Anız yakılmış ve yakılmamış parseller üzerine uygulanan tütün atığının soyada biyolojik azot fiksasyonuna ve verime etkisi

Çukurova bölgesinde yaygın uygulama olan anız yakımı ile tekel sigara fabrikaları atığı olan tütün atığının farklı dozlarının (0, 500 ve 1000 kg/da) toprağa karıştırılmasının soya-rhizobium simbiyozu ile azot bağlanmasına ve soyanın biyomas ve dane verimlerine etkilerini araştırmak amacıyla iki yıllık tarla denemesi yürütülmüştür. Denemeden elde edilen değerler, tütün atığı uygulamalarının azot fiksasonunu ile biyomas ve dane verimlerini olumlu yönde etkilediğini göstermiştir. İki yıllık ortalama değerler itibariyle en yüksek kök ve kök üstü biyomas değerleri yanmış anız, 1000 kg/da tütün atığı uygulanmış parsellerden elde edilmiştir (83, 473 kg/da). Hasat döneminde belirlenen bitki azot içerikleri yönünden en yüksek değerler anızlı, tütün A varyantında belirlenmiştir (kök, % 0.87; kök üstü %0.95). İki yıllık ortalama değerler itibariyle en yüksek dane azot içeriği ise anızlı tütün A varyantından elde edilmiştir. Deneme sonunda belirlenen dane verimi değerleri denemenin birinci yılında anız yanmış parsellerde verimin daha yüksek olduğunu göstermiştir. İkinci yılda anız yakımı uygulaması istatistiksel bir fark oluşturmamıştır. Tütün atığı uygulamaları denemenin her iki yılında da verimi kontrol uygulamasına oranla artırmıştır. Birinci yılda en yüksek verim değeri 452 kg/da ile anız yanmış parseller üzerine 1000 kg/da tütün atığı uygulanan varyantta belirlenirken ikinci yılda en yüksek değer 528 kg/da ile anızlı parseller üzerine 1000 kg/da tütün atığı uygulanan varyantta belirlenmiştir.

Effects of tobacco waste applications on burned and non-burned wheat stubble on biological $N_2$- fixation and yield

A two year field experiment at soybean cultivation was undertaken for determining the effects of stubble burning, a widely performed practice in Çukurova Region, along with admixing 0, 5000 and 10000 kg ha"1 tobacco wastes on symbiotic nitrogen fixation, grain yield and biomass production. Results revealed that applications were significantly effective on nitrogen fixation, yield and biomass production. According to overall averages, the highest biomass production of root and shoot were observed at wheat burned and 10000 kg ha"1 tobacco waste applied plot as 830 and 4730 kg ha'1. The highest nitrogen contents at harvest stage were determined in the plot wheat and 5000 kg ha'1 tobacco waste applied (root, 0.87%; shoot, 0.95%). At the end of experiment determined grain yield amounts in first year were higher in the stubble burned plots. No statistical difference was determined between burned and non-burned stubble in the second year. When the variants of tobacco waste applications were compared according to their tobacco rates, the productivity was increased at plots of waste application in both years. The determined highest yield 4520 and 5280 kg ha at stubble burned and non-burned plots in which 10000 kg ha"1 waste was applied in the first and second years, respectively.

___

  • Aksoy, T. 1980. Türk Tütünlerinin P, Ca, Mg ve Na Kapsamları. A.Ü. Ziraat Fak. Yıllığı. Cilt 29. Fasikül 1'den Ayrı Basım. S.6-14.
  • Anonim, 1954. U.S. Salinity Laboratory Staff, 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkaline Soils, USDA No: 6.
  • Anonim, 1974. Seyhan Havzası Toprakları. Havza No: 18, Raporlar Serisi 70, Toprak-Su Genel Müd. Yayınları No: 286.
  • Anonymous, 1983. Deutsche Einheitsverfahren Zur Wasser-Abwasser Und Schlammuntersuchungen. Fachgruppe Wasserchemie in der Gesellschaft Deutscher Chemiker (ed.) Verlag Chemie, Weinheim / Bergstrasse (BRD).
  • Asmus, F. und C. Hübner. 1985. Untersuchungen zur N-Immobilizierung nach Strohdüngung. Arch. Acker-Pflanzenb. Bodenkd. 29: 39-45.
  • Avşar, F. ve i. Kanburoğlu. 1996. Meriç Havzası Eğimli Tarım Arazilerinde Anız Yakmanın Su Erozyonuna ve Ürün Verimine Etkisi. Tarım-Çevre İlişkileri Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 184-193, Mersin.
  • Bouyouces, G. J. 1951. A Recalibration of the Hydrometer Method for Making Mechanical Analysis of Soils. Agron. J., 43, p 434-438.
  • Brohi, A. R. ve A. Durak. 1986. Tütün Tozunun Organik Gübre Olarak Değerlendirilmesi. Türkiye Tütüncülüğü ve Geleceği Sempozyumu, Tokat. 12-14 Kasım. Tekel 366 YTİTM/AEKKM 5, 261-278.
  • Çağlar, K. Ö. 1949. Toprak Bilgisi. A.Ü. Zir. Fak. Yayınları:10, s 230.
  • Deniz, N. 1988. Ankara Yöresinde Sulu Koşullarda Yetiştirilebilecek Soya Çeşitleri. Tarım Orman ve Köy işi. Bak., Köy Hiz. Gen. Md., Toprak ve Gübre Araş. Enst. Md. Genel Yayın No: 148, Rapor Seri No: R-72. Ankara.
  • Fabig, W., J. C. G. Ottow und F. Müler. 1978. Mineralization von 14C-Markiertem Benzoat mit Nitrat als Wasserstoff-Akseptor Unter Vollstaendig anaeroben Bedingungen sowie bei Verminderten Saurstoffpartialdruck. Landwitsch. Forsch. 35,441-453.
  • Fritsche, W. 1990. Mikrobiologie. Gustav Fischer Verlag. Jena. Gök . M., I. Onaç, A. Coşkan, T. Sağlamtimur, I. İnal, J. C. G. Ottow und G.
  • Benckiser. 2000. Enifluss von organischer Düngung auf N-Mineralisierung, Denitrifikationsverluste sowie biologische Aktivitat im Boden unter Maisbewuchs. Türk- Alman Tarımsal Araştırma - ö.Sempozyumu . p 85- 90. 27 Eylül- 2 Ekim 1999. Stuttgart-2000
  • Gök, M, T. Sağlamtimur, A. Coşkan, İ. inal, I. Onaç ve V. Tansı. 2001. Organik ve Mineral Gübrelemenin Tarla Koşullarında Toprakta Azot Transformasyonuna ve Denitrifikasyonla Azot Kaybına Etkisi. Kesin Sonuç Raporu, Proje No:TARP-1785, TÜBİTAK.
  • Gök, M. 1987. Einfluss energiereicher Subsrate (Cellulose öder Stroh) und O2-Partialdruck auf Quantitaet und Qualitaet der Denitrifikation eines sandigen Lehms. Doktora Tezi, Hohenheim Üniv. (BRD).
  • İlisulu, K. 1983. Soyanın Türkiye Ekonomisindeki Yeri ve önemi. Soya Semineri ve Paneli, Adana.
  • Kasap, Y. 1988. Sanayi Atıklarının Değerlendirilmesi. Ziraat Mühendisliği, Sayı: 208, 8-10.
  • Kaya, Z. 1982. Çukurova Bölgesinde Yaygın Bazı Toprak Serilerinde Fosforun Statüsü ve Toprak-Bitki Sistemindeki Dinamiği. Doçentlik Tezi. Adana, s 103.
  • Keyser, H. H. and F. ü. 1992. Potential for Increasing Biological Nitrogen Fixation in Soybean. Plant and Soil. 141: 119-135.
  • Limon-Ortega, A., K. D., Sayre and R. A. Drijber. 2002. Soil Attributes in Furrow-Irrigated Bed Planting System in Northwest Mexico. Soil & Tillage Research, 63:123-132.
  • Olsen, S. R., V. Cole, F. S. Watanabe and L. A. Dean. 1954. Estimation of Available Phosphorus in Soils by Extraction with Sodium Bicarbonate. U.S. Dept. of Agric. Circ. 939.
  • Özbek, H., U. Dinç ve S. Kapur. 1974. Çukurova Üniversitesi Yerleşim Sahası Topraklarının Detaylı Etüt ve Haritası. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Yayınları: 73, Adana.
  • Özgüven, M., Z. Kaya, M. A. Yılmaz, S. Kırıcı ve S. Tansı. 1989. Sigara Fabrikası Atıklarının Gübre Olarak Değerlendirilmesi Olanakları Üzerinde Araştırmalar. TÜBİTAK Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu, Proje No: TOAG-576.
  • Prasad, P. V. V., V. Satyanarayana, V. R. K. Murthy and K. J. Boote. 2002. Maximizing Yields in Rice-Groundnut Cropping Sequence Through Integrated Nutrient Management. Field Crop Research 75:9-21.
  • Schlichting, E. and E. Blume. 1966. Bodenkundliches Practicum. Paul Parey Verlag, Hamburg, Berlin.
  • Snapp, S. S., D. D. Rohrbach, F. Simtowe and H. A. Freeman, 2002. Sustainable Soil Management Options for Malawi: Can Smallholder Farmers Grow More Legumes? Agriculture, Ecosystems and Environment, 91:159-174.
  • Werner, D. 1987. Pflanzliche und mikrobielle Symbiosen. George ThimeVerlag-Stuttgart New York, 48-102.