Tokat yöresi şeftali ağaçlarından demir klorozunun önlenmesinde demir ve humat uygulamalarının etkinliği

Kireçli topraklarda demirli gübre uygulamaları ile birlikte farklı bileşiklerin toprağa ilavesi demir alınabilirliğini artırabilir. Örneğin şeftali ağaçlarında humik bileşiklerin uygulanması demir alınabilirliğini artırabilir ve maliyeti azaltabilir. Araştırmada, Tokat yöresi kireçli toprağında şeftali ağaçlarında demir alımında (demir klorozunun önlenmesinde) farklı demir ve humik bileşiklerinin etkisi incelenmiştir. Bu tür kireçli koşullarda topraktan inorganik Fe, humat, Fe-humat gibi uygulamalar demir klorozunun giderilmesinde FeEDDHA (sentetik kleyt) kadar etkili olmamıştır. Ancak, sentetik kleytlerin maliyeti yüksek olduğundan, kültürel önlemler de önemli ve ekonomik görülmektedir.

Efficiency of iron and humat applications on the decreasing of iron chlorosis in peach trees grown in Tokat Region

The availability of Fe in calcareous soils may be increased by application of humic substances with iron fertilizer. For example, application of humic substances to peach trees may increase Fe availability and decrease the cost. In this study, effect of different iron and humic substances on the availability of iron (on the decreasing of iron chlorosis) in peach trees on calcareous soil of Tokat region was investigated. Soil applications of inorganic Fe, humate and Fe-humate had less effect than FeEDDHA (synthetic chelate) on the decreasing of Fe chlorosis under these calcareous conditions. But, because of the high cost of synthetic chelates, cultural expedients also seems to be valuable and economical.

PDF

___

Aktaş, M. and V. Egmond, 1978. Effect of different levels of nitrate on the iron uptake and utilization of Fe-inefficient and Fe-efficient soybean cultivars. Plant and Soil, 51,257-274.
Aktaş, M. 1982. Tokat ve Amasya İllerinde Elma Yetiştirilen Toprakların Demir Durumu ve Bu Topraklarda Elverişli Demir Miktarının Belirlenmesinde Kullanılacak Yöntemler Üzerinde Bir Araştırma. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayınları: 851, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler. 510, Ankara.
Alpaslan, M., A. Güneş ve A. İnal, 1998. Deneme Tekniği. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Ders Kitabı: 455,Yayın No: 1501, Sayfa: 56-61, Ankara.
Anonim, 1971 Tokat İli Topak Kaynağı Envanter Raporu. Köyişleri ve Kooperatifler Bakanlığı, Topraksu Genel Müdürlüğü Raporlar Serisi No:11, Genel Müdürlük Yayınları No: 223, Ankara.
Anonim, 1995. Türkiye İstatistik Yıllığı. T.C. Başbakanlık İstatistik Enstitüsü, Yayın No:1845, Ankara.
Anonim, 1997. Delta Humate Tanıtım Broşürü, Delta Kimya San. ve Tic. A.Ş., Ruhsat No:3238/97-165, 08.08.1997, Ankara.
Anonim, 1998. Tarımsal Yapı (Üretim, Fiyat, Değer). T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Yayın No:2097, Ankara.
Anonymous, 1971. Analytical Methods For Atomic Absorption Spectrophotometry. Perkin Elmer Katalogue, Norwalk, Connecticut, U.S.A.
Brown, J. C. and R. L. Chaney, 1971. Effect of iron on the transport of citrate into the xylem of soybeans and tomatoes. Plant Physiol., 47, 837-840.
Chapman, H. D. and P. F. Pratt, 1961. Method of Analysis for Soils and Water. Univ. of Calif. Div. of Agri. Sci., USA.
Chen, Y. and P. Barok, 1982. Iron nutrition of plants in calcareous soils. Adv. Agronomy, 35, 217-240.
Clark, R. B. and R. D. Gross, 1986. Plant genotype differences to iron. J. Plant Nutr., 9, 471-491.
Çolakoğlu, H. 1996. Organo-mineral gübre üretiminde yeni yaklaşımlar. Tr. J. of Agriculture and Forestry, 20, 25-28.
Daşgan, H. Y. 1999. Domateste Demir Eksikliğine Dayanıklılığın Morfolojik, Fizyolojik ve Genetiksel Açıdan İncelenmesi. Doktora Tezi, Çukurova Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Adana.
Eyüpoğlu, F., N. Kururcu, ve S. Talaz, 1998. Türkiye Topraklarının Bitkiye Yarayışlı Bazı Mikro Elementler (Fe, Cu, Zn, Mn) Bakımından Genel Durumu. T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Genel Yayın No: 217, Seri No:R-133, Ankara.
Gedikoğlu, İ. 1989. Ankara Yöresi Armut Ağaçlarında Görülen Mikrobesin Maddeleri Noksanlıklarının Teşhis ve Tedavisi. Köy Hizm. Gen. Müd., Toprak ve Gübre Arş. Enst. Müd. Yayınları (Basımda).
Gedikoğlu, İ. 1990. Taze Bitki Örneğinde Aktif Demir Tayin Yöntemleri. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Şanlıurfa Araştırma Enst. Müd. Yay., Genel Yayın No:56, Şanlıurfa.
Güneş, A., M. Alpaslan, A. İnal, H. Samet ve İ. Erdal. 1997. Ereğli demir çelik fabrikaları baca fılitresi atığı ndaki demirden yerfıstığı bitkisinin yararlanmasına humik asitin etkisi. Mühendislik Bilimleri Dergisi, 3 (2) 371-375.
Güneş, A.,. M. Alpaslan ve A. İnal, 2000. Bitki Besleme ve Gübreleme, Ankara Üniv. Ziraat Fak. Ders Kitabı, Yayın No:1514, Ders Kitabı: 467, 369-398, Ankara.
Kaçar, B. ve; A. V. Katkat, 1998. Bitki Besleme. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No:127, VİPAŞ Yayınlan: 3, Bursa.
Kalınbacak, K. 1999. (Proje yürütücüsü), Kiraz Ağaçlarına Uygulanan Demirden Bitkinin Yararlanması ve Gelişimi Üzerine Humik Asitin Etkisi. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Araştırma ve Uygulama Çiftliği, Yıllık Geçici Sonuç Raporu, Ankara.
Kaptan, H. 1988. Şeftali Ağaçlarında Demir Klorozunu Önlemek İçin Kullanılacak Gübre ve Dozlarının Saptanması. T.C. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Sert Çekirdekli Meyveler Araştırma Projesi Sonuç Raporu, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova.
Karaman, M. R. 1999. Tokat yöresinde şeftali ağaçlarında ortaya çıkan klorozun toprak ve bitki analizleriyle incelenmesi ve bu topraklarda DTPA'da çözünür Fe, Cu, Zn, Mn tayinine toprak neminin etkisi. Tr. J. of Agriculture and Forestry, 23 (3)707-719.
Karaman, M. R., A. R. Brohi, A. İnal ve S. Taban. 1999. Kelkit çayından siltasyon ile tarıma yeni kazandırılan topraklarda demir ve çinko gübrelemesinin fasulye bitkisinin (Phaseolus vulgaris L) gelişimi ve bitki besin düzenine etkisi. Tr. J. of Agriculture and Forestry, 23, 341-348.
Karaman, M. R. 2000. Response of different soybean genotypes : to iron fertilization under different irrigation conditions on calcareous soil. 10(h International Symposium on Iron Nutrition and Interactions in Plants, 14-19 May, USDA/ARS Children's Nutrition Research Center, 1100 Bates Street, Houston-TX, USA.
Kunç, Ş. 1998. Türkiye Topraklarının Sorunları ve Çözümleri. Delta Tarım Kimyasalları San. ve Tic. A.Ş. Yayın No:1, Ankara.
Lindsay, W. L. and W. A. Norwell, 1978. Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese and copper. Soil. Sci. Soc. Amer. J. (42) 421-428.
Mortvedt, J. J., F. R. Cox, L. M. Shuman and R. M. Welch, 1991. Micronutrients in Agriculture. Number 4, Soil Science Society of America Book Series, Soil Sci. Soc. of America, Madison, Wl., USA.
Olsen, S. R. and L. A. Dean, 1965. Phosphorus. Ed. C.A. Black. Methods of Soil Analysis. Part 2. American Society of Agronomy Inc. Publisher Madison. Wisconsin, USA.
Richards, L. A. 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkaline Soils. U.S. Salinity Laboratory Staff, U.S.D.A. Agricultural Handbook, No: 60.
Tisdale, S. L, W. L Nelson, J. D. Beaton and J. L. Havlin, 1993. Soil Fertility and Fertilizers. Fifth Edition, Macmillan Publishing Company, New York, USA.
Türkoğlu, K. 1986. Orta Anadolu Bölgesi Elma Bahçelerinde Görülen Kloroz (Sarılık) Arazının Toprak Tipleri ve Elma Çeşitleri ile ilişkisi ve Tedavi Metodu. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, TOAG 86 No'lu Projenin Kesin Raporu, Bilgi Profili No: 25, Ankara.
Viets, F. G. and W. L. Lindsay, 1973. Testing Soil for Zinc, Copper, Manganese and Iron. Soil Testing and Analysis, (ed) L.W.Walsh, J.D. Peaton, Soil Sci. Amer. Inc. Madison, U.S.A.
Witham, F. H., D. I. Blayades and R. M. Dexlin, 1970. Experiment in Plant Physiology. Van Nostrand Reinhold Co Academic Press., New York, USA.