İNGİLİZLERİN İŞGAL ETTİKLERİ TOPRAKLARDA YAPTIĞI ARKEOLOJİK KAZILAR VE SAVAŞ SIRASINDA YURT DIŞINA GÖTÜRÜLEN TARİHİ ESERLER

I. Dünya Savaşı öncesinde Almanların ve savaşının hemen akabinde İngilizlerin Osmanlı topraklarında yaptıkları kazılar neticesinde yüzlerce tarihi eser yurt dışına götürüldü. Almanlar savaştan önce Osmanlı Devleti ile kurdukları dostane ilişkiler sayesinde Batı Anadolu'da yaptıkları kazılarda antik Yunan dönemi eserlerini kimi zaman devlet izni ile kimi zaman kaçak ve gizli yollarla Berlin'e taşıdı. İngilizler ise savaştan sonra galip devlet sıfatıyla Irak'ın ve bir ara İstanbul'un kontrolünü ele geçirince hem yeni kazılar gerçekleştirip yeni tarihi eserler buldular hem de savaştan önce Almanlar tarafından gerçekleştirilen kazılarda ortaya çıkarılıp henüz Almanya'ya ulaştırılamayan eserlerin peşine düştüler. Yeni kazılar gerçekleştirerek yeni eserleri gün yüzüne çıkarmak isteyen İngiliz arkeologları ve müzeleri bir yandan da İstanbul ve Bağdat'taki İngiliz askeri ve sivil yöneticileri vasıtasıyla gerçekleştirdikleri tahkikatlarda Almanların nerelerde kazılar gerçekleştirdiğini ve buldukları eserleri nereye götürdüklerini anlamaya çalıştılar. Ulaştıkları neticeler hem bizim için hem onlar için şaşırtıcı oldu. İngiliz subaylarının araştırmaları neticesinde Almanların savaştan önce yaptığı kazılarda Babil ve Sümer dönemleri ile erken İslam dönemlerine ait tonlarca eseri toprak üstüne çıkarttıkları ve bu eserleri Berlin'e götürülmek üzere gemilerle yola çıkarttıkları anlaşıldı

The Archeaological Excavations Done by the British in the Ottoman Territories and Smuggling of Historical Remnants

Hundreds of ancient antiquities were relocated to Europe as a result of excavations carried out by the Germans before World War and by the excavations carried on by the British in the immediate aftermath of the war. Germans, sometimes with the permission of the Ottoman state and sometimes illegally, moved many ancient Greek and Babylon artifacts during excavations in western Anatolia thanks to the friendly relations they established with the Ottoman Empire before the war. The British, as a victorious state of the war, while caring out new excavations in Iraq and Istanbul, they pursued the antiquities which were removed from the ground during the excavations done by the Germans before the war and had not yet transported to Germany. Wanting to explore new antiquities British archaeologists and museums performed new excavations, at the same time, they tried to figure out where did the Germans had made excavations and to where did they took the antiquities through investigations were done by their military and civil administrators. AS a result of these investigations it was understood that before the War tons of antiquities of Sumerian and Babylonian periods and also some works that belong to the early Islamic period, were shipped to Berlin by the Germans

PDF

___

İngiliz Dışişleri Bakanlığı Arşivi (FO)
FO 371/4175, No: 1427
FO 371/4175, No: 5133
FO 371/4175, No: 6133
FO 371/4175, No: 1427
FO 371/4175, No: 2889
FO 371/4175, No: 6631
FO 371/4175, No: 9307
FO 371/4175, No: 9857
FO 371/4175, No: 4001
FO 371/4175, No: 7932
FO 371/4175, No: 29838
FO 371/4175, No: 25215
FO 371/4175, No: 29214
FO 371/4175, No: 72059
FO 371/4175, No: 50075
FO 371/4175, No: 120769
FO 371/4175, No: 121772
FO 371/4175, No: 60146
FO 371/4175, No: 92716
FO 371/4175, No: 93115
FO 371/4175, No: 103071
FO 371/4175, No: 104971
FO 371/4175, No: 104995
FO 371/4175, No: 113017
FO 371/4175, No: 109304
FO 371/4175, No: 117299
FO 371/4175, No: 93229
FO 371/4175, No: 61277
FO 371/4175, No: 87426
FO 371/4175, No: 109487
FO 371/4175, No: 120674
FO 371/4175, No: 115899
FO 371/4175, No104954
Esو تدمير الرث الحضاري العراقيتوثيق جراءم ,Hüseyin Ferhan Haydar S ;Hırsızlık Büyük Müzesindeki Irak: Arapça(خ فيا السرقة ,الحتلل المريكي في سرقة Amerikan İşgali Sırasında Irak Kültürel Mirasının Çalınması), Bağdat Ünv. Yay., Bağdat, 2012.
Flandrin Plilippe, Le Pillage L’Irak, Edition Du Rocher, Paris, 2004.
Layard Austen Herry, Nineveh and its Remains: with an Account of a Visit to tile Chaldaean Christians of Kurdistan, and the Yezidis, or Devilworshippers; and an Inquiry into the Manners and Arts of the Ancient Assyrians, George P. Putnam Publishing, New York, 1849.
Sarzec Ernest de, D ouvertes en hald e : second volume partie epigraphique et plances, E. Leroux, Paris, 1884.
TBMM Albümü, 1. Cilt, 1920-1950, TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Yayınları No: 1, Ankara, 2010.
Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 21.
Erdemir, Hatice Palaz –Erdemir, Halil, “Alman Emperyalizmi ve Osmanlı Topraklarında Arkeoloji”, Tarih Okulu Dergisi, Eylül 2013, Yıl 6, Sayı XV.
Erdemir Hatice Palaz - Erdemir Halil, “Batılıların Yaptığı Arkeolojik Kazılar Ve Tarihi Eser Yağması”, Yeni Türkiye Dergisi Ortadoğu Özel Sayısı, cilt III, Sayı 83, Ocak-Haziran 206.
The Times, 14 Ekim 1930.
http://www.almadasupplements.com/news.php?action=view&id=1392, Erişim tarihi: 24/03/2016.