Öfke ve Öfke Denetiminin Kuramsal Temelleri

Öfke, bireyin istek, ihtiyaç ve planlarının engellenmesi ve haksızlıklara uğraması karşısında, kendini olumlu yollardan ifade edememesi sonucunda yaşadığı duygu durumudur. Sık olarak yaşanan, küçük hayal kırıklıklarından yoğun hiddete kadar değişik süreçlerde ve yoğunluklarda var olan, fizyolojik ve biyolojik değişimlerin de eşlik edip etkide bulunduğu normal bir duygudur, öfke pek çok kuramcı tarafından temel ve olumsuz bir duygu olarak tanımlanmıştır. Bununla birlikte yaygın bir görüş de öfkenin kendisinin değil, öfkenin ifade ediliş biçiminin olumsuz olduğudur. Öfkeyi ifade ediş biçimi ve öfkeye yol açan durumların cinsiyete göre değiştiği, erkeklerde hangi yaşta olursa olsun.öfke duygusunun daha kabul edilebilir olduğu belirtilmektedir. Ayrıca,öfkenin olumsuz sonuçları yanı sıra öfkelenmeyi pekiştiren, öfkenin işlevleri olduguda ifade edilmektedir.Kişiler öfkelendiklerinde bedenlerinde kas geriliminin artması,yumrukların sıkılması,titreme, uyuşma gibi bir takım fiziksel değişmelerin olduğu ve bunların kişi için Öfkeleneceklerine dair ipucu olabileceğide belirtilmektedir. Bu ipuçları, çoğunlukla kontrol edilemiyecegi düşünülen öfkenin denetiminde önemli bir yer tutmaktadır. Çeşitli Kuramlara dayandırılarak geliştirilen öfke denetimi programları aracılığıyla bireyler öfkelerini denetlemeyi öğrenebilmektedirler.

PDF

___

ALBERTI R. ve M. EMMONS. (1990) Your Perfect Right, USA: impact Publishers Inc.

ANDERSON, L. S. (1992) Dealing with Angry Child, USA :Goverment Printing Office.

ARAL N., Ş. BULUT, G. BARAN ve S. ÇİMEN. (2000) Çocuk Gelişimi, İstanbul: Ya-Pa Yayınları

BALKAYA, F. (2001) "Öfke : Temel Boyutları, Nedenleri ve Sonuçları", Türk Psikoloji Yazıları, IV,7; 21-45

CALHOUNİ C. ve R.C SOLOMON.(1984) What is Emotion, New York : Oxford University Press

CÜCELOĞLU, D. (1996) İnsan ve Davranışı - Psikolojinin Temel Kavramları, istanbul: Remzi Kitabevi,

EFRON, R. P. (1997)Her An Öfkeli misiniz? ( Öfkenizi Denetim Altında Tutabilmek İçin Bir Kılavuz),("1994) (Çev . Semra Eren), Ankara: HYB Yayıncılık

ELLIS, A. A.(1977)How to Live with and without it. USA: Instutue for Rational Living,.

GEÇTAN, E. (1993)Çağdaş Yaşam ve Normal Dışı Davranışlar,istanbul: Remzi Kitabevi,.

HANÇERLİOĞLU, O. (1993) Ruhbilim Sözlüğü, istanbul: Remzi Kitabevi, 2. Baskı

HOLLENHORST, P. S.(1998) "What Do We Know About Anger Management Programs in Corrections", Federal Probation, USA: .Dec., 62,2, :52-65.

KENRICK, D. T.ve J. G. S. (1994) Psychology, New Jersey, USA: . Second Edition, Prentice Hall, Englewood Cliffs

KISAÇ, I. (1997) "Üniversite Öğrencilerinin Bazı Değişkenlere Göre Sürekli öfke ve Öfke İfade Düzeyleri", (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara : Hacettepe Üniversitesi

KORKUT, F. (2002) "Kızgınlık ve Kızgınlıkla Başaçıkabilme" Dergimiz Çankaya RAM, 1 ,:9-16.

MCKAY.G. D. ve D. DINKMEYER (1998)We Hissettiğiniz Kendinize Bağlı, (Çev. Ayşe Güran), Ankara: HYB Yayıncılık

NAZİK, B. (2001)Çocuk Ruh Sağlığı, istanbul: Ya-Pa Yayıncılık:

NAVARO, L. (2000) Bir Cadı Masalı, İstanbul: 4. Basım, Remzi Kitabevi

SHUERGER, J. M. (1979) Understanding And Controlling Anger, Eisenberg S. Ve Patterson, L. E (Eds.) Helping Clients with Special Concerns, London: Houghton Mifflin Company

SPIELBERGER, C. D. (1999) State-trait Anger Expression Inventory - 2 (STAXI-2), USA: Psychological Assessment Resources, Inc.

ŞAHİN, N. H. (1997) "Öfke, O Sizi Kontrol Edeceğine Siz Onu Kontrol Edin", (APA'nın aynı adlı broşüründen çeviri), Türk Psikoloji Bülteni, 3,7, :79-85.

TANGNEY.J.P, P. (1996) WAGNER, D.HlLL-BARLOW, D.E. MARSCHALL, ve R. GRAMZOW. "Relation of Shame And Guilt To Constructuvite Versus Destructive Responses To Anger Across The Lifespan." Journal and Social Psychology, 70,4,: 797-809.

TAVRIS, C. (1982) Anger, The Misunderstood Emotion, New York, USA:Simon and Schuster,.

TAVRIS, C. & WADE, C.(1993) Psyc/io/ogy,(third edition), New York. USA: Herper College Publishers

VOLTAN-ACAR, N.(2003) " Psikolojik Danışmada Kullanılan Kavramların Durumu", N. VOLTAN-ACAR, PDR'de Yirmibeş Yıl (Makaleler), Ankara: Nobel Yayınevi, III. Bölüm:163.

VOLTAN-ACAR, N.(2003) "Duygu Yansıtan sözcüklerin Anlamsal Çözümlemesi", N. VOLTAN-ACAR, PDR'de Yirmibeş Yıl (Makaleler), Ankara: Nobel Yayınevi, II. Bölüm: 123.