Norduz erkek kuzularında testis özellikleri ve serum testosteron konsantrasyonunun yaşa göre değişimi

Bu çalışma, Akkaraman varyetesi olarak kabul edilen Norduz erkek kuzularında testis özelliklerinden testis çapı, testis uzunluğu, skrotum çevresi, skrotum uzunluğu, skrotum çevresi/canlı ağırlık oranı, testis hacmi, çift testis ağırlığı, çift epididimis ağırlığı, skrotum ağırlığı ve serum testosteron konsantrasyonunu saptamak amacıyla yapılmıştır. Çalışma materyalini, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliği'nde yetiştirilmekte olan Norduz koyunlarının 2003 yılı doğum mevsiminde doğan 32 baş erkek kuzusu oluşturmuştur. Norduz kuzularında testis çapı, testis uzunluğu, skrotum çevresi, skrotum uzunluğu, skrotum çevresi/canlı ağırlık oranı, testis hacmi, çift testis ağırlığı, çift epididimis ağırlığı, skrotum ağırlığı ve serum testosteron konsantrasyonuna ilişkin incelenen özelliklere ait en küçük kareler ortalamaları sırasıyla 4.99±0.09 cm, 10.47±0.16 cm, 25.51±0.37 cm, 16.28±0.28 cm, 0.53±0.004, 324.05±10.97 cm3, 0.319±0.02 g, 0.051±0.006 g, 0.223±0.02 g ve 2.42±0.12 ng/ml olarak bulunmuştur. Çalışmada testis özellikleri ve serum testosteron konsantrasyonu üzerine incelenen çevre faktörlerinin etkileri yaş dönemleri ve canlı ağırlık dışında üreme özelliğine göre değiştiği gözlenmiştir.

Change in age testis characteristics and serume testosterone concentration based on in Norduz male lambs

This study was aimed to detect the testis diameter, testis length, scrotum circumference, scrotum length, testis volume, scrotum circumference/live weight ratio from testis characteristics and testosterone concentration in Norduz (variety of Akkaraman) male lambs. The experiment was carried out on 32 male lambs born in the birth season of 2003 at Agricultural Research Center of University of Yüzüncü Yıl. The least squares means for testis diameter, testis length, scrotum circumference, scrotum length, scrotum circumference/live weight ration, testis volume and testosterone concentration in male lambs were found as 4.99±0.09 cm, 10.47±0.16 cm, 25.51±0.37 cm, 16.28±0.28 cm, 0.53±0.004, 324.05±10.97 cm3, 0.319±0.02 kg, 0.051*0.006 kg, 0.223±0.02 kg and 2.42 ng $ml^{-1}$, respectively. In this study, effect of the environmental factors on testis characteristics and testosterone concentration except for daily age and live weight weredifferent based on reproduction characteristics.

PDF

___

Avdi, M., G. Banos, K. Stefos ve P. Chemineau. 2004. Seasonal variation in testicular volume and sexual behavior of Chios and Serres rams. Theriogenology 62: 275-282.
Aygün,. T. ve O. Karaca. 1995. Karakaş erkek kuzularında kimi testis özellikleri. Tr. J. Vet.Anim.Sci. 19:161-167.
Aygün, T. ve O. Karaca. 2000. Karakaş erkek kuzularında serum testosteron konsantrasyonları ile testis özellikleri arasındaki ilişkiler. Ankara Üniv. Zir. Fak. Tar. Bil. Derg. 6 (3): 97-101.
Aygün, T. ve A. Yılmaz. 2003. Norduz erkek oğlaklarında bazı testis özellikleri J Vet. Anim. Sci, 27: 1441-1445.
Bingöl, M. 1998. Norduz Koyunlarının Döl ve Süt Verimi ile Büyüme-gelişme ve Dış yapı Özellikleri (doktora tezi, basılmamış, 97s). Yüzüncü Yıl Üniv. Fen.Bil. Enst. Van.
Brown, B.W., P.E. Mattner, P. A. Carroll, E. J. Holland, D. R. Paul, R. M. Hoskinson and R. D. G. Rigby. 1994. Immunization of sheep against GnRH early in life: effects on reproductive function and hormones in rams. J. Reprod. Fert. 101:15-21.
Elmaz, Ö. 2002. Kıvırcık Erkek Kuzuların Damızlıkta Erken Kullanılma Yaşının Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bil. Enst., Doktora Tezi, basılmamış, 80s, istanbul.
Emsen, E. 2005. Testicular development and body weight gain from birth to 1 year of age of Awassi and Redkaraman sheep and their reciprocal crosses. Small Rumin. Res. 59: 79-82.
Fahmy, M.H., M. R. Sairam, J. G. Proulx, H. V. Petit, L. G. Jiang and J. J. Dufour. 1999. Effect of active immunization against luteinizing hormone on carcass and meat quality of Romanov lambs. Small Rumin. Res. 34: 87-96
Fernandez, M., F. J. Ginaldez, P. Frutos, P. Lavin and A. R. Mantecon. 2004. Effect of undegradable protein supply on testicular size, spermiogram parameters and sexual behavior of mature Assaf rams. Theriogenology 62 (1-2): 299-310.
Godfrey, R.W., J. R. Collins and M. L. Gray. 1998. Evaluation of sexual behaviour of hair sheep rams in a tropical environment. J. Anim. Sci. 76: 714-717.
Gonzalez, R., P. Poindron and J. P. Signoret. 1988. Temporal variation in LH and testosterone responses of rams after the introduction of oestrous females during the breeding season. J.Reprod. Fert. 83:201-208.
Gündoğan, M. 1999. Koçların testis ölçülerinin spermatolojik özellikleri ve kan serumu testosteron miktarları ile ilişkisi. Hay. Araş. Derg. 9(1-2): 49-52.
Gündoğan, M., M. Uçar, ve M. Tekerli. 2002. Afyon koşullarında yetiştirilen koçlarda testislerin morfometrik ölçümleri ve spermatolojik özellikleri üzerinde araştırmalar. Vet. Bil. Derg. 18(1-2): 63-67.
Gündoğan, M., M. Uçar, M. Tekerli and D. Yeni. 2003. Possible association between age and reproductive parameters in Akkaraman rams during breeding season. Hay. Araş. Derg. 13:1-2.
Güven, B., S. Özsar, N. Maraşlı, Ş. Maraşlı ve A. Özcan. 2003. Testosteron için enzimimmunoassay tekniğinin geliştirilmesi. Türk.J.Vet.Anim.Sci. 20:45-50.
Kafi, M., M. Safdarian and M. Hashemi. 2004. Seasonal variation in semen characteristics, scrotal circumference and libido of Persian Karakul rams. Small Rumin. Res. 53(1-2): 133-139.
Kaya, A., C. Yıldız, N. C. Lehimcioğlu, A. Ergin ve M. Aksoy. 1999. Konya Merinosu koçlarında sperma kalitesi, testis ölçüleri ve kan testosteron düzeylerine ilişkin mevsimsel değişikliklerin araştırılması. Hay. Araş. Derg. 9 (1-2): 1-5.
Kaymakçı, M., C. Sarıcan ve O. Karaca. 1988. Acıpayam erkek kuzularında testis özellikleri üzerinde araştırmalar. Ege Üniv. Zir. Fakt. Derg. 25 (2): 109-123.
Langford, G. A., J. N. B. Shrestha, L M. Sanford and G. J. Marcus. 1998. Reproductive hormone levels of early postpubertal ram lambs in relation to breed, adult testis size and semen quality. Small. Rumin. Res. 29: 225-231.
Lincoln, G.A., M. J. Peet and R. A. Cunningham. 1977. Seasonal and circadian changes in the episodic release of folliclerstimulating hormon, luteinizing hormone and testosterone in rams exposed to artificial photoperiods. J.Endoc. 72: 334-349.
Lincoln, G. A., C. E. Lincoln and A. S. McNeilly. 1990. Seasonal cycles in the blood plasma concentration of fsh, inhibin and testosterone, and testicular size in rams of wild, feral and domesticated breeds of sheep. J.Reprod.Fert. 88: 623-633.
Matos, C. A. P., D. L. Thoma, T. G. Nash, D. F. Waldron and J. M. Stookey. 1992. Genetic analyses of scrotal circumference size and growth in Rambouillet lambs. J. Anim. Sci. 70:43-50.
Odabaşıoğlu, F., O. Karaca ve T. Altın. 1992. Morkaraman toklu ve koçlarının bazı testis özellikleri. Selçuk Üniv. Zir. Fakt. Derg. 8(1): 32-33.
Öztürk, A., B. Dağ ve U. Zülkadir. 1995a. Akkaraman toklularında canlı ağırlık, skrotum çevresi ve testis hacmi arasındaki ilişkiler. Selçuk Üniv. Zir. Fak. Derg. 7(9):218-219.
Öztürk, A., B. Dağ, U. Zülkadir ve A. H. Aktaş. 1995b. Konya Merinosu toklu ve koçlarının bazı testis özellikleri. Hay. Araş. Derg. 5:1-2.
Öztürk, A., B. Dağ ve U. Zülkadir. 1996. Akkaraman ve İvesi koçlarının bazı testis özelliklerinin döl verimine etkisi. Tr. J. Vet. Anim. Sci. 20:127-130.
Sanford, L. M., C. Moore, J. K. Voglmayr. and M. H. Fahmy. 2000. Sexual maturational changes in circulatory inhibin concentration in relation to FSH concentration and testicular size in Suffolk and DLS (1/2 Dorset, 74 Leicester, % Suffolk) rams. Theriogenology 54: 719-730.
S.A.S. 2005. User's Guide: Statistics. SAS Inst. Inc., Cary, NC.
Taşkın, T. ve M. Kaymakçı. 1996. Kıvırcık ve Dağlıç erkek kuzularında kimi üreme özelliklerinin değişimi. Ege Üniv. Ziraat. Fak. Derg. 33 (2-3): 73-81.
Sönmez, R. ve M. Kaymakçı. 1987. Koyunlarda Döl verimi, s: 350. Ege Üniv. Zir. Fak. Yay. No. 404, izmir,
Ülker, H., Ö. Gökdal, C. Temur, C. Budağ, M. Oto, D. M. deAvila and J. J. Reeves. 2002. The effect of immunization against LHRH on body growth and carcass characteristics in Karakaş ram lambs. Small Rumin. Res. 45: 273-278.
Yılmaz, A. ve T. Aygün. 2002. Norduz erkek kuzularının bazı testis özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniv. Zir. Fak. Tarım Bil. Derg. 1(12): 21-26