamın Mimarisini Keşfetmek Özet Basım. çev. Ali Arslan. Ankara: Nobel Yayınları, 2013.
Doğan Ergun. 100 Soruda Sosyoloji El Kitabı. Ankara: İmge Kitabevi, 11. Basım, 2013.
Emre Kongar. Türk Toplumbilimcileri. İstanbul : Remzi Kitabevi, 1999.
Gökhan Atmaca. “Toplumsal Hazırbulunuşluk ve Kur’an’ın Toplumu İnşası”. Toplum Bilimleri Dergisi 8/15 (2014), 233-248.
Halil İnalcık. Osmanlı Tarihinde İslamiyet ve Devlet. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları, 2018.
İbn Kesir. El-Bidaye ve’n-Nihaye Büyük İslam Tarihi. çev. Mehmet Keskin. İstanbul: Çağrı Yayınları, ts. İbn-i Haldun. Mukaddime. çev. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergah Yayınları, 2017.
İlyas Ba-Yunus - Ferit Ahmet. İslam Sosyolojisi : Bir Giriş Denemesi. çev. Remzi Kaya. İstanbul : Bir Yayıncılık, 1986.
Lewis, Bernard. Modern Türkiye’nin Doğuşu. çev. Babür Boğaç Turna. Ankara : Arkadaş Yayınevi, 2008.
M. Said Hatiboğlu. “İslam’da İlk Siyasi Kavmiyetçilik Hilafetin Kureyşiliği”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 23/1 (1979), 121-213.
Marshall, Gordon. Sosyoloji Sözlüğü. çev. Deya Kömürcü - Osman Akınhay. Ankara : Bilim ve Sanat Yayınları, 1999.
Mustafa Çağırıcı. “Adalet”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 1/341-343. İstanbul: TDV Yayınları, 1988.
Mustafa Sinanoğlu. “Şirk”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 39/193-198. İstanbul: TDV Yayınları, 2010.
Nurşen Adak. “Sosyoloji ve Sosyal Problemler”. Sosyal Problemler Sosyolojisi Dünyadan Ve Türkiye’den Örnekler. ed. Nurşen Adak. 15-34. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2009.
Peter L. Berger. Sosyolojiye Çağrı Hümanist Bir Perspektif. çev. A. Erkan Koca. İstanbul: İletişim Yayınları, 2017.
Ragıp El-İsfehani. Müfredat Kuran Kavramlar Sözlüğü. İstanbul: Pınar Yayınları, 3. Basım, 2012.
Şemseddin Sami. Kamus-i Türk-i. İstanbul: Kapı Yayınları, 2004.
Tahsin Görgün. “İbn Haldun”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 19/543-555. İstanbul: TDV Yayınları, 1999.
Vejdi Bilgin. Sosyal Çözülme ve Din. Samsun : Etüt Yayınları, 1997.
Zeki Arslantürk - M. Tayfun Amman. Sosyoloji : Kavramlar, Kurumlar, Süreçler, Teoriler. İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2001.