OKÇULARDA DİKKAT VE PERFORMANSIN İNCELENMESİ

Bu çalışmanın amacı, 14-20 yaş arası okçuların dikkat ve performanslarının çeşitli değişkenler açısından irdelenmesi, aynı zamanda iki değişken arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışma dikkat ve performans değişkenlerini tanımlaması bakımından betimsel ve iki değişken arasındaki ilişkiyi incelemesi bakımından ilişkisel tarama modeli özelliklerini taşıyan karışık desende yürütülmüş nicel bir çalışmadır. Metodoloji olarak, çalışma kapsamında olası sebep sonuç ilişkileri ile ilgili yararlı çıkarımlar elde edilmesi amacıyla tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye okçuluk şampiyonasına katılan 3045 erkek ve kadın sporcu arasında yer alan 14-20 yaş aralığındaki yarışmacılar oluşturmaktadır. Çalışma örnekleminin belirlenmesinde gelişigüzel örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmaya, Türkiye’de yarışmaya katılan 14-20 yaş aralığındaki 347 okçu katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ve Burdon (1955) tarafından geliştirilen Burdon Dikkat Testinden yararlanılmıştır. Okçuların performansları yarışma sonucunda aldıkları puanlara göre değerlendirilmiştir. Araştırma verileri SPSS 22.00 istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, korelasyon ve bağımsız örneklemler t-testi ve ANOVA istatistiki teknikleri kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi .05 olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda okçuların dikkat ve performans düzeyleri arasında düşük düzeyde pozitif yönlü ilişki bulunduğu yani okçuların dikkat düzeyleri arttıkça performanslarının da arttığı görülmüştür. Bu sonuca dayalı olarak okçularda dikkatin performansı yordadığı söylenebilir. Ayrıca okçularda dikkatin yaş, milli sporcu olma durumu ve branşa duyulan ilgi düzeyine göre değiştiği; performansın ise cinsiyet, ikamet edilen yer, yarışma kategorisi, milli sporcu olma durumu ve spor deneyimine göre değiştiği bulunmuştur

Investigation of Attention and Performance in Archers

This study investigated the attention and performance of archers aged 14-20 in terms of various variables and examined the relationship between the two variables. The study was a quantitative study conducted in a mixed design bearing a descriptive model's characteristics in defining attention and performance variables and a relational survey model to examine the relationship between two variables. A screening model was used to obtain valuable inferences about possible cause and effect relationships within the study's scope as the methodology. The research population constituted the 14-20 age range competitors from 3045 male and female among athletes who participated in Turkey's archery championships. The random sampling method was used to determine the study sample. The study included 347 archers who participated in the competition in Turkey's 14-20 age range. In the research, personal information form prepared by the researcher and Burdon Attention Test developed by Burdon (1955) were used as data collection tools. The archers' performances were evaluated according to the scores they got as a result of the competition. Research data were analysed using SPSS 22.00 statistical package program. Descriptive statistics, correlation, independent samples t-test, and ANOVA statistical techniques were used to analyse the data. The level of significance was set at .05. As a result of the research, it was observed that there was a low-level positive relationship between the archers' attention and performance levels; in other words, as the attention levels of the archers increased, their performance increased. Based on this result, it can be said that attention in archers predicts performance. Also, it has been determined that in archers, attention varies according to their age, national athlete status, and interest in the branch; performance varies according to gender, residence, competition category, national athlete status, and sports experience.

___

  • Abernethy, B. (1993). Attention. Handbook of Research on Sport Psychology. Macmillan.
  • Arlı, M. & Nazik H. (2001). Bilimsel Araştırmaya Giriş. Gazi Kitabevi.
  • Aslan, H., Aksoy, Y. & İmamoğlu, O. (2020). Öğrencilerde spor durumu ve yaş kategorisine göre dikkat düzeylerinin karşılaştırılması. Turkish Studies, 15(2), 729-738. https://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.41719
  • Bayraktar, B. & Kurtoğlu, M. (2004). Sporda performans ve performansı artırma yöntemleri. T. Atasü ve İ. Yücesir (Ed.), Doping ve Futbolda Performans Artırma Yöntemleri içinde (s. 269-296). T.F.F. Yayınları.
  • Boutcher, S.H. (1992). Attention and athletic performance: An integrated approach. T.Horn (Ed.), Advances in Sport Psychology içinde (s. 251-265). Champaigh, IL: Human Kinetics.
  • Cooley, E.L. & Morris, R.D. (1990). Attention in children: A neuropsychologically based model for assessment. Developmental Neuropsycholohy, 6(3), 239-274.
  • Çağlar, E. & Koruç, Z. (2006). D2 Dikkat testinin sporcularda güvenirliği ve geçerliği. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 17(2), 58-80.
  • Eynur, B.R., Eynur, A. & Erzeybek, M.S. (2017). Studying attention levels of the university students from various sport branches. SHS Web of Conferences, 37, 1-24. https://doi.org/10.1051/shsconf/20173701059
  • Göktepe, M., Akalın, T.C. & Göktepe, M.M. (2016). Kayak sporu yapan çocukların dikkat düzeylerinin incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport, 4(3), 722-731.
  • Irak, M. & Karakaş, S. (2002). Yüksek ve düşük dikkat performansı gösteren bireylerin olay-ilişkili potansiyel ve gamma tepkileri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 5(3), 169-176.
  • Jones, M.V., Mace, R.D., Bray, S.R. & Stockbridge, C. (2002). The impact of motivational imagery on the emotional state and self-efficacy levels of novice climbers. Journal of Sport Behavior, 25(1), 57-73.
  • Karaduman, B.D. (2004). Dikkat Toplama Eğitim Programının İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Çocuklarının Dikkat Toplama Düzeyi, Benlik Algısı ve Başarı Düzeylerine Etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Nobel Yayınları.
  • Kartal, R., Dereceli, Ç. & Kartal, A. (2016). Eskrim sporu yapan ve yapmayan 10-12 yaş arası çocukların dikkat düzeylerinin incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 82-88.
  • Keskin, B., Hanbay, E. & Kalyoncu, M. (2017). 5-8 Yaş grubu otistik çocuklarda egzersiz uygulamalarının sportif performans üzerine etkileri. İnönü Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 50-58.
  • Kumartaşlı, M. & Baştuğ, G. (2010). Examination of attention levels of athletes who do taekwondo, karate and muaythai. Ovidius University Annals, Series Physical Education and Sport/ Science Movement and Health, 10(2), 521-524.
  • Martens, R. (1987). Coaches Guide to Sport Psychology. Human Kinetics Publishers.
  • Meriçli, Ü.G. (2010). Bipolar affektif bozuklukta bilişsel işlevler. https://slide- player.biz.tr/slide/10339536, Erişim tarihi: 16.02.2018
  • Öktem, Ç. (2011). Türkiye’de Okçuluk Sporunun Risk Yönetimi Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Öztürk, M.E., Bayraktar, G., Öztürk, D. & Tozoğlu, E. (2016). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin dikkat kontrol düzeylerinin spor ve farklı değişkinler açısından araştırılması. International Journal of Science Culture and Sport, 4(1), 76-83. https://doi.org/10.14486/IntJSCS488
  • Soysal, A.Ş., Yalçın, K. & Can, H. (2008). Bilişsel psikoloji kapsamında yer alan dikkat teorileri. New/Yeni Symposium Journal, 46(1), 35-41.
  • Spreen, O. & Strauss, E. (1998). A Compendium of Neuropsychological Tests (2nd Edition). Oxford University Press.
  • Tanrıdağ, O. (1994). Teoride ve Pratikte Davranış Nörolojisi. Nobel Tıp Kitabevleri.
  • Tekin, M. & Ulukan, M. (2020). Okçuların imgeleme becerileri ile dikkat düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies - Education, 15(4), 3099-3110. https://dx.doi.org/10.47423/TurkishStudies.43631
  • Thompson, T., Steffert, T., Ros, T., Leach, J. & Gruzelier, J. (2008). EEG applications for sport and performance. Methods, 45(4) 279-288. https://doi.org/10.1016/j.ymeth.2008.07.006
  • Tunç, A. (2013). Golf Sporu Yapan Çocukların Dikkat Düzeylerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • TOF. (2018). Türkiye Okçuluk Federasyonu. http://www.tof.gov.tr, Erişim tarihi: 27.02.2018
  • Vast, R.L., Young, R.L. & Thomas, P.R. (2010). Emotion in sport: Perceived effects on attention, concentration, and performance. Australian Psychological Society, 45(2), 132-140. https://doi.org/10.1080/00050060 903261538