Emzirmenin Sürdürülmesi ve Başarısında Anahtar Faktör: Öz-Belirleme Kuramına Dayalı Emzirme Motivasyonu

Emzirmenin sürdürülmesinde sadece fizyolojik değil; sosyal ve psikolojik faktörler de rol oynamaktadır. Annenin emzirmeye olan bakış açısı, özgüveni, öz-yeterliliği ve motivasyonu gibi faktörler annenin emzirme süresini etkileyen psikolojik etkenlerdir. Son zamanlarda araştırmalara dayalı öneriler sağlık profesyonellerinin emzirme danışmanlığı ve desteği sunmadan önce motivasyon açısından kadınları taramalarını önermektedir. Kadının emzirmeye verdiği değer yetersizse ve/veya emzirme konusunda başarılı olacağına inanmıyorsa, motive olmamış davranış sergiler ve emzirmeyi sürdürme olasılığı azalır. Bu hipotezi destekleyen önemli teorilerden biri öz-belirleme kuramıdır. Bu kurama göre otonom motivasyon düzeyi yüksek olan kişilerin bir davranışı gerçekleştirirken daha çabuk harekete geçtikleri ve başarılı oldukları, kontrollü motivasyon ile harekete geçen bireylerin ise o aktiviteyi uzun süre devam ettiremedikleri bilinmektedir. Öz-Belirleme Kuramına göre emzirme davranışı özerk olan anneler bebeklerini daha uzun süre emzirirken, kontrollü motivasyona sahip anneler emzirmeyi daha kısa sürede sonlandırmaktadır. Literatürde emzirme motivasyonu ve öz-belirleme kuramı ilişkisini gösteren az çalışma mevcuttur. Bu makalede, öz-belirleme kuramına dayalı olarak açıklanan emzirme motivasyonunun emzirmenin sürdürülmesine ve başarısına olan etkisi açıklanmıştır.

The Key Factor in Continuation and Success of Breastfeeding: Breastfeeding Motivation Based on Self-Determination Theory

Not only physiological factors but also social and psychological factors play a role in the continuation of the breastfeeding. The factors such as the mother’s perspective on breastfeeding, her selfconfidence, self-efficacy and motivation are the psychological determinants affecting the mother’s breastfeeding duration. Recently, research-based recommendations suggest that the health professionals should screen the women for the motivation before offering breastfeeding counselling and support. If the value attributed by a woman to breastfeeding isn’t adequate and/or she doesn’t believe that she can breastfeed successfully, she exhibits a non-motivated behaviour and the chance of continuation of breastfeeding decreases. Self- Determination Theory (SDT) is one of the important theories supporting this hypothesis. According to this theory, it is known that the individuals with high level of autonomous motivation level take action more quickly and succeed, whereas those who get into the act through controlled motivation cannot maintain this activity for a long time. According to SDT, the mothers having controlled motivation terminate breastfeeding in a shorter period of time whereas the mothers with autonomous breastfeeding behaviours breastfeed their babies longer. There are only few studies in the literature correlating the breastfeeding motivation and SDT. In this article, the impact of breastfeeding motivation, which was explained basing on SDT, on the continuation and success of the breastfeeding was described.

PDF

___

Lau CY, Fong DY, Choi AY, Ng JW, Sing C, Tarrant M. Development and measurement properties of the Chinese breastfeeding self-regulation questionnaire. Midwifery. 2017;44:24-34.
Racine EF, Frick KD, Strobino D, Carpenter LM, Milligan R, Pugh LC. How motivation influences breastfeeding duration among low-income women. Journal of Human Lactation. 2009;25(2):173-81.
Kestler-Peleg M, Shamir-Dardikman M, Hermoni D, Ginzburg K. Breastfeeding motivation and Self- Determination Theory. Social Science & Medicine. 2015;144:19-27.
Kadzikowska-Wrzosek R. Autonomous motivation, self-efficacy and psycho-physical well-being in a group of Polish breastfeeding mothers: preliminary communication. Archives of Psychiatry and Psychotherapy. 2016;3:58-67.
Stockdale J, Sinclair M, Kernohan G, McCrum- Gardner E, Keller J. Sensitivity of the breastfeeding motivational measurement scale: a known group analysis of first time mothers. PloS one. 2013;8(12):e82976.
Stockdale J, Sinclair M, Kernohan G, Keller J. Understanding Motivational Theory and the Psychology of Breastfeeding. In: Bryar R, Sinclair M, editors. Theory for midwifery practice: Palgrave Macmillan; 2011.
Thulier D, Mercer J. Variables associated with breastfeeding duration. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing. 2009;38(3):259-68.
Victora CG, Bahl R, Barros AJ, França GV, Horton S, Krasevec J, et al. Breastfeeding in the 21st century: epidemiology, mechanisms, and lifelong effect. The Lancet. 2016;387(10017):475-90.
Fombong FE, Olang B, Antai D, Osuorah CD, Poortvliet E, Yngve A. Maternal Socio-demographic Determinants of Exclusive Breastfeeding Practice in Cameroon. American Journal of Food and Nutrition. 2016;4(4):83-92.
McAndrew F, Thompson J, Fellows L, Large A, Speed M, Renfrew M. Infant Feeding Survey 2010. Health and Social Care Information Centre www hscic gov uk/article/3895/Infant-Feeding-Survey- 2010. 2015.
Quigley M, Carson C, Sacker A, Kelly Y. Exclusive breastfeeding duration and infant infection. European Journal of Clinical Nutrition. 2016:1-8.
Ryan RM. Control and information in the intrapersonal sphere: An extension of cognitive evaluation theory. Journal of personality and social psychology. 1982;43(3):450.
Morsünbül Ü. Özerklik ve Ruh Sağlığına Etkisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2012;4(2).
Şad SN, Gürbüztürk O. İngilizce hazırlık öğrencilerinin özbelirleyicilik düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (İnönü Üniversitesi Örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 2009;59(59):421-50.
Özkubat S, Demiriz S. Çevreye Karşı Motivasyon Ölçeği’nin Okul Öncesi Öğretmen Adayları Üzerinde Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2013;2(1):87- 114.
Gagné M, Deci EL. Self‐determination theory and work motivation. Journal of Organizational behavior. 2005;26(4):331-62.
Kara A. İlköğretim birinci kademede eğitimde motivasyon ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Ege Eğitim Dergisi. 2008;9(2).
Deci EL, Ryan RM, Williams GC. Need satisfaction and the self-regulation of learning. Learning and individual differences. 1996;8(3):165-83.
Deci EL, Ryan RM. Intrinsic motivation: Wiley Online Library; 1975.
Ryan RM, Deci EL. Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary educational psychology. 2000;25(1):54-67.
Gömleksiz MN, Serhatlıoğlu B. Öğretmen adaylarinin akademik motivasyon düzeylerine ilişkin görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2014;173(173):99-128.
Macvean A, Robertson J, editors. Understanding exergame users' physical activity, motivation and behavior over time. Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems; 2013: ACM.
Lin L, Zhang T. Playing exergames in the classroom: Pre-service teachers’ motivation, passion, effort, and perspectives. Journal of Technology and Teacher Education. 2011;19(3):243-60.
Chentanez N, Barto AG, Singh SP, editors. Intrinsically motivated reinforcement learning. Advances in neural information processing systems; 2004.