İsmail Faıl Paşa'nın (Cebesoy) Islahata Dair Görüşleri

20. Yüzyıl başlarında Osmanlı ordusunda ve taşra teşkilatında üst düzey görevlerde bulunmuş olan İsmail Fazıl Paşa, bu görevleri esnasında gördüğü eksiklikleri saptamış ve bazı gözlemleriyle birleştirerek yayınlamıştı. Bunların içerisinde “Islâhâta Dâir Mütâla’ât-ı Umûmiyye” önemli bir yer tutmaktadır. Taşra teşkilatının içinde bulunduğu durum ve yapılması gerekenler değerlendirilerek “Vilayet” idari biriminin kaldırılmasını önermekte, Anadolu topraklarını dört bölgede ele alarak yapılması gereken ıslahata dair görüş ve düşüncelerini belirtmektedir. Osmanlı ordusunda önemli görevler üstlenmiş olmasının da etkisiyle askerlik alanında ivedilikle yapılması gerekenler hakkında da beyanatta bulunmaktadır.

İsmail Fazıl Pasha's Views on Reforms

İsmail Fazıl Paşa, who worked in key positions in the Ottoman army and provincial organization during the early 20th century, has identified the deficiencies he had observed and published them with his findings. Among these “General Views on Reform” (Islâhâta Dâir Mütâla’ât-ı Umûmiyye) holds an important place. Considering the situation of the provincial organizations and the things that are required to be done, he suggested the unit “Province” should to be abolished and presents his views about reform by dividing Anatolian land into four different regions.As he assumed important roles in the Ottoman army he also had given statements about the urgent need of reform in the army as well.

PDF

___

BOA, İ. TAL, 455/1326 B–028/ 1326 B 30 (28 Ağustos 1908)
BOA, İ.AS.87/1327 C 095/1327 C 25 (14 Temmuz 1909)
BOA, İ.HB, 102/1329 Z 007/ 1329 Z 03 (25 Kasım 1911)
BOA, İ.HB, 104/1330 M–026/ 1330 M 06 (27 Aralık 1911)
BOA, İ.HB/ 107/ 1330 S–022/ 1330 S 12 (01 Şubat 1912)
BOA, İ.HB/ 128/1331 Ra–001/ 1331 Ra 01 (08 Şubat 1913)
BOA, İ.HB/ 128/1331 Ra 018/ 1331 Ra 05 (12 Şubat 1913)
BOA, İ.HB/ 137/1331 Ş–105/ 1331 Ş 20 (25 Temmuz 1913)
BOA, DH. KMS/1.18.1331 Za 15 ( 16 Ekim 1913)
Cebesoy, Ali Fuat, Milli Mücadele Hatıraları, (Temel Yayınları: İstanbul, 2000).
Cebesoy, Ali Fuat, Sınıf Arkadaşım Atatürk, (Temel Yayınları: İstanbul, 2000).
Çoker, Fahri, Türk Parlamento Tarihi, (TBMM Vakfı Yayını, No: 6, C.III, Ankara, 1995).
İsmail Fazıl Paşa, 92–93 Osmanlı-Karadağ Seferi, (Necm-i İstikbâl Matba’ası: İstanbul, 1329).
İsmail Fazıl Paşa, Meşâhîr-i Askerîyyemizden Bir Sahîfe, (Dersaâdet: Necm-i İstikbâl Matba’ası, 1329).
İsmail Fazıl Paşa, Islâhâta Dâir Mütâla’ât-ı Umûmiyye, (Dersaâdet: Matba’a-i Osmanîye, 1329).
Özçelik, Ayfer, Ali Fuad Cebesoy, (Akçağ Yayınları: Ankara, 1993).
Özçelik, Ayfer, Ali Fuat Cebesoy, Hayatı ve Faaliyetleri, (Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Doktora tezi, Ankara, 1989).
Sâlnâme-i Vilâyet-i Erzurum Def’a 14.
Sancak Gazetesi.
Türkmen, İsmet, İsmail Fazıl Paşa’nın (Cebesoy) Hayatı, Askeri ve Siyasi Faaliyetleri, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2005).