VİRÜTİK SOSYOLOJİ

Bu makalede, bir virüsün tıbbi ve biyolojik etkileri ve zararlarının yanı sıra toplumsalboyuttaki etkileri ve yarattığı yaşamsal değişiklikler incelenmiştir. Görünmeyen ve beşeriolmayan bir düşman olarak beşerleri (insan topluluklarını) korkutarak, nasıl birbirinedüşman edip diktatörleştirebildiği, antikçağlardan beri var oluşu, fenomenolojisi vetoplumsal virüsler üretmesi ele alınmıştır. Virüsün toplumsal etkilerinin başka bir boyutuda “ürettiği” ve “bulaştırdığı” toplumsal virüslerdir. Bunlar silinmeyecek bir damgalama(yaftalama), yabancı düşmanlığı, kişi ve ülkelere karşı tehdit algıları, izolasyon ve aşıkarşıtlığı biçiminde kendisini göstermiştir. Bu makalenin incelediği konuların odağındaizolasyon, kapatılma, hakların askıya alınması, total kurumların kapatılması, günlükyaşamın sekteye uğraması, değişik otorite ve iktidar ilişkilerinin ortaya çıkması,toplumsal mekânlardan kovulma ve bulunulan yerde dışlanma gibi toplumsal olgularbulunmaktadır. Küresel salgına neden olan Covid-19 virüsü, toplumların eğitim, sanat,psikoloji, siyaset ve uluslararası ilişkilerini de alt üst ederek büyük bir parçalanmaya(atomizasyona) yol açmıştır. Corona virüsü, tüm dünyayı Foucault’nun “tımarhanesine”ve “görünmeyen bir düşman/virüs” tarafından gözetlenen “panoptik cezaevine”®çevirmiştir. Beşeri olmayan bir virüs, tüm dünyadaki tüm beşerleri (bizleri) esir almıştır.Adeta bir “virüs sosyolojisi” (Virütük Sosyoloji) doğmuş, toplumlar atomize olmuş,neredeyse “toplumsuz bir toplum” ortaya çıkmıştır. Bu toplumdaki Bauman’ın akışkangözetim kavramını aşan biçimde ortaya çıkan “süper akışkan” gözetim, ölümden kaçanbireylerin “rızasına dayalı” bir yapı oluşturmuştur.

Virutic Sociology

In this article, besides the medical and biological effects and harms of a virus, its social effects and vital changes are examined. As an invisible and inhuman enemy, how it frightens human beings (human societies), enemies and dictators them, its existence since antiquity, its phenomenology and its production of social viruses are discussed. Another dimension of the social effects of the virus is the social viruses it "produces" and "transmits" (infections). These manifested themselves in the form of indelible stigmatization, xenophobia, threat perceptions against individuals and countries, isolation and anti-vaccination. The focus of this article includes social phenomena such as isolation, closure (confinement), suspension of rights, closure of total institutions, interruption of daily life, emergence of different authority and power relations, expulsion from social spaces, and exclusion in the place. The Covid-19 virus, which caused the global epidemic, caused a great fragmentation (atomization) by upsetting the education, art, psychology, politics and international relations of societies. The Corona virus has turned the whole world into Foucault's "asylum" and "panoptic prison" watched by an "invisible enemy / virus" ®. A non-human virus has captured all human beings (us) all over the world. It is as if a "virus sociology" (Virutuk Sociology) was born, societies were atomized, and a society almost without society emerged. "Super-fluid" surveillance, which emerged in a way that transcends Bauman's concept of fluid surveillance in this society, has created a structure based on the "consent" of individuals escaping death.

PDF

___

Bauman, Z. & Lyon, D. (2013). Akışkan Gözetim, Çev. Elçin Yılmaz. Ayrıntı Yayınları.
Beck, U. (2019). Risk Toplumu, Başka Bir Modernliğe Doğru. Çev. Bülent Doğan, İthaki Yayınları.
Cevizoğlu, H. (2019). Beden ve Teknoloji (Felsefi ve Antropolojik Soruşturma). Bilim ve Sanat Yayınları.
Dikkatli, S. (2020). Pandemi sürecinde toplumun zihinsel sağlık sorunları ve tedbirleri, Virüs ve Toplum içinde, ed. Hulki Cevizoğlu. Doğu Kitabevi, ss.159-213.
Erdal, Y. S. (2020). Anadolu’da bazı enfeksiyonların biyokültürel tarihinin kısa özeti. Bilim ve Ütopya Dergisi, 311.
Foucault, M. (2015). Büyük Kapatılma. 4. Baskı, Çev. Işık Ergüden, & Ferda Keskin. Ayrıntı Yayınları.
Haraway, D. J. (2010). Başka Yer. Çev. Güçsal Pusar. Metis Yayınları. İlhan, Z. (2020). Korona günlerinde sanat, Virüs ve Toplum içinde, ed. Hulki Cevizoğlu. Doğu Kitabevi, ss.127-159.
Köse, U. (2020). Covid-19’un toplumsal değişme etkisinde veri bilimi ve yapay zekâ’nın rolü, Virüs ve Toplum içinde, ed. Hulki Cevizoğlu. Doğu Kitabevi, ss.71-107.
Latour, B. (2014). Actor-Network Theory (ANT), Philosophy of Technology (The Technological Condition An Anthology). Second Edition, Ed. Robert C. Scharff and Val Dusek. Wiley Blackwell, ss. 278-288.
Merleau-Ponty, M. (2017). Algının Fenomenolojisi. Çev. Emine Sarıkartal, & Eylem Hacımuratoğlu. İthaki Yayınları.
Özden, S.Y. (2018). Yaşlanmanın Psikolojisi ve Psikopatolojisi.Nobel Yayıncılık
Savaşçın, Z. (2017). Algısal inanç, Dünyanın Teni (Merleau-Ponty Felsefesi Üzerine İncelemeler) içinde, ss.127-153. 3. Baskı, Haz.: Zeynep Direk, Metis Yayınları.
Sherman, I. W. (2020). Dünyamızı Değiştiren On İki Hastalık. 5. Baskı, Çev. Emel Tümbay, & Mine Arığ Küçüker. Türkiye İş Bankası Yayınları.
Tufan, İ. & Durak, M. (Ed.) (2017). Gerontoloji. Nobel Yayıncılık.
Vergili, A. (2020). Sağlık Sosyolojisinin İlk Kaynakları. Cumhuriyet Döneminde Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele ve Nüfus Politikaları. Doğu Kitabevi.
Woff, K. H. (2014). Fenomenoloji ve sosyoloji. Çev. Harun Rızatepe, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi (Tom Bottomore, & Robert Nisbet), s.543-605. 3. Baskı, Haz.: Mete Tunçay, & Aydın Uğur. Kırmızı Yayınları.
Wolin, R. (2012). Heidegger’in Çocukları (Hannah Arendt, Karl Löwith, Hans Jonas ve Herbert Marcuse). Çev. Hüsamettin Arslan. Paradigma Yayıncılık.
Yamamato, G.T., & Altun, D. (2020). Covid-19, eğitim ve gelecek, Virüs ve Toplum içinde, ed. Hulki Cevizoğlu. Doğu Kitabevi, ss.211-240.
Yeniçeri, Ö. (2020). Değişen dünya’da yenidünya düzeni, Virüs ve Toplum içinde, ed. Hulki Cevizoğlu, ss.243-281. Doğu Kitabevi.
Zizek, S. (2020). İğrenç bir barbarlığa sürükleniyoruz, Tomasz Kurianowicz’le röportaj. Çev. Nurcan Dikme Yaşar, Birgün Gazetesi. https://www.birgun.net/haber/marksist-sosyolog-filozof-ve-kulturelestirmeni-slavoj-zizek-igrenc-bir-barbarliga-dogru-surukleniyoruz325363, Erişim Tarihi: 05.12.2020.
https://odatv4.com/google-insanlarin-tum-hareketliligi-raporlayip-acikladi06042013.html, Erişim Tarihi: 16.12.2020.