TELEVİZYON DİZİLERİNDE ULUSAL KİMLİK SUNUMU: SAVAŞÇI DİZİSİ ÖRNEĞİ
Kitle iletişim araçları toplumsal yapının şekillendirilmesinde, bu yapıda hangi kimliklerin idealize edilip hangilerinin dışlanacağı veya görmezden gelineceğinin gösterilmesinde etkili bir şekilde kullanılmaktadırlar. Bu bağlamda egemen iideolojiler sahip oldukları medya gücü ile kendi çıkarları doğrultusunda yerel düzeyde söylemler üretmektedirler. Bu çalışma egemen ideolojinin yerel düzeyde oluşturduğu ulusal kimlik söylemlerinin, ulus devletlerdeki siyasal iktidarların ulusal kimlik söylemleriyle ilişkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda Fox TV’de yayınlanan “Savaşçı” dizisi incelenmiştir. Çalışma küresel medya şirketlerinin egemen ideolojileri yaymaya çalışırken oluşturdukları söylemleri ve bu söylemlerin yerelleşme düzeyini ortaya koymak adına önem arz etmektedir. Ayrıca egemen ideolojilerin söylemlerini yerel topluma benimsetmek için gerekirse kendine muhalif söylemler ürettiğini göstermek adına da önemlidir. Bu doğrultuda dizideki ideolojik ulusal kimlik söylemlerinin nasıl biçimlendiğini ortaya çıkarmak adına dizi Teun Van Dijk’ın eleştirel söylem analizi modeline göre incelenmiştir. Dizideki ulusal kimlik söyleminin, toplumsal uzlaşı sağlanmış konularda, iktidarın söylemleriyle benzeştiği gözlemlenmiştir. Ancak toplumsal ve siyasal görüş farklılıklarının olduğu konularda kanalın muhalif görünümüne paralel, iktidarın ulusal kimlik söylemleriyle ayrışan bir söylem ortaya çıkmaktadır.
National Identity Presentation in Television Series: Savaşçı TV Series Example
Mass media are used effectively to shape the social structure and show which identities are ideal, which will be excluded or ignored in this structure. In this context, dominant ideologies also produce discourses at the local level, in line with their benefits by the media power they have. This study aims to reveal the relationship between the national identity discourses formed by the dominant ideology at the local level and the national identity discourses of the political powers in nation-states. In this context, the TV series "Warrior" broadcast on Fox TV was analyzed. The study is significant to identify the discourses that global media companies create when trying to spread dominant ideologies and the level of localization of these discourses. In addition, this study is also significant to show that if necessary, dominant ideologies produce self-contradictory discourses to adopt their own discourses to the local society. The series is examined according to Teun Van Dijk's model of Critical Discourse Analysis. Therefore, critical discourse analysis is explained to reveal how ideological national identity discourses in the series are shaped. It has been observed that the discourse of national identity in the series is similar to the discourses of power on socially reconciled issues. But on issues where there are differences in social and political views, in parallel with the dissident view of the channel, a discourse structure is emerging that is dissociated by the discourses of power.
___
- Althusser, L. (2016). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. İthaki Yayınları
- Anderson, B. (2004). Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması. (İ. Savaşır, Çev.). Metis Yayınları.
- Aydın, R. (2018, Mart). Ulus, Uluslaşma ve Devlet: Bir modern kavram olarak Ulus devlet. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 6(1), 229- 256.
- Çelik, H. & Ekşi, H. (2013). Söylem analizi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi(27), 99-117.
- Doyuran, L. (2018). Medyatik bir çalışma alanı olarak eleştirel söylem çözümlemesi (Televizyon dizileri örneğinde). Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 301-323.
- Durur, E. K. (2011). Milliyetçilik söylemi ve medya. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(15), 35-50.
- Durutürk, B. (2018). Küreselleşme ve kimlik politikaları: Liberal demokrasinin alternatifleri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 1415- 1439.
- Erdoğan, İ. (2012). Liberal-Çoğulcu Kültürel İncelemeler Anlayışı. irfanerdogan.com,http://www.irfanerdogan.com/makaleler4/fiskeliberal.p df, Erişim tarihi: 18.06.2020
- Hacaloğlu, H. (2020, Haziran 17). Türk Kamuoyuna Göre En Büyük Tehdit Yine ABD. Amerikanın Sesi: https://www.amerikaninsesi.com/a/turk- kamuoyuna-gore-en-buyuk-tehdit-yine-abd/5466562.html
- https://www.etimolojiturkce.com/kelime/ulus (2019). https://www.etimolojiturk ce.com/kelime/ulus, Erişim tarihi:16.08.2019
- Işık, M. (2001). Globalleşme-yerelleşme ve medya. Journal of Selcuk Communication, 1(4), 38-43.
- İmançer, D. (2003). Çagdas kimligin yapılanma süreci ve televizyon. Doğu Batı Dergisi, 23.
- Karaduman, S. (2010). Modernizmden postmodernizme kimliğin yapısal dönüşümü. Journal of Yasar University, 5(17), 2886-2899.
- Karpat, K. (1995). Kimlik Sorununun Türkiye'de Tarihi, Sosyal ve İdeolojik Gelişmesi, Türk Aydını ve Kimlik Sorunu. (S. Şen, Dü.). Bağlam Yayınları.
- Köksalan, M. E. (2019). Küreselleşme sürecinde televizyon: Çokkimliklilik ve postmodern izleyicilik. https://www.academia.edu, https://www.academia.edu/577947/K%C3%9CRESELLE%C5%9EME_ S%C3%9CREC%C4%B0NDE_TELEV%C4%B0ZYON_%C3%87OKK %C4%B0ML%C4%B0KL%C4%B0L%C4%B0K_VE_POSTMODERN _%C4%B0ZLEY%C4%B0C%C4%B0L%C4%B0K Erişim tarihi: 13.08.2019
- Kuruoğlu, H., & Akçora, E. (2017). Türkiye'de televizyon ana haber bültenlerinde haber öznesi olarak kadın kimliklerinin kıyaslamalı incelenmesi - 2001 ve 2016. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2(4), 1- 26.
- Marshall, G. (2005). Sosyoloji Sözlüğü. (O. Akınhay, & D. Kömürcü, Çev.) Bilim ve Sanat.
- Öztürk, E. Ç. (2014). İnşacı kuram gözüyle ulusal kimlik, İkili ilişkiler ve uzlaşma. Ermeni Araştırmaları Dergisi (47), 85-102.
- Sim, Ş., & Göncü, S. (2019, Ocak). Milliyetçilik Bağlamında Bahoz/Fırtına filminin söylem analizi. Erciyes İletişim Dergisi, 6(1), 327-352.
- Sönmez, M. F. (2014). Televizyon dizilerinde dindarlığın temsili: "Huzur sokağı" dizisi üzerinden bir inceleme. Atatürk İletişim Dergisi(7), 113-126.
- Sözen, E. (1998). Modernite ve kültürel kimlik. Istanbul Journal of Sociological Studies (25), 153-160.
- Sözen, E. (1999). Söylem: Belirsizlik, Mübadele, Bilgi, Güç ve Refleksivite. Paradigma Yayınları.
- Taylan, H. H. (2011). Sosyal bilimlerde kullanılan içerik analizi ve söylem analizinin karşılaştırılması. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 63-76.
- Tekeli, İ. (1997). Uluslaşma Süreçleri ve Ulusal Tarih Yazımı Üzerine. 3 15, 2019 tarihindewww.academia.eduhttps://www.academia.edu/29816537/ULUS LA%C5%9EMA_S%C3%9CRE%C3%87LER%C4%B0_VE_ULUS%C 3%87U_TAR%C4%B0H_YAZIMI_%C3%9CZER%C4%B0NE Erişim tarihi: 15.03.2019
- Türk Dil Kurumu (2021). Türk Dil Kurumu Sözlükleri: https://sozluk.gov.tr/ https://sozluk.gov.tr/ Erişim tarihi: 02.03.2021.
- Türkdoğan, O. (2005). Türk Ulus-Devlet Kimliği. IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
- Ünür, E. (2013). Türk televizyon dizilerinde toplumsal kimliklerin temsili. Akademia: Erciyes İletişim Dergisi, 3(2), 32-42.
- Ünür, E. (2015). Yerli Dizilerdeki Kimlik Kalıpları. Eğitim Yayınevi.
- Van Dijk, T. (2003). Söylem ve ideoloji: Çok alanlı bir yaklaşım. B. Çoban (Dü.) içinde, Söylem ve İdeoloji (s. 13-112). Su Yayınevi.
- Vatandaş, C. (2004). Ulusal Kimlik : Türk Ulusçuluğunun Doğuşu. Açılım Kitap.