Gölhisar İlçesinin Nüfus Özellikleri

Akdeniz bölgesinde Burdur İli’nin güneybatısında yer alan Gölhisar ilçesi tarihi çok eskilere dayanan bir yerleşme merkezidir. Gölhisar İlçe Merkezi’nin batısındaki yamaçlar üzerinde bulunan Kibyra antik kentinin M.Ö. 3. yüzyılda Pisidyalı kolonistlerce kurulduğu tahmin edilmektedir. Tarihi devirler boyunca çeşitli medeniyetlerin egemenliğinde kalan Gölhisar, Cumhuriyetin ilk yıllarında(1924) Tefenni ilçesine bağlı bir nahiye ve daha sonra 1953 yılında bir ilçe merkezi haline getirilmiştir. Araştırma sahasının nüfusu genel olarak bir artış özelliği göstermesine rağmen , bazı sayım dönemlerinde oldukça farklı değerlerle karşılaşılmaktadır. Gerçekten de 1935 Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre 7675 kişi kadar olan nüfus 1955 yılında 25398 kişiye ve 1985 yılında 40049 kişiye kadar yükselmiş, 1990 yılında ise 14764 kişiye kadar düşen nüfus, 2000 yılında tekrar artarak 21287 kişiye ulaşmıştır. Bunun en önemli nedeni yönetim alanı sınırlarının idari merkezlerin değişmesiyle genişlemesi veya daralmasından kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte Gölhisar ilçesinin temel ekonomik faaliyeti tarımdır. Genel olarak ekip-biçme faaliyetlerinin önem kazandığı sahada tarım dışındaki ekonomik faaliyetler, özelikle de sanayi pek gelişmemiştir. Büyük bir kısmı gıda ve hizmet sektöründe faaliyet gösteren işletmeler küçük ölçekli olup, bunların % 90’ı 1-5 kişi arasında işçi çalıştırmaktadır. Gölhisar ilçesinde artan nüfusa çalışma sahası temin edecek sosyal ve ekonomik amaçlı yatırımların yetersiz olması çevre illere ve yurt dışına yönelik göç olayını ortaya çıkarmıştır. İş bulmak amacıyla yapılan bu göçe özellikle çalışma çağındaki nüfusun da katılması, nüfusun doğal artış hızını yavaşlatmaktadır.
Anahtar Kelimeler:

Burdur

La sous-préfecture de Gölhisar qui se situe, dans la région de la Méditerrranée, au sud-ouest de la ville de Burdur est un centre d’habitation qui possède un long passé. La ville de Kibyra qui se trouve sur les flancs à l’ouest du centre de Gölhisar a été construite, selon les estimations, par les colonies psydiennes au troisième siècle avant JC. Durant des siècles, Gölhisar, qui a subi la domination des diverses civilisations, était d’abord une ‘commune’ de Tefenni pendant les premières années de la République (en 1924), ensuite, s’est transformé en un centre de sous-préfecture en 1953. Bien que la population du terrain de recherche ait connu une augmentation régulière, certaines périodes du récensement de la population ont pourtant montré des valeurs différentes par rapport aux périodes précédentes. En effet, selon le récensement général de 1935 la population de Gölhisar était 7675 habitants, en 1955 on a 25398 habitants et en 1985, 40049; or, on observe, en 1990, une chute de la population, on compte alors à cette époque-là 14764 habitants; en 2000, on connait une légère augmentation, on a alors 21287 habitants. La raison en est que la sous-préfecture a connu un élargissement ou réduction de ses frontières de zone de responsabilité par le changement des centres d’administration. L’activité économique repose essentiellement sur la culture dans la sous-préfecture de Gölhisar. Bien que la culture de la terre et la récolte soient l’activité économique principale, la région ne pratique pas une activité industrielle. Les entreprises dont la plupart travaille dans le secteur d’alimentation et de service sont de petite échelle, dans 90 % d’entre elles travaillent 1 ou 5 ouvriers. L’insuffisance des investissements socio-économiques destinés à la population dont le nombre augmente de plus en plus a provoqué l’exode vers les villes environnantes ou vers l’étranger. Effectué pour des soucis économiques, ce déplacement vers les autres endroits ralentit l’augmentation naturelle de la population.
Keywords:

Burdur,

___

AKKUŞ, A., (1984.) Acıpayam Havzası’nın Jeomorfolojik özellikleri. Selçuk Üniversitesi, Basılmamış doçentlik Tezi , Konya.

AKSU, F., (1998.) Gölhisar Ovası ve yakın Çevresinde Fiziki Coğrafya Araştırmaları. Ege Üniv. Sosyal Bil. Ens. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.

ATALAY , İ., (1957). Türkiye Coğrafyası, Ege Üniversitesi Basımevi , İzmir.

BAŞER, S.S., 1990. “1988-1989 yılları Kibyra kurtarma Kazıları” Kültür Bakanlığı Müze Kurtarma Kazıları Semineri, 19-20 Nisan 1990, Anakara.

D.İ.E., 1935-1940-1945-1950-1960-1965-1970-1975-1980-1985-1990-2000 Genel Nüfus Sayımı (İdari Bölünüş), Ankara.

D.İ.E., (2002.) 2000 Genel Nüfus sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri , Burdur İli.Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara.

DOĞANAY , H., (1994.), Türkiye Beşeri Coğrafyası. Gazi Büro Kitabevi, Ankara. DOĞANAY, H., (1983), “Erzurum’un Şehirsel Fonksiyonları ve Başlıca Planlama Sorunları.” Atatürk Üniv. Fen. Ed. Fak.. Yayınlanmamış Doçentlik Tezi, Erzurum.

Konya Vilayeti Salnamesi , 1883-1890-1898-1901.

ÖZAV, L., (2000.) “Dünden Bugüne Sivaslı İlçesinde Nüfus Artışı” Doğu Coğrafya Dergisi Sayı.3,Atatürk Üniv. Kazım Karabekir Eğitim Fak. Basımevi, Erzurum, s. 155-168.

ÖZAV, L.- ÇAKMAK, B.( 2001.) “ Uşak Şehir Nüfusunun Tarihi Gelişimi” SDÜ Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı : 2,Burdur, s. 137-148.

ÖZCAĞLAR , A., (1997.), Türkiye’de Belediye Örgütlü Yerleşmeler Ekol Yayınevi , Ankara

ÖZEY, R. (1993.), “Devlet Planlama Teşkilatı Çalışmalarına Coğrafi Açıdan Bir Yaklaşım” Türk Coğrafya Dergisi, Sayı : 28, İstanbul, 117-122. ÖZGÜR , E., M. (2000.) Türkiye Coğrafyası , Hilmi Usta Matbaacılık Ankara.

SEVİN, V. (2001.), Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası I. Türk Tarih Kurumu Yayınları G.Dizi, Sayı 50, Ankara.

Şemseddin S.(1889), Kamus-ül A’lam,İstanbul.

TANDOĞAN , A. (1994.) , Türkiye Nüfusu, KTÜ İktisadi ve İdari bilimler Fak. Eser Ofset Matbaacılık , Trabzon.

TUNCEL, M. (1992.), “Burdur” İslam Ansiklopedisi. Cilt :6, İstanbul, s.426- 429.

TÜMERTEKİN , E .(1973) , Beşeri Coğrafya. Okay yayıncılık, Erenler Matbaası, İstanbul. UYSAL, M.A., (1998), Salnamelere Göre Burdur. SDÜ. Sosyal Bilimler Enst. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.

YILMAZ, O.(2002.) “Burdur İli’nde Nüfus Hareketleri”. SDÜ Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı : 3, Burdur, s. 162-180.