Farklı sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinin kekik (Origanum vulgare var. hirtum)' de verim ve verim öğeleri üzerine etkisi
Bu çalışma 2002-04 yılları arasında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlasında yürütülmüştür. Çalışmada Origanum vulgare var. hirtum kekik varyetesi materyal olarak kullanılmıştır. Deneme için 2002 yılı mayıs ayında Tarla Bitkileri Bölümü koleksiyon bahçesindeki bitkilerden çelikler alınmış ve bu çelikler serada kum doldurulmuş kasalar içerisinde köklendirilmiştir. Deneme, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre ana parsellere sıra arası (30, 40, 50 ve 60 cm), alt parsellere ise sıra üzeri (20, 30 ve 40 cm) mesafeler gelecek şekilde 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Denemede; bitki boyu (cm), yeşil herba verimi (kg/da), drog herba verimi (kg/da), drog yaprak verimi (kg/da) ve uçucu yağ oranı (%) gibi karakterlerde ölçümler yapılmıştır.2004 yılında, Ankara şartlarında kekik bitkisinden en yüksek yeşil herba verimi 3084.8 kg/da, en yüksek drog herba verimi 1492.4 kg/da olarak elde edilmiştir. Sıra arası mesafe bakımından 30-50 cm , sıra üzeri mesafe bakımından ise 30 cm en uygun mesafe olduğu belirlenmiştir.
The effects of different row spacing and intra-row spacing on yield and yield components of oregano (Origanum vulgare var. hirtum)
This study was carried out in the experimental fields of the University of Ankara, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops, in 2002, 2003 and 2004. Oregano (Origanum vulgare var. hirtum) was used as a material in this study. Cuttings were taken from the plants which were cultivated in nursery of the department of field crops in May of 2002. Cuttings were planted in containers filled with sand for rooting. Rooted plants were transplanted to the field with different spacing between rows and within rows. The experiment was established as split plot in a completely randomized block design with three replications; row spacing (20, 30 and 40 cm) to main plots, intra-row spacing (30, 40, 50 and 60 cm) to sub-plots. Plant height, fresh herb yield (kg/da), dry herb yield (kg/da), drog leaf herb yield (kg/da) and essential oil rate were investigated. According to the results; the highest green herb yield (3084.8 kg/da) and dry herb yield (1492.4 kg/da) were determined in 2004. The row spacing and in-row spacing for Origanum vulgare var. hirtum were determined as 30-50 cm for row spacing and 30 cm for in-row spacing in ecological conditions of Ankara province.
___
- Arslan , N.-, G. Yılmaz, F. Akınerdem, M. Özgüven, S. Kırıcı, H. Arıoğlu ve A. Gümüşçü. 2000. Nişasta-Şeker, Tütün ve Tıbbi- Aromatik Bitkilerin Tüketim Projeksiyonları ve Üretim Hedefleri. Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi 17-21 Ocak, s: 453-484. Ankara.
- Anonim. 2004. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü resmi kayıtları. Ankara.
- Başer, K. H. C. 1993. Essential Oils of Anatolian Labiateae: A Profile. Acta Horticulturae, 333: 217-237.
- Baser, K. H. C. 2000. Uçucu Yağların Parlak Geleceği.TAB ( Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Bülteni) 15: 20-33.
- Bayram, E., H. Geren, A. Ceylan ve N. Özay. 1999. İzmir kekiği (Origanum onites L.)'nde farklı biçim şekli ve biçim yüksekliğinin verim ve kaliteye etkisi. Türkiye 3. tarla bitkileri kongresi, 15-18 Kasım s:222-226, Adana.
- D'Antuono, L F., G. C. Galletti and P. Bocchını. 2000. Variability of essential oil content and composition of Origanum vulgare L poplations from a North Mediterranean Area (Liguria Region, Northern Italy), Annals of Botany 86: 471-478.
- Kırıcı, S. ve M. inan. 2001. Çukurova koşullarında kekik (Origanum syriacum var. bevanii L.)'de farklı biçim sayısının verim ve verim komponentleri üzerine etkisi. Türkiye 4. tarla bitkileri kongresi, 17-21 Eylül s:291-294. Tekirdağ.
- Kırımer, N., I. Boybağ, N. Sargın ve O. Arslandere. 2003. Ticareti Yapılan Origanum Türlerinin Doğadaki Durumu. Tübitak projesi sonuç raporu Ağustos 2003 Eskişehir, Proje no: TBAG-Ç.SEK/10 (101T012).s: 16.
- Kıtıkı, A., T. Kesercioğlu, A. Tan, M. Nakipoğlu, H. Otan, A. O. Sarı ve B. Oğuz. 1997. Ege ve Batı Akdeniz Bölgelerinde yayılış gösteren bazı Origanum L. türlerinde biyosistematik araştırmalar. Ege Tarımsal Aralştırma Enstitüsü Dergisi, 7(2).
- Kızıl, S. ve O. Tonçer. 2001. Farklı bitki sıklıklarının kekik (Satureja hortensis L.) 'te bazı tarımsal ve kalite karakterleri üzerine etkisi. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, 17-21 Eylül s:239-242. Tekirdağ.
- Kocabaş, Y. Z. and S. Karaman. 2001. Essential oils of Lamiaceae family from South East Mediterranean Region (Turkey), Pakistan Journal of Biological Sciences 4:1221-1223.
- Kokkini, S. 1997. Taxonomy, divesity and distribution of Origanum species. In: Padulosi S, ed. Oregano. Proceedings of the IPGRI International Workshop on Oregano, 8-12 May 1996, Valenzano (Bari), IPGRI, 2-12 Italy. Rome.
- Marzi, V. 1996. Agricultural practices for oregano, Proceedings of the IPGRI Internatioana IWorkshop on Oregano ( ed: S. Padulosi) 8-12 May, s. 61-67 Bari italy.
- Özgüven, M. and S. Tansı. 1998. Drug yield and essential oil of Thymus vulgaris L. As in influenced by ecological and ontogenetical variation. Tr. J. of Agriculture and Forestry, 22: 537-542.
- Putievsky, E., N. Dudai and U. Ravid. 1996. Cultivation, selection and conservation of Origanum species in Israel. In: Padulosi S, ed. Oregano. Proceedings of the IPGRI International Workshop on Oregano, 8-12 May 1996, Valenzano (Bari), IPGRI, 103-110. Italy. Rome
- Sarıhan, E. O., A. İpek ve N. Arslan. 2003. Mercanköşk (Origanum vulgare var hirtum) bitkisinden alınan çeliklerin köklenmesi üzerine İndol bütirik asitin (IBA) etkisi, Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi 13-17 Ekim, Bildiriler Kitabı, cilt 2: 367-372 Diyarbakır.