Tanzimat İlkeleri Işığında Osmanlı'da Adli Tababete Dair Notlar

Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Fermanı bir modernleşme projesi olarak, hukuki alanda pek çok dönüşüme yol açarken, Adli Tıbbın da doğuşunu sağladı. XIX. yüzyıl boyunca Osmanlı Devleti’nde hukuki dönüşümlere paralel şekilde, Adli tıbba giderek daha çok önem verilirken, aynı zamanda Adli Tıbbın kökleşmesi ve kurumsallaşmasına da çalışılmıştır.

The Notes Relating to the Forensic Medicisine in the Ottoman Empire According to the Principles of Tanzimat

As a modernization project, Edict of Tanzimat provided many developments in the field of law, and also emergence of the Forensic Medicine in the Ottoman Empire. Forensic Medicine, being given much more importance parallel to the judicial developments, was rooted and was institutionalized in the Empire through the 19th century.

___

  • BOA. HR. MKT. Dosya 61, Gömlek 88.
  • BOA. İrade (Hususi) vesika 50.
  • BOA. İrade (Meclis-i Mahsus), Dosya 50, Gömlek 2156.
  • BOA, İrade (Şurayı Devlet), Dosya 19, gömlek 817 .
  • BOA. İrade (Askeri), 5.
  • BOA. İrade (Askeri), 12.
  • BOA. ZB. Dosya 303, Gömlek 159.
  • BOA. ZB. Dosya 300, gömlek 43.
  • BOA. ZB. Dosya 345, Gömlek 108.
  • BOA. DH. MKT. Dosya 199, Gömlek 13.
  • BOA. DH. İd. Dosya No 157, Gömlek 24.
  • BOA. MV. Dosya 243, Gömlek 51.
  • BOA. DH. MKT. Dosya 269, Gömlek 60.
  • BOA. ZB. , Dosya 349, Gömlek 94.
  • BOA. DH. İD. Dosya 46, Vesika 65.
  • BOA. DHEUM. MH. Dosya 176, Vesika 70.
  • DH. MUİ. Dosya no 73–1.
  • BOA. DH. MUİ. Dosya 49–1, Vesika 33.
  • BOA. DHMUİ. Dosya 125, Vesika 9.
  • BOA. DHMUİ Dosya 43/1, gömlek 11.
  • BOA. DHMUİ Dosya 67, vesika 59.
  • BOA. DH. MKT. Dosya 1573, Gömlek 33.
  • BOA. DH. MUİ. Dosya 1–1, Gömlek 60.
  • BOA. DH. MUİ. Dosya 22/-1, Gömlek 30.
  • BOA. DH. MUİ Dosya 12–3, Vesika 15.
  • BOA. DH. MKT. Dosya 1473.
  • BOA. DH. MKT. Dosya 1431, Gömlek 118.
  • BOA. M.V, Dosya 119, Gömlek 77.
  • BOA. DH. MKT. Dosya 24. Gömlek 18.
  • Düstur (1290), Tertib I, C. II.
  • Takvim-i Vekayi, 30 Şaban 1334 numara 2575.
  • Ceride-i Mahakim, 10 Şaban 1296, No. 5.
  • BEYHAN Mehmet Ali, “Bir Abdülhamid Devri Aydını’nın Profili: Lastik Said Bey, Osmanlı Araştırmaları Dergisi, İstanbul, C.XIII, 1993.
  • BİNGÖL Sedat, Tanzimat Devrinde Osmanlı’da Yargı Reformu (Nizâmiye Mahkemeleri’nin Kuruluşu ve İşleyişi 1840–1876, Eskişehir, Anadolu Üniv. Yay., 2004.
  • BİNGÖL Sedat, “XIX. Yüzyıl Osmanlı Mahkemelerinde Adli Tıp Uygulamaları”, (11–15 Eylül 2006) XV' inci Türk Tarih Kongresi Bildirileri (Basımda).
  • DÖLEN Emre, “1870’li Yıllarda Mekteb-i Tıbbiye Laboratuarında Yapılan Analiz ve İncelemeler, Ankara, II. Türk Tıp Tarihi Kongresi (20–21 Eylül 1990), TTK Basımevi, 1999.
  • ERDOĞDU Abdullah T., Dahiliye Nezareti Teşkilat Tarihi (1836-1922), (Basılmamış) Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, 2005.
  • FAHRİ, Tıbbı Adli, Ankara, Ankara Hukuk Fakültesi Talebe Cemiyeti Neşriyatı, 1939.
  • GÖK Şemsi-ÖZEN Cahit, Adli Tıbbın Tarihçesi ve Teşkilatlanması, İstanbul, Adalet Bakanlığı (Adli Tıp Kurumu), 1982.
  • KAMAY Behçet Tahsin, “Adli Tababetin Tarih ve Tekâmülü I-II”, Adalet Dergisi, Yıl 48, sayı 1–2, Ocak- Şubat 1957.
  • KÂHYA Esin, “Bizde Disseksiyon Ne zaman ve Nasıl Başladı”, Belleten, C. XLIII, 1979, sayı. 172, s. 746.
  • SAİD, Vazaif-i Adliye-i Etibba, İstanbul, Âlem Matbaası, 1306 (1889–1890).
  • Bahaeddin ŞAKİR – VASFİ, Tababet-i Adliye Rehberi, (Lacassagne, A. – Thoinot’dan çeviri), İstanbul, Kader Matbaası, 1330 (Rumi).
  • Rıza TAHSİN, Mirat-ı Mekteb-i Tıbbiye, Dersaadet Kader Mat. 1328.
  • TERZİOĞLU Arslan, “Tersane-i Amiredeki Tıbhâneden Gülhaneye Türk Tıbbının Batılılaşması”, (Ed) A.Terzioğlu-Erwin Lucıus, Türk Tıbbının Batılılaşması, İstanbul, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 1993.
  • UNAT E. Kadri-SAMASTİ Mustafa, “Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye”, İstanbul, 1992, I.Türk Tıp Tarihi Kongresi, TTK Basımevi.
  • ÜNVER Süheyl, Tıb Tarihi, İstanbul Üniv. Yay., İstanbul, 1943 .
  • YAĞAR Hasan, “Osmanlı Polis Teşkilatı ve Yenileşme Süreci”, Türkler, C.XIII., (Ed.H.C.Güzel vd.) Ankara, 2002.