Farklı gübreleme yöntemlerinin nohut (Cicer arietinum L.)' ta verim ve verim öğeleri üzerine etkileri

Araştırma 1998 yılında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlasında yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak Eser-87, Akçin-91 ve ILC-195 nohut çeşitleri kullanılmıştır. Araştırmada, üç nohut çeşidinde dört farklı gübreleme yönteminin [I- Ekim derinliğine tohum ile gübrenin birlikte verilmesi, II- Ekim derinliğinde tohum yatağının 5 cm yan tarafına (tek taraflı) verilmesi, III- Tohum yatağının 5 cm yan tarafına (tek taraflı) ve 10 cm derinliğe verilmesi, IV- Tohum yatağının 5 cm altına verilmesi] birim alan tane verimi, çiçeklenmeye kadar geçen süre, bakla bağlamaya kadar geçen süre, bitkide fertil bakla sayısı, bitkide tane verimi ve birim alan hasat indeksi gibi verim öğeleri üzerine etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Deneme, ilkbaharda tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak ekilmiştir. Çalışmada, I. gübreleme yönteminden IV. gübreleme yöntemine doğru gidildikçe her üç çeşitte de birim alan tane verimi, bitkide fertil bakla sayısı, bitkide tane verimi ve birim alan hasat indeksi değerleri artış gösterirken, çiçeklenmeye kadar geçen süre ve bakla bağlamaya kadar geçen süre değerleri azalma göstermiştir. Birim alan tohum verimi, bitki tohum verimi, birim alan hasat indeksi 239.5 - 447.6 g/m2; 8.7 - 13.7 g ve % 49.1 - 59.0 arasında değişmiştir. İncelenen özellikler bakımından tohum yatağının 5 cm altına gübrenin verilmesi yöntemi daha iyi sonuçlar vermiştir

The effects of different fertilizing methods on yield and yield components in chickpea (Cicer arietinum L.)

The research was conducted at the Research Farm of the Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, University of Ankara in 1998. In the experiment, chickpea cultivars, Eser-87, Akçin-91 and ILC-195 were used in the study. The effects of four different fertilizing methods (I - Placing seed and fertilizer together in sowing depth, II - Placing fertilizer near 5 cm of seed bed in sowing depth, III - Placing fertilizer near 5 cm of seed bed in 10 cm depth and IV - Placing fertilizer below 5 cm of seed bed) on yield components as seed yield per unit area, flowering period, pod setting period, plant height, fertile pod number per plant, seed number per pod, seed yield per plant and harvest index per unit area were determined on the three chickpea cultivars in the randomized complete blocks with split plot and had three reputations in the spring season. Seed yield per unit area, fertile pod number per plant, seed yield per plant and harvest index per unit area increased, flowering period and pod setting period decreased from fertilizing method I through fertilizing method IV in three chickpea cultivars with statistically significant differences. Seed yield per unit area, seed yield per plant and harvest index per unit area were determined between 239.5 - 447.6 g/m2; 8.7 - 13.7 g and 49.1 - 59.0 % respectively. In order to observed characteristics, placing fertilizer below 5 cm of seed bed gave better results than the other methods.

PDF

___

Afendylov, K. P., A. K. Borodin and V. E. Perepechai. 1968. Effectiveness of hill and band application of fertilizer in maize. Field Crop Abstracts. 21 (1): 23.
Akkaya, A. 1993. Fosforlu gübre miktar ve uygulama yöntemlerinin kışlık buğdayda verim ve bazı verim unsurlarına etkisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi dergisi. Cilt 24 (2): 36-50 Erzurum.
Alpkent, N. 1991. Gübre kullanımı ve verimlilik sorunları. II. Ulusal Gübre Kongresi. 30 Eylül-4 Ekim 1991. 70-72 s., Ankara.
Anonymous, 2004. FAO Production Book, Roma.
Brar, S. P. S. and B. Singh. 1986. Effect of different methods of fertilizer application on its efficiency. Field Crop Abstracts. 39 (8): 635.
Carvalho, T. A. A. and E. J. Meurer. 1984. Effects of broadcast and band application of limestone on soyabeans. Field Crop Abstracts. 37 (6): 459.
Dumbre, A. D. and R. B. Deshmukh. 1984. Genetic divergence in chickpea. ICRISAT International Chickpea Newsletter. 10: 6-7
Düzgüneş, O., T. Kesici, ve F. Gürbüz. 1983. İstatistik yöntemleri-l. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 861. Ders Kitabı: 229, 218 s., Ankara.
Düzgüneş, O., T. Kesici, O. Kavuncu ve F. Gürbüz. 1987. Araştırma ve deneme metodları (istatistik metodları-ll). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1021. Ders Kitabı: 295, 380 s., Ankara.
Eser, D. 1978. Yemeklik Tane Baklagiller. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Rotosu. 98 s., Ankara.
Eser, D., H. H. Geçit, H. Y. Emekiier ve O. Kavuncu. 1989. Nohut gen materyalinin zenginleştirilmesi ve değerlendirilmesi. TÜBİTAK Tarım ve Ormancılık Dergisi. Cilt: 13 (2): 246-254, Ankara.
Groneman, A. F. 1974. Effect of deep placement of nitrogen, phosphorus and potassium fertilizers on dry matter production, nodulation, chemical composition and yield of soybeans. Dissertation Abstracts International. 34 (10): 4787.
Hamissa, M. R., M. S. Khadr, A. H. Abd-EI-Hadiy, M. Zidan and S. Shalaby. 1980. Timing and method of placement of nitrogen fertilizer for paddy. Field Crop Abstracts. 37.128.
Keshwa, G. L. and G. D. Singh. 1988. Effect of soil amendments and phosphote fertilization on yield and quality of wheat grown on salt affected soils. Indian Journal Agronomy 33 (4): 416-419.
Kumar, J., P. N. Bahi, R. B. Mehra and D. B. Raju. 1981. Variability in chickpea. ICRISAT International Chickpea Newsletter. No. 5: 3-4,
Larpes, G. 1968. The effect of fertilizer placement on spring cereals. Field Crop Abstract. 21 (3): 215.
Oskarsen, H. 1987. Band fertilizer placement for cereals. Field Crop Abstracts. 41. 192.
Sander, D. H., E. J. Penas and D. T. Walters. 1991. Winter wheat phosphorus fertilization as influenced by glacial till and loess soils. Soil Sci. Soc. Am. Journal. 55:1474-1479.
Şehirali, S. 1988. Yemeklik Dane Baklagiller. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1089. Ders Kitabı: 314. 357 s., Ankara.
Şehirali, S., C. Y. Çiftçi, İ. Küsmenoğlu, S. Ünver ve Ö. Yorgancılar. 1995. Yemeklik baklagiller tüketim projeksiyonları ve üretim hedefleri. IV. Ziraat Mühendisleri Teknik Kongresi. 449-465 s. 9-13 Ocak 1995 Ankara.
Tanrıverdi, M. Ö. 1996. Nohutta bakteri aşılaması ve ekim zamanının verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), 43 s., Ankara.
Tiwana, U. S. and M. S. Tiwana. 1996. Effect of source, level and method of phosphorus application on the seed yield of clusterbean. Field Crop Abstracts. 49 (6): 539.
Tosun O., D. Eser ve N. Yürür. 1981. Gübreleme yöntemlerinin buğday verimine etkileri. A. Ü. Z. F. Yayınları: 752. Bilimsel araştırma ve incelemeler: 440. 22 s., Ankara.
Ünver, S., M. Kaya ve M. Atak. 1999. Geçmişten günümüze yemeklik baklagiller tarımı. Türk koop. Ekin Dergisi, Yıl: 3, sayı 7, 40-44 s., Ankara.
Yürür, N. ve O. Tosun. 1980. Gübreleme yöntemleri ile buğday verimi arasındaki ilişkiler. Tarımsal Araştırmalar Dergisi 2 (3): 97-110.